Οπλαρχηγός Αθανάσιος Σκουρτανιώτης– Ο τελευταίος των Κοινών

Η μάχη του Μαυροματίου και ο θάνατος του Αθανασίου Σκουρτανιώτη στις 3 Νοεμβρίου 1825, οριστικοποίησε τη νίκη των πολιτικών έναντι των στρατιωτικών. Πρόκειται για τη λήξη του μεγάλου εμφυλίου που είχε αρχίσει από τον Μάιο του 1822 με τις δολοφονίες του Νούτσου και Παλάσκα.
Με τη μάχη του Μαυροματίου έχουμε το τέλος του παραδοσιακού κόσμου των Κοινών. Ο Σκουρτανιώτης ήταν ο τελευταίος στρατιωτικός που τόλμησε να πληρωθεί απευθείας από την επαρχία του. Με τον θάνατό του, ο Κωλέττης έστειλε το μήνυμα σε όλους τους στρατιωτικούς πως έπρεπε να υποταχθούν και να μη ξαναγγίξουν εισοδήματα από τις επαρχίες τους, αλλά να περιμένουν να πληρωθούν από την κεντρική κυβέρνηση, όταν και εάν εκείνη το αποφασίσει. Η μάχη του Μαυροματίου είναι ο ιστορικός σταθμός που διαχωρίζει τον κόσμο των Κοινών, από το σύγχρονο συγκεντρωτικό κράτος και ο Αθανάσιος Σκουρτανιώτης, ο τελευταίος των Κοινών.
Στο βιβλίο του «ΟΠΛΑΡΧΗΓΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΣΚΟΥΡΤΑΝΙΩΤΗΣ» ο ιστορικός ερευνητής και συγγραφέας Γιώργος Πύργαρης μιλά για τον ηρωικό οπλαρχηγό της ανατολικής Ρούμελης, αλλά και για τα θυελλώδη γεγονότα που έλαβαν χώρα στη διάρκεια του Μεγάλου Αγώνα του 1821 στα Δερβενοχώρια, στην Αθήνα, στη Θήβα, στην Εύβοια & στη Σαλαμίνα. Το αίμα που χύθηκε από τους αγωνιστές και τις αγωνίστριες εκείνη την εποχή έχει αφήσει ανεξίτηλο το σημάδι του στη σημερινή ελεύθερη Ελλάδα.