Γεώργιος Μαρτινέλης: ο αποσυνάγωγος ποιητής

Ο Γεώργιος Μαρτινέλης είναι άγνωστος σήμερα ως ποιητής, αν και στην εποχή του, τόσο στην ιδιαίτερη πατρίδα του όσο και στην Αθήνα, όπου έζησε επί ικανό διάστημα, ήταν ιδιαίτερα αναγνωρισμένος. Ανιψιός του εθνικού μουσουργού Νικολάου Μάντζαρου, συγγενής του Ιάκωβου Πολυλά, στενός φίλος του ιστορικού Ιωάννη Ρωμανού, φαντάζει παράδοξο πώς έμεινε εκτός Κερκυραϊκής Σχολής στη μεγάλη ακμή της. Αποσυνάγωγος ως αντιρρησίας, έμεινε τελικά στην αφάνεια στην Κέρκυρα. Ήταν η αντιρρητική στάση του προς το σολωμικό έργο (παρότι αναγνώριζε την προσφορά του Σολωμού) που οδήγησε στον αποκλεισμό του. Και στην Αθήνα, μη ακολουθώντας τη Νέα Σχολή, αλλά τη μερίδα των αμφιταλαντευόμενων συντηρητικών λογο τεχνών, βρέθηκε στο μεταίχμιο των ανέστιων, των μη ενταγμένων ούτε στην επτανησιακή παράδοση ούτε στην πανελλήνια ανανέωση. Αν και είδε το νέο και αντιλήφθηκε τη γλωσσική αναγέννηση, εντούτοις, θύμα του συγκρητισμού και μιας αδιέξοδης πολυφωνίας, έμεινε στο περιθώριο. Ο κεντρικός στόχος του βιβλίου είναι να δειχθούν οι πνευματικές ανακατατάξεις του δεύτερου μισού του 19ου αιώνα, οι ζυμώσεις της παρακμής-μεταφοράς των περιφερειακών πνευματικών φάρων (όπως η προηγμένη πολιτιστικά Κέρκυρα) στο εθνικό κέντρο, να επισημανθούν οι εσωτερικές κατά περίπτωση αντιδράσεις (και στην Κέρκυρα υπήρξαν ποικίλες τάσεις, παρά την παντοδυναμία του Πολυλά και των μετασολωμικών), να διακριθούν οι δρόμοι προς τη δημιουργία αδιάσπαστης εθνικής λογοτεχνίας. Για να φανούν έμπρακτα αυτά, συγκεντρώθηκε και δημοσιεύτηκε ολόκληρο του έργο του Μαρτινέλη, εν πολλοίς ανέκδοτο, με αρκετές ενδιαφέρουσες θεματικές και γλωσσικές πλευρές, αλλά και αρκετά αξιόλογα (ιδίως τα ποιητικά δράματά του) έργα.