Η παροχή προσωρινής έννομης προστασίας στο πεδίο της αναγκαστικής εκτελέσεως

Η διαρκής μέριμνα του νομοθέτη για την ορθή και ταχεία απονομή της δικαιοσύνης εκδηλώνεται με ένταση κατά τη διατύπωση των διατάξεων περί προσωρινής δικαστικής προστασίας στο πεδίο της αναγκαστικής εκτελέσεως. Διότι, κατά την υλική πραγμάτωση των διαγνωσθεισών αξιώσεων, οξύνεται η σύγκρουση συμφερόντων. Τη σύγκρουση αυτή προσπαθεί να διατηρήσει εντός του πλαισίου της δικαιοκρατούμενης διαδικασίας ο νομοθέτης. Αυτό σημαίνει ότι τα δικαιώματα του αιτούντος έννομη προστασία δεν πρέπει να προσβληθούν από διαδικαστικές καθυστερήσεις. Σημαίνει, όμως, και την πρόβλεψη ενδίκων βοηθημάτων, ώστε να αποτραπεί η επέλευση δυσχερώς αναστρέψιμων επιπτώσεων σε βάρος του καθ’ ου, όταν βασίμως προσδοκάται η ανατροπή δυσμενών πρωτοβάθμιων δικαστικών κρίσεων.
Στο πλαίσιο αυτό, ο νομοθέτης, αφενός, προβλέπει την προσωρινή εκτελεστότητα κατά την εκτελεστική διαδικασία· αφετέρου, μέσω ενός εκτεταμένου πλέγματος αναστολών, δεν επιτρέπει την έναρξη ή τη συνέχιση της αναγκαστικής εκτελέσεως, αν ο οφειλέτης προβάλλει λόγους, οι οποίοι, μετά από δικαστική διάγνωση, θα μπορούσαν να οδηγήσουν στην ακύρωση της εκτελεστικής διαδικασίας.
Ενώ οι διατάξεις περί προσωρινής εκτελεστότητας παρουσιάζουν συστηματική συνέπεια, καθώς είναι συγκεντρωμένες στην αρχή του γενικού μέρους της αναγκαστικής εκτελέσεως, οπότε ο νομοθέτης είχε γενική εποπτεία της συμβολής κάθε διατάξεως στην επίτευξη του επιδιωκόμενου στόχου, οι διατάξεις των αναστολών είναι διάσπαρτες στον Κώδικα και χωρίς συστηματική ενότητα, επιλογή που δεν προάγει την ασφάλεια δικαίου.
Η παρούσα μελέτη, προσεγγίζοντας τις επιμέρους ρυθμίσεις προσωρινής προστασίας στην εκτελεστική διαδικασία ως σύστημα κανόνων τελολογικά δομημένο, επιχειρεί να συμβάλλει στην υπέρβαση της συγκρουσιακής καταστάσεως μεταξύ των θεμελιωδών αρχών της δίκης, ώστε να αποτελέσει, τελικώς, ένα χρήσιμο εργαλείο για τον εφαρμοστή του δικαίου, τον νομικό της θεωρίας και της πράξης.