Κωνικές τομές

Οι βάσεις για τη θεωρία των κωνικών τομών, σύμφωνα με τους ερευνητές, είχαν τεθεί από τους Πυθαγόρειους περί το 500 π.Χ. χωρίς όμως να έχει χρησιμοποιηθεί εκείνη την εποχή αυτή η ονομασία. Κατά τον Πρόκλο ο Εύδημος απέδιδε στους Πυθαγόρειους την "ανακάλυψη αυτών των αρχαίων πραγμάτων", δηλαδή "την παραβολή των επιφανειών των σχημάτων, την υπερβολή και την έλλειψή τους".. Το συγκεκριμένο πρόβλημα, το οποίο εξελίχθηκε στο πρόβλημα των κωνικών τομών αργότερα, διατυπώθηκε από τους Πυθαγόρειους ως εξής: "Παρά δοθείσα ευθεία και υπό γωνία ίση προς δοθείσα ευθύγραμμη γωνία, να παραβληθεί (εφαρμοσθεί) παραλληλόγραμμο ίσο προς δοθέν τρίγωνο".

Γενικότερα οι κωνικές τομές, δηλαδή οι καμπύλες με τις ονομασίες "έλλειψη", "παραβολή", και "υπερβολή" θεωρείται ότι είχαν απασχολήσει τους αρχαίους Έλληνες μαθηματικούς γιατί σχετίζονταν με προβληματικές κατασκευές.

Στο 1ο μέρος αυτού του βιβλίου περιέχονται ιστορικά στοιχεία καθώς και στοιχεία από τη θεωρία των κωνικών τομών. Στο 2ο μέρος περιέχονται τα θεωρήματα που το 1997 μας έδωσαν τη δυνατότητα να ορίσουμε μετά από περίπου 2500 χρόνια τις κωνικές τομές με ένα νέο ορισμό που βασίζεται στην οπτική τους ιδιότητα. Τα θεωρήματα προέκυψαν στα πλαίσια της εκπόνησης της διπλωματικής εργασίας μου για την απόκτηση μεταπτυχιακού διπλώματος ειδίκευσης στη "διδακτική και μεθοδολογία των μαθηματικών" στο Μαθηματικό Τμήμα του Πανεπιστημίου Αθηνών. Στο 3ο και τελευταίο μέρος του βιβλίου περιέχονται εφαρμογές της θεωρίας των κωνικών τομών ιδιαίτερα χρήσιμες για τη διδασκαλία τους στα λύκεια.

Ευχαριστώ θερμά τον κ. Ιωάννη Αραχωβίτη, Μέλος του Σώματος Ομοτίμων Καθηγητών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών για την πολυετή πολύτιμη καθοδήγησή του, καθώς και τον κ. Σταύρο Παπασταυρίδη καθηγητή του Τμήματος Μαθηματικών του ΕΚΠΑ και τον κ. Αθανάσιο Χρυσάκη αναπληρωτή καθηγητή του ίδιου Τμήματος, για τη βοήθεια που μου προσέφεραν κατά τη συγγραφή του βιβλίου.


Ιδιαίτερες ευχαριστίες απευθύνω στον Καθηγητή Μαθηματικών της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης κ. Χρήστο Πύλια για την συμπαράσταση και την επιστημονική στήριξη που μου παρείχε, προκειμένου να ολοκληρωθεί αυτή η προσπάθεια.

Μαρία Δ. Χάλκου

Πειραιάς 2010