Σχόλια στον Καβάφη

Η απουσία κάθε προσωπικής παρέμβασης στο σχολιαζόμενο ποίημα κάνει ακόμη τα σχόλια του Σαρεγιάννη σε καβαφικά κείμενα, να μοιάζουν σα μια κυκλική προέχταση των ποιημάτων, όπως θα την έγραφε υποθετικά ο ίδιος ο Καβάφης, σα μια πεζή συνέχεια ή μάλλον προοίμιο των ποιημάτων, το αρχικό νεφέλωμα από το οποίο τελικά αποσπάστηκε το σώμα του καθενός ποιήματος χωριστά. Βέβαια τα σχόλια συναρμολογήθηκαν και διαβάζουνται «εκ των υστέρων»· διατηρούν όμως και μια παράξενη διάσταση σα να λέγαμε «εκ των προτέρων», ξετυλίγοντας θαρρείς, για καθένα από τα σχολιαζόμενα ποιήματα, ένα είδος αναδρομική κορδέλλα που περιέχει, το κατά δύναμη, όλα εκείνα όσα είχε στο μυαλό του ο Καβάφης πριν ή όσο καιρό έγραφε το καθένα ποίημα. Σκόρπια, καθώς βρίσκουνται σήμερα, τα σχόλια του Σαρεγιάννη χρησιμεύουν μόνο στους ειδικούς και μένουν απρόσιτα για το καβαφικό κοινό που έγινε τόσο μεγάλο. Και το κοινό αυτό έχει ασφαλώς να ωφεληθεί ποιητικά - ερμηνευτικά να το πούμε έτσι, ή τουλάχιστο δε θα παραπλανηθεί ― όπως με πολλά βιβλία ― από την παρούσα συνολική αναδημοσίευση.

Πρόλογος: Γιώργος Σεφέρης