Κικέρωνα Τουσκουλανές διατριβές, Περί Πολιτείας, Περί Νόμων, για τα Γηρατειά, Λατινική Θεματολογία (Α' τόμος)

Ο Ακαδημαϊκός Κωνσταντίνος Γρόλλιος γράφει: Ο Κικέρωνας (106-43 π.Χ.) ανατράφηκε με τη σπουδή της ελληνικής σοφίας. Ενστερνίσθηκε κυρίως τη φιλοσοφία της Ακαδημίας, αλλά και η στωϊκή τον επηρέασε. Νέος είχε ακούσει στη Ρώμη τον αρχηγό της Ακαδημίας Φίλωνα, ευρύτερα σπούδασε στην Αθήνα και στη Ρόδο, παράλληλα με τη ρητορική και τη φιλοσοφία ως μέρος της προετοιμασίας του για τη ρητορεία. Εξακολούθησε να ασχολείται με αυτήν και μετά τα χρόνια της ενεργού πολιτικής του δράσης και φιλοξένησε το στωϊκό Διόδοτο, φιλόσοφο που έμεινε μαζί του ως την ημέρα του θανάτου του (περίπου 60 π.χ.). Επομένως, ήταν ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένος στα φιλοσοφικά θέματα. Είχε χειμαρρώδη ευγλωττία και ήταν πληθωρικός και πολυγραφότατος συγγραφέας. Σήμερα σώζονται 58 λόγοι, 931 επιστολές, πολυάριθμοι φιλοσοφικοί του διάλογοι. Ο Κικέρωνας θέλησε με τη συγγραφή των φιλοσοφικών έργων του να μεταφέρει την ελληνική φιλοσοφική διανόηση στη Ρώμη. Αποβλέπει με τα έργα του αυτά σε πρακτικούς σκοπούς εκτιμώντας ότι η φιλοσοφία έχει κυρίως πρακτική ωφελιμότητα. Στο πέμπτο βιβλίο στις «Τουσκαλανές διατριβές» του γράφει: «Έτρεξα να ανακουφισθώ στους κόλπους της φιλοσοφίας στα νεανικά μου χρόνια με θέληση και ζήλο. Και ξαναγύρισα, σε σοβαρότατες συμφορές μου, στο ίδιο λιμάνι απ' όπου είχα ξεκινήσει. Χτυπημένος από μεγάλη θύελλα βρήκα εκεί ένα καταφύγιο».
Ο Κικέρωνας σε μία απ' τις επιστολές του αναγνωρίζει την κοινωνική αποστολή της φιλοσοφίας, που την έφερε στην αγορά, στον πολτικό βίο και στα πεδία μαχών. Ο ίδιος προσφωνεί με ενθουσιασμό τη φιλοσοφία αποκαλώντας την ποδηγό της ζωής» (vitae dux) που ανιχνεύει την αρετή και διώχνει την κακία.
Σήμερα μέσα απ' τα φιλοσοφικά έργα του Κικέρωνα μαθαίνουμε πολλά για την εξέλιξη της ελληνικής φιλοσοφίας από τον 3ο έως το 1ο π.Χ. αιώνα, γιατί τα αντίστοιχα ελληνικά έργα είναι σήμερα χαμένα. Στα φιλοσοφικά έργα του Κικέρωνα υπάρχουν εναποταμιευμένες φιλοσοφικές ιδέες και απ' τη Στοά, κυρίως τη μεταγενέστερη, την οποία εκπροσωπούσε ο Παναίτιος ο Ρόδιος, και απ' την παλιά και τη μέση Ακαδημία, την οποία εκπροσωπούσε ο Καρνεάδης, αλλά κυρίως απ' τη νεότερη Ακαδημία που εκπρόσωπός της ήταν ο Αντίοχος ο Ασκαλωνίτης. Μόνο απέναντι στον Επίκουρο ο Κικέρωνας στέκεται γενικά αρνητικός.
Γενικά απ' τα φιλοσοφικά κείμενα σήμερα αντλούμε πολύτιμα στοιχεία για τους χαμένους θησαυρούς του ελληνικού στοχασμού. Γνωρίζουμε την κατάσταση της χαμένης για μας σήμερα όψιμης προχριστιανικής ελληνικής φιλοσοφίας. Δίκαια ο Άγγλος ποιητής Σέλλεϋ λέει: «Είμαστε όλοι Έλληνες! Οι νόμοι μας, η λογοτεχνία μας, η θρησκεία μας, οι Τέχνες μας έχουν τη ρίζα τους στην Ελλάδα».

Περιεχόμενα
Εισαγωγή στην ελληνική γραμματεία
Κικέρωνα τουσκουλανές διατριβές
Κικέρωνα περί πολιτείας βιβλίο 1
Κικέρωνα περί πολιτείας βιβλίο 2
Κικέρωνα περί πολιτείας βιβλίο 6 (το όνειρο του Σκιπίωνα)
Κικέρωνα περί νόμων
Κικέρωνα για τα γηρατειά
Λατινική θεματογραφία