Γκράβαλης, Αθανάσιος

Ο Αθανάσιος Θ. Γκράβαλης γεννήθηκε στο Αιβαλί το 1890 και πέθανε στη Μυτιλήνη τον Φεβρουάριο του 1974. Εργάστηκε από νωρίς ως ανταποκριτής λεσβιακών εφημερίδων στο Αιβαλί, ως υπάλληλος σε εταιρεία διαχείρισης καπνού στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και για ένα διάστημα ως δάσκαλος στα Μοσχονήσια. Το 1915, με τον πρώτο διωγμό των Ελλήνων του Αιβαλιού, κατέφυγε στη Μυτιλήνη, όπου συνέχισε τη δημοσιογραφική του δραστηριότητα. Το 1918 επέστρεψε στη γενέτειρά του και υπηρέτησε για τρία χρόνια ως Γραμματέας της Ελληνικής Διοίκησης της Αρμοστείας Κυδωνιών δημοσιογραφώντας παράλληλα. Το 1922, με τη Μικρασιατική Καταστροφή, εγκαταστάθηκε οριστικά στη Μυτιλήνη και εργάστηκε ως συντάκτης και διευθυντής σε πολλές εφημερίδες του νησιού, ενώ εξέδωσε και δικές του. Πολιτικά ευμετάβολος, ξεκίνησε από οπαδός των Φιλελευθέρων και μεταστράφηκε προς συντηρητικές και ακροδεξιές θέσεις. Στον λογοτεχνικό χώρο πρωτοεμφανίστηκε δημοσιεύοντας ποιήματα στο σαμιώτικο Μικρασιατικόν Ημερολόγιον(1913 και 1914) και σε περιοδικά του ομογενειακού μικρασιατικού ελληνισμού. Ως συνεργάτης και εκδότης πολλών εφημερίδων, δημοσίευσε πολυάριθμα χρονογραφήματα. Το 1931 απέσπασε το Α ? Βραβείο στον διαγωνισμό χριστουγεννιάτικου διηγήματος της αθηναικής εφημερίδας Η Ελληνική, με κριτές τους Γρηγόριο Ξενόπουλο, Διονύσιο Κόκκινο και Πέτρο Χάρη. Μοναδικό ολοκληρωμένο λογοτεχνικό του έργο είναι οι Σπασμένες κολώνες, που εκδόθηκαν στη Μυτιλήνη τον Μάρτιο του 1930, μια συλλογή σαράντα δύο σύντομων αφηγημάτων, όπου κυρίως περιγράφονται παράξενοι και περιθωριακοί τύποι του Αιβαλιού, όπως τους ανασυστήνει η μνήμη του. Η συλλογή πέρασε μάλλον απαρατήρητη από την κριτική της εποχής και γρήγορα λησμονήθηκε. Τη θυμήθηκε το 1945το περιοδικό Τετράδιο, αναδημοσιεύοντας τρία αφηγήματα. Στα νεότερα χρόνια, την ανακάλυψε ο Ε. Χ. Γονατάς, ο οποίος αναδημοσίευσε δώδεκα από αυτά στο τομίδιο Της Ματζουράνενας το χά λασμα και άλλα αφηγήματα (εκδ. Στιγμή, 1988).