Το αίνιγμα της ομηρικής Ιθάκης και η μορφή του Οδυσσέα

Σε αυτή την Ιθάκη συναντάμε τον αοιδό που έζησε τα γεγονότα της μυκηναϊκής εποχής, γνώρισε τον ίδιο τον Οδυσσέα και κατόπιν ενέπνευσε τον θεϊκό Όμηρο, ο οποίος (ο Όμηρος) στην εποχή του(τον 8ο ή τον 9ο αι π.Χ.) γνωρίζει στο Ιόνιο νησιά με άλλες ονομασίες όπως τη Σάμη, το Δουλίχι, τη Σχερία, την Τάφο, τοπωνύμια που χάθηκαν όπως η «Αιγίλιπα» και την Ιθάκη, το νησί του Οδυσσέα! Όμως, από τις περιγραφές(στην ι 19 και τα λόγια της Αθηνάς στη ν 344) προκύπτει πως το ομηρικό γεωγραφικό στίγμα μας κατευθύνει προς την Κεφαλληνία και θα πρέπει να προβληματιστούμε αν όντως αποτυπώνεται η Ιθάκη του 8ου αι ή η μυκηναϊκή του 12ου αι, ή αν ο Ίωνας ποιητής Όμηρος παρασύρθηκε σε ένα θολό στίγμα από τις συντεχνίες των αοιδών αφού τα νησιά αλλάζουν ονομασίες;

Βέβαια πολλοί θ’ αναρωτηθούν αν υπάρχει γεωγραφικά μια τέτοια Ιθάκη, μήπως ο Όμηρος την επινοεί λογοτεχνικά, όπως π.χ. το παλάτι που χόρεψε η Σταχτοπούτα, όμως το ίδιο το κείμενο μας απαντάει με τον ιστορικό του πυρήνα… Ο Οδυσσέας είναι κεντρικό πρόσωπο της μυκηναϊκής εξουσίας, με αινιγματική δράση, ασκεί στρατιωτικά αλλά και ιερατικά καθήκοντα, είναι μυημένος σε αρχέγονες λατρείες, ενδεχομένως ασκεί και γεωγραφικό έργο! Μήπως ο μεταμφιεσμένος Ζητιάνος – Οδυσσέας είναι ο πραγματικός Οδυσσέας; Οι αφηγήσεις του για την Τροία, την πειρατεία, τις περιπλανήσεις ευγενών δένουν την Ιθάκη και τον Οδυσσέα με τον αληθινό κόσμο, με τη δράση των “Λαών της Θάλασσας”, την πειρατεία που αφήνει δόξα, αλλά και τον ανήσυχο κόσμο της Μεσογείου, των εμπόρων και των ναυτικών…. Κι όμως αυτός ο κόσμος φωτίζει διαφορετικά την Οδύσσεια!