Λογοτεχνική θεωρία και ιστορική συγγραφή

Ο Hayden White είναι μια cult φιγούρα στις ιστορικές σπουδές. Οι σοβαροφανείς και στερημένοι χιούμορ, ειρωνείας και αυτοσαρκασμού θα τον απέφευγαν, ακόμη κι αν κινδύνευαν από αυτοκίνητο, αλλάζοντας πεζοδρόμιο. Οι φίλοι του τον λατρεύουν, αν και ο ίδιος κάνει οτιδήποτε περνάει από το χέρι του για να το αποφύγει. Κάποτε σε μια παμπ, την ώρα που άρχιζε κάποιος να τον εκθειάζει, ο ΗW αισθάνθηκε τόσο άβολα, που σηκώθηκε να βοηθήσει το γκαρσόνι να μεταφέρει τα ποτά στο τραπέζι. Όταν ήρθε για πρώτη φορά στην Αθήνα, είχε σχεδιάσει να πάει ένα πρωί στην Ακρόπολη. Είδε στο δρόμο μια διαδήλωση και την ακολούθησε. Η Ακρόπολη μένει στη θέση της εδώ και χιλιετίες, μας εξήγησε. Διαδηλώσεις ποιος ξέρει αν θα έχει ξανά τη δυνατότητα να δει; Στις κουβέντες των ιστορικών για τη δουλειά τους, ο ΗW είναι εδώ και χρόνια η πιο αμφιλεγόμενη προσωπικότητα. Ξέρουν δεν ξέρουν το έργο του. Στα τελευταία χρόνια όμως, οι συζητήσεις για τη θεωρία στην ιστορία επικεντρώνονται σχεδόν αποκλειστικά στο πρόσωπό του και στο έργο του, σε όλο τον κόσμο. Το έργο του άλλαξε το ιστοριογραφικό τοπίο. Η συλλογή αυτή είναι ένα μικρό απάνθισμα κειμένων του, που δείχνει το πιο βασικό στις επιδιώξεις του: Πώς διαβάζουμε; Πώς προσεγγίζουμε δημιουργικά τα κείμενα του παρελθόντος; Η σχέση ανάμεσα στην ιστορία και στη λογοτεχνία, μια σχέση που πάει πολύ πιο πέρα από αυτή που μπορεί να φανταστεί ακόμη και ο καλλιεργημένος αναγνώστης, βρίσκεται στην καρδιά αυτών των κειμένων.

Αντώνης Λιάκος