Ζώντας με το παρελθόν μας

Όλα αυτά που είμαστε, τα προτερήματα και τα ελαττώματά μας, οι προτιμήσεις και οι αντιπάθειές μας, οι φιλοδοξίες και οι φόβοι μας, και, φυσικά, οι συνήθειές μας, όλα αυτά εκπορεύονται από το παρελθόν μας. Και σε όλα αυτά το παρελθόν μας είναι παρόν. Συχνά νομίζουμε πως το έχουμε αφήσει πίσω μας· εκείνο όμως μπορεί ανά πάσα στιγμή να κάνει αισθητή την παρουσία του. Παιδική ηλικία, σχολικά χρόνια, ευτυχισμένες στιγμές, τραυματικές μνήμες· το παρελθόν μας δεν παρέρχεται. Είναι πάντοτε παρόν. Και η ευτυχία μας, η ηρεμία, αλλά και η δυνατότητά μας να δημιουργήσουμε το μέλλον που λαχταρούμε εξαρτώνται άμεσα από την ικανότητά μας να ζούμε αρμονικά με το παρελθόν μας. Πώς μπορεί να γίνει αυτό;
Για να καταλάβουμε πώς το παρελθόν επιδρά στο παρόν μας, πρέπει να μελετήσουμε πώς λειτουργεί η μνήμη μας. Εκεί βρίσκεται το παρελθόν μας: όχι πίσω μας, αλλά εντός μας. Οι αναμνήσεις μας όμως δεν είναι τόσο αντικειμενικά δεδομένα όσο ανακατασκευές που έχουμε επινοήσει. Η επανάσταση των νευροεπιστημών μάς δίνει πρόσβαση σε πεδία ανεξερεύνητα: υπάρχει τρόπος να επιστρέψουμε στα δυσάρεστα γεγονότα του παρελθόντος για να εξουδετερώσουμε την τοξικότητά τους, καθώς και να ανακαλέσουμε στο παρόν τη χαμένη μας ευτυχία για να την απολαύσουμε εκ νέου. Η παρέμβαση στο παρελθόν μας δεν αποτελεί πλέον επιστημονική φαντασία αλλά επιστήμη και, το κυριότερο, έναν τρόπο ύπαρξης διαθέσιμο για όλους.
Ο Φρόυντ και ο Λακάν μάς προσκαλούσαν να αγκαλιάσουμε ένα παρελθόν που δεν μπορούσαμε να αλλάξουμε· οι νέοι θεραπευτές που έχουν εκπαιδευτεί στις νευροεπιστήμες μάς ζητούν ν’ αλλάξουμε το παρελθόν μας για να υποδεχτούμε το μέλλον.