Η σκλήθρα

Ο τίτλος της νουβέλας "Η Σκλήθρα" παραπέμπει στην παροιµία «Όταν κόβουν το δάσος, οι σκλήθρες πετάνε», µια παροιµία που χρησιμοποιείται
για να δικαιολογήσει τις «παράπλευρες απώλειες» στο όνομα µιας «μεγάλης ιδέσς» την οποία αγαπούσε ιδιαίτερα ο Στάλιν. Στη νουβέλα τίθεται το ερώτημα πόσο µπορεί να αξίζει µια επανάσταση όταν στηρίζεται στον πόνο και στην ωμότητα µε σιωπηλή συναίνεση!

"Η Σκλήθρα" του Βλαντίμιρ Ζαζούμπριν, ενώ είναι γραμμένη από το 1923 δημοσιεύθηκε µόλις το 1985. Είναι ένα πολύ σκληρό μέχρι αποτιροπιασμού τεκµήριο για τον Κόκκινο Τρόμο στη Σοβιετική Ένωση. Το έργο διαδραµατίζεται στη Μόσχα, στα πρώτα χρόνια της Επανάστασης και παρουσιάζει την καθηµερινότητα ενός εκτελεστή της ΤσεκΚα, ο οποίος βασανίζει και εκτελεί αντιφρονούντες και «αντεπαναστάτες».

Η νουβέλα ακολουθεί τον εσωτερικό κόσµο του ήρωα, ο οποίος βυθίζεται σε υπαρξιακή κρίση καθώς παλεύει να συμβιβάσει τη βία που ασκεί µε την πίστη του στην επανάσταση.
Μέσα από τις συνοµιλίες του µε συγτρόφους και κρατούμενους, ο αναγνώστης βλέπει πώς ο ιδεολογικός φανστισμός οδηγεί στην απανθρωπιά. Ο ήρωσς, ενώ αρχικά πιστεύει ότι
υππρετεί έναν «μεγάλο σκοπό», σταδιακά συνειδητοποιεί ότι έχει µετατραπεί σε εργαλείο μηχανικής βίας.

Η νουβέλα αποτυπώνει µε κοφτή, σκληρή και ρυθµική γραφή, τη σύγκρουση ανάµεσα στο ιδεολογικό καθήκον και την ανθρώπινη πθική. "Η Σκλήθρα" είναι µια καταγγελία του ολοκληρωτισμού και του μηχανισμού της βίας, η οποία συντρίβει θύματα και θύτες. Η επανάσταση απεικονίζεται σαν µια απαιτητική «όμορφη και σκληρή ερωμένη», η οποία τον
οδηγεί στον όλεθρο.