Χάρισμα και θεσμός

Η Εκκλησία, ως χαρισματικό και συγχρόνως ιεραρχικό σώμα, έχει εξαρχής μία πλούσια, μακρά παράδοση, που προσδιορίζεται από χαρίσματα, λειτουργήματα και θεσμούς. Στη ζωή της αλληλοπεριχωρεί το χάρισμα και το θεσμό, τα λειτουργήματα και την ιεραρχική δομή και διάρθρωση.
Το ζήτημα για το χάρισμα και το θεσμό στη ζωή της Εκκλησίας, είναι πρωτίστως δογματικού χαρακτήρα, γεγονός που σημαίνει ότι σχετίζεται άμεσα με τη χριστολογική και πνευματολογική της φύση. Η διερεύνησή του θεωρούμε ότι θεμελιώνεται πλήρως στη στέρεη δογματική βάση της άρρηκτης ενότητας και αμοιβαίας συσχέτισης της Χριστολογίας με την Πνευματολογία στο πλαίσιο της Εκκλησιολογίας. Η θεολογική αυτή συναρμογή και συνύφανση είναι η απαραίτητη προϋπόθεση και συνάμα η εγγύηση της αδιάσπαστης και λειτουργικής ενότητας της χαρισματικής με τη θεσμική διάσταση της Εκκλησίας, στην οποία το "συναμφότερον" των διαστάσεων σημασιοδοτεί και αποδίδει ακριβέστερα τα χαρακτηριστικά της ταυτότητάς της και της ζωής των μελών της.

Σε αυτό ακριβώς το μείζον, θεμελιώδες και επικαιρικής σπουδαιότητας εκκλησιολογικό ζήτημα, ενίοτε δε εμφανιζόμενο και ως ενδορθόδοξο ή διαχριστιανικό "πρόβλημα", επιχειρεί ο συγγραφέας να καταθέσει, όσο είναι δυνατόν, ορισμένες τεκμηριωμένες και περιεκτικές απαντήσεις, με κεντρικό άξονα κειμενικής θεμελίωσης την περί Εκκλησίας διδασκαλία του ιερού Χρυσοστόμου.