Σοσιαλισμός από τα κάτω 170

Σοσιαλισμός Από τα Κάτω Νο 170
με κεντρικό τίτλο “Ένας κόσμος να κερδίσουμε” και με το πρωτοσέλιδο και το οπισθόφυλλο να αποτελούν ένα κολάζ φωτογραφιών από πρωτομαγιάτικες πορείες σε 15 σημεία ανά τον κόσμο.



Τον ίδιο τίτλο φέρει και το άρθρο της Μαρίας Στύλλου η οποία μας θυμίζει τις σημαντικές πολιτικές εξελίξεις του τελευταίου διαστήματος που επιβεβαιώνουν την εικόνα της κρίσης των από πάνω και της διάθεσης των από κάτω να συγκρουστούν ακόμα πιο σκληρά, διεθνώς και στην Ελλάδα. «Η διαπίστωση ότι η Αριστερά βρίσκεται σε κρίση, σε αντίθεση με τις προσδοκίες του κόσμου, έχει γίνει κοινός τόπος», σημειώνει η Μαρία για να επικεντρωθεί στις επαναστατικές παραδόσεις και τη στρατηγική που έβαζαν ο Μαρξ και ο Ένγκελς μέσα από την περίφημη φράση “η απελευθέρωση της εργατικής τάξης είναι έργο της ίδιας της τάξης”. Σε αυτήν επέμειναν οι μεγάλοι επαναστάτες απέναντι στα ρεφορμιστικά ρεύματα στις αρχές του προηγούμενου αιώνα. Και σήμερα υπάρχει ανάγκη για το δυνάμωμα μιας Αριστεράς «που βλέπει στην εργατική τάξη όπως είναι στο σήμερα το υποκείμενο της κοινωνικής αλλαγής».

Στον καπιταλισμό, ο έλεγχος πάνω στην εργατική τάξη, στο μεροκάματο, στις συνθήκες εργασίας μέχρι την Υγεία και την Παιδεία από κυβερνήσεις και αφεντικά, θεωρείται “δικαίωμά” τους. Όπως και οι δολοφονικές περικοπές και ιδιωτικοποιήσεις. Ο Πάνος Γκαργκάνας στο άρθρο “Η επικαιρότητα του εργατικού ελέγχου”, ξεδιπλώνει τα στοιχεία και τα επιχειρήματα για την αναγκαιότητα και τη δυνατότητα να πάρουν τον έλεγχο οι ίδιοι οι εργαζόμενοι. Αυτοί που έχουν και την καλύτερη εικόνα των αναγκών του χώρου τους και θα αλλάξουν τις προτεραιότητες προς όφελος όλης της εργατικής τάξης. Αυτή η στρατηγική δεν είναι αφηρημένη, αλλά γίνεται συγκεκριμένη με το αίτημα για επιστροφή στο Δημόσιο αλλά κάτω από τον έλεγχο των εργατών όλων των κρίσιμων τομέων, από τις συγκοινωνίες (βλ Hellenic Train) και τις τράπεζες μέχρι την ενέργεια και την Υγεία.

Στην Ελλάδα, ενώ η κυβέρνηση του Μητσοτάκη επιμένει στις ιδιωτικοποιήσεις, η κοινοβουλευτική αντιπολίτευση δεν στηρίζει το αίτημα της (επανα)κρατικοποίησης με εργατικό έλεγχο. Είτε γιατί ο συμβιβασμός με τους θεσμούς είναι γι’ αυτούς πλέον μονόδρομος (ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ), είτε γιατί είναι “φαύλος κύκλος στην υπηρεσία του κεφαλαίου” (ΚΚΕ). Απέναντι σε αυτές τις λογικές, ο Πάνος εξηγεί γιατί η κρατικοποίηση με εργατικό έλεγχο είναι επείγουσα ανάγκη της τάξης και ταυτόχρονα εντείνει «τις αγωνιστικές πρακτικές, που είναι ο μόνος τρόπος για να οδηγήσεις το προλεταριάτο στην πάλη για τον τελικό στόχο».

Μήπως είναι πολύ αισιόδοξο να βάζουμε τέτοιες προοπτικές στο κίνημα; Κι όμως οι 100 πρώτες μέρες της δεύτερης θητείας του Τραμπ υπογραμμίζουν αυτές τις δυνατότητες. Αναδεικνύει το μέγεθος της κρίσης -σε όλα τα επίπεδα- που βρίσκονται οι άρχουσες τάξεις ανά τον κόσμο, και την αγανάκτηση απέναντι στην βαρβαρότητα που εξαπολύουν με τους από κάτω να λένε “Κάτω τα χέρια” και “Φάτε τους πλούσιους”, όπως έκαναν εκατομμύρια αμερικανοί τον Απρίλη. Γι’ αυτό είναι απαραίτητο το άρθρο του Γιώργου Πίττα “Τραμπ - Ηγεμόνας σε κρίση”. Κυριολεκτικά “ξεθολώνει” το τοπίο και δίνει την εικόνα του φουντώματος του κινήματος στους δρόμους χωρίς αυταπάτες για τους Δημοκρατικούς.

Την ίδια ώρα η Ευρώπη -της λιτότητας, του ρατσισμού και του πολέμου- “επανεξοπλίζεται” για να μπει ακόμα πιο χοντρά στο διεθνές παιχνίδι των -πολεμικών και μη- ανταγωνισμών. Ο Λέανδρος Μπόλαρης μας καλεί σε “Αντίσταση στο ReArm Europe” απαντώντας στα ερωτήματα που θέτει ο ίδιος από την πρώτη σελίδα του άρθρου «Γιατί “βρισκόμαστε σε μια εποχή επανεξοπλισμού”; Τι σηματοδοτεί αυτή η εξέλιξη για τον καπιταλισμό; Και ποια πρέπει να είναι η απάντηση της Αριστεράς;». Τέλμα για τις δυτικές δυνάμεις η Ουκρανία, τέλμα από τη Μέση Ανατολή μέχρι το Αφγανιστάν, τέλμα ο οικονομικός ανταγωνισμός με την Κίνα. Για να ανταποκριθεί σε αυτή την κούρσα η ΕΕ, γίνεται ακόμα πιο αντιδραστική, με τις πολεμικές δαπάνες να σημαίνουν μια -ακόμα πιο- σκληρή λιτότητα εις βάρος της εργατικής τάξης της Ευρώπης. Η εργατική τάξη που παλεύει απεργιακά για λεφτά σε αυξήσεις και στις κοινωνικές ανάγκες έχει τη δύναμη να σταματήσει τις σπατάλες για τον θάνατο, παλεύοντας μέχρι την ανατροπή της κυβέρνησης και του ίδιου του συστήματος.

Κύμα διαδηλώσεων

Και για όποιον θέλει να καταλάβει το τι γίνεται πραγματικά στην Τουρκία, την χώρα “μπαμπούλα” για να είναι πρώτη στην κούρσα των εξοπλισμών η Ελλάδα, ο σύντροφος Burak Demir από την DSiP, την αδερφή οργάνωση του ΣΕΚ στην Τουρκία, υπογράφει το εξαιρετικό άρθρο “Τουρκία – Ο αγώνας συνεχίζεται” με αφορμή το τεράστιο κύμα διαδηλώσεων που ξέσπασε μετά τη σύλληψη του Ιμάμογλου. Απέναντι στο ισλαμοφοβικό αφήγημα που παρουσιάζει τη στήριξη του κόσμου στον Ερντογάν ως αποτέλεσμα τυφλού θρησκευτικού φανατισμού, ο Burak θυμίζει το πώς ανέβηκε το ΑΚΡ, το κόμμα του Ερντογάν, στην εξουσία το 2002 «ως ο φορέας της αλλαγής, του εκδημοκρατισμού και των ειρηνευτικών διαδικασιών» απέναντι στους Κεμαλιστές. Η “μεταμόρφωσή” του σε αυτό που είναι σήμερα ξεκινάει από το 2013 και μετά, ύστερα από μια αλληλουχία γεγονότων που περιγράφονται στο άρθρο. Τα λάθη της μεγάλης μερίδας της τουρκικής Αριστεράς την απομάκρυναν από μεγάλο μέρος της κοινωνίας, καθώς στηρίχτηκε στους αντιπάλους του Ερντογάν ώστε να πέσει με εκλογές, αντί να οργανώσει αγώνες ενάντια στην αυταρχική και αντεργατική πολιτική του ΑΚΡ. Αυτές οι επιλογές κοστίζουν μέχρι σήμερα, στις τρομερές κινητοποιήσεις που συγκλονίζσαν την Τουρκία.

Η Παλαιστίνη δεν θα μπορούσε να λείπει ούτε από αυτό το τεύχος, καθώς το Ισραήλ ξεπέρασε ακόμα και τα δικά του ρεκόρ θηριωδίας με τη νέα επίθεση από τις 18 Μάρτη, τινάσσοντας την εκεχειρία στον αέρα. Κι όλα αυτά με τις ευλογίες του Τραμπ. Από την άλλη η Αντίσταση επιμένει παρά τις νέες πιέσεις και όπως λέει και ο τίτλος του άρθρου για την Παλαιστίνη που γράφει η Φύλλια Πολίτη, “Η Αντίσταση θα νικήσει”. «Η πραγματικότητα είναι ότι εκτός από το να συσσωρεύει πτώματα στο ενεργητικό του, το Ισραήλ παραμένει σε αδιέξοδο», σημειώνει. Η κρίση στο εσωτερικό της χώρας και τον στρατό εντείνεται, ενώ το “πεζοδρόμιο” από τα αραβικά κράτη μέχρι το Μπαγκλαντές διεκδικεί να καθορίσει τις εξελίξεις. Μέσα σε ασφυκτικές πιέσεις, ακόμα και από αραβικά καθεστώτα, να παραδώσουν τα όπλα, οι Παλαιστίνιοι «καλούνται να “διαλέξουν” ανάμεσα στην εθνοκάθαρση του Ισραήλ και μιας ιμπεριαλιστικής αποικιακής φόρμουλας που είναι καταδικασμένη να αποτύχει βραχυπρόθεσμα ή μακροπρόθεσμα». Η αραβική εργατική τάξη και το διεθνές κίνημα αλληλεγγύης μαζί με την Αντίσταση που επιμένει μπορούν να ανατρέψουν αυτό το εκβιαστικό δίλημμα.

Άλλο είναι η δικαιοσύνη και άλλο η δικαστική εξουσία, η οποία έχει χάσει κάθε αξιοπιστία στην πλειοψηφία της κοινωνίας, ειδικά μετά την εκστρατεία συγκάλυψης του εγκλήματος των Τεμπών. Με αυτό το ζήτημα καταπιάνεται ο Ευκλείδης Μακρόγλου στο άρθρο “Χωρίς ΔΗΚΕΟΣΙΝΗ, δεν υπάρχει ειρήνη”. Εξηγεί γιατί η κρίση των θεσμών του αστικού κράτους έχει ρίζα το ίδιο το σύστημα του καπιταλισμού και γι’ αυτό οι όποιες μεταρρυθμίσεις προτείνονται ως λύση είναι καταδικασμένες. Αυτό δεν σημαίνει ότι είναι μάταιοι οι αγώνες για την υπεράσπιση δικαιωμάτων και ελευθεριών. Αντίθετα φέρνουν την εργατική τάξη σε καλύτερη θέση για να διεκδικεί, όπως έγινε με την κατάκτηση του καθολικού δικαιώματος της ψήφου ή τις εργατικές νομοθεσίες. Αλλά όπως τονίζει το άρθρο, το ζήτημα είναι η Αριστερά να βάζει την προοπτική ανατροπής αυτών των θεσμών που πάνε πακέτο με το σύστημα της εκμετάλλευσης και όχι τον στόχο της αποκατάστασης της ομαλότητας υπερασπιζόμενη αυτούς τους θεσμούς ενός κράτους που δεν είναι ουδέτερο, αλλά της κυρίαρχης τάξης.

Τέλος, η Λίλιαν Μπουρίτη καταπιάνεται με το ζήτημα της βίας των ανηλίκων παράλληλα με τον σχολιασμό γύρω από τη σειρά Adolescence. Στο άρθρο με τίτλο “Νεολαία - Παραβατικό είναι το σύστημα” αναλύει τη σύνδεση της πολυκρίσης του συστήματος με αυτά τα φαινόμενα βίας, διαλύοντας τις αντιδραστικές απόψεις για “ατομική ευθύνη” των γονιών, των εκπαιδευτικών κτλ. «Η σειρά Adolescence στην ουσία δείχνει με τον πιο δραματικό τρόπο, ότι ειδικά σε μια περίοδο πολύπλευρης κρίσης, όπως η σημερινή, η άρχουσα τάξη κάνει μια ολόκληρη ιδεολογική επίθεση χρησιμοποιώντας το δηλητήριο του σεξισμού με το οποίο προσπαθεί να διασπάσει την εργατική τάξη και τη νεολαία για να αποπροσανατολίσει», σημειώνει η Λίλιαν. Αλλά όπως επίσης τονίζει, η καθημερινότητα της νεολαίας δεν είναι μόνο το σερφάρισμα, αλλά και η κοινωνικοποίηση, οι κοινοί αγώνες μεταξύ αντρών και γυναικών, ντόπιων και μεταναστών.