Ακολουθίαι Αγίων παρά Γεωργίου Α. Ρήγα Ι

ΚΡΙΤΙΚΗ



Ο παπα-Γιώργης Ρήγας απομνημείωσε την Σκιάθο με τις λαογραφικές συλλογές και μελέτες του για αυτό και με την αποτύπωση των κολλυβάδικων ψαλτικών μελωδημάτων. Η πιο γνωστή από τις κοπιώδεις εργασίες του φέρει τον τίτλο Σκιάθου λαϊκός πολιτισμός και εκδόθηκε πριν από κάμποσα χρόνια σε τέσσερις τόμους με εγκωμιαστικό πρόλογο του Στίλπωνος Κυριακίδη (Θεσσαλονίκη, Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, 1958, 1962, 1968 και 1970). Επίσης, από τους χειρόγραφους κώδικές του τυπώθηκε το 1994 (και πάλι στη Θεσσαλονίκη αλλά από το Πατριαρχικόν Ίδρυμα Πατερικών Μελετών αυτή τη φορά) ένας ογκώδης τόμος σχετικός με ζητήματα τυπικού, με επαινετικό πρόλογο του καθηγητή Ιωάννη Μ. Φουντούλη.

Οι Ακολουθίαι Αγίων αποτελούνται από δύο πολυσέλιδους τόμους, καλαίσθητα και ιδιόχειρα καλλιγραφημένους από τον παπα-Γιώργη. Στο έργο του αυτό, το οποίο άρχισε το 1900 και περατώθηκε το 1928, ο χαλκέντερος λόγιος κατόρθωσε να συγκεντρώσει «πληθύν [...] υμνογραφημάτων εκ παντοειδών εντύπων ή χειρογράφων βιβλίων» (σελ. γ'). Δεν στάθηκε όμως μόνο σε αυτό: επιχείρησε παράλληλα να καθαρίσει τα περιληφθέντα κείμενα από κάθε σφάλμα προσθέτοντας διαφωτιστικές και πολύτιμες σημειώσεις, με τρόπο που μαρτυρεί θαυμαστή ενημερότητα και φιλολογική οξυδέρκεια.

Ο πρώτος τόμος περιλαμβάνει τις Ακολουθίες για τους μήνες Σεπτέμβριο και Οκτώβριο, οι οποίες αναπαράγονται φωτοαναστατικά από το ευανάγνωστο και καλλιγραφημένο χειρόγραφο του π. Γεωργίου Ρήγα, με επιμέλεια και φιλολογικά τεκμηριωμένη εισαγωγή του Φώτη Δημητρακόπουλου.

Γιώργος Ανδρειωμένος (καθηγητής του Ιονίου Πανεπιστημίου), ΤΟ ΒΗΜΑ , 20-04-2003