Μνημεία της ελληνικής ιστορίας Δ1

Περί του μητροπολίτου Ουγγροβλαχίας Ιγνατίου έχουν γραφή μέχρι σήμερον ελάχιστα και ατελέστατα, διό και δεν είναι όσον έδει γνωστός εις τους Έλληνας, μολονότι η πολυσχιδής δράσις αυτού, αναφερομένη εις κρισιμωτάτην δια το έθνος ημών εποχήν (1792-1828), τοποθετεί τούτον δικαίως εις το πάνθεον της ελληνικής ιστορίας μεταξύ των κορυφαίων Ελλήνων, όσοι ανεδείχθησαν πρωταγωνισταί της ελληνικής παλιγγενεσίας.
Είναι αληθές ότι τινές των συγχρόνων του και τινές μεταγενέστεροι επέκριναν δριμύτατα τον ιεράρχην τούτον, καταλογίσαντες εις αυτόν ηθικά και εθνικά πλημμελήματα. Αλλ' ως καταδεικνύεται εκ του περιεχομένου του μετά χείρας βιβλίου, πάντα τα λεχθέντα εις βάρος του εθνικού τούτου ανδρός, ον ο μέγας Κοραής απεκάλεσεν επισήμως "καύχημα του γένους", είναι παντάπασιν έωλα.
Η παρούσα μελέτη εστηρίχθη κυρίως εις αρχειακάς πηγάς αποκειμένας παρ' ημίν και αλλαχού, αι σπουδαιότεραι των οποίων είναι αι εξής.
α) Αρχείον Ιγνατίου περιελθόν εσχάτως εις τα Γενικά Αρχεία του Κράτους εξ αγοράς παρά του Κερκυραίου Ιατρού Σαράντη Φωστήρα.
β) Συλλογαί των Γενικών Αρχείων τον Κράτους και ιδία το αρχείον Αλεξάνδρου Μαυροκορδάτου.
γ) Συλλογαί του Αρχείου της Ιονίου Γερουσίας και ιδία το Καποδιατριακόν αρχείον.
δ) Τα αναφερόμενα εις τον Ιγνάτιον έγγραφα εκ των Κρατικών Αρχείων της Ρωσίας, των οποίων τα μικροφωτογραφικά αντίτυπα απόκεινται εν τοις Γενικοίς Αρχείοις του Κράτους.
ε) Τα αναφερόμενα εις τον Ιγνάτιον έγγραφα εκ των Κρατικών Αρχείων της Βιέννης (Haus-, Hof- und Staatsarchiv), των οποίων μικροφωτογραφίαι απόκεινται εν τοις Γενικοίς Αρχείοις.
στ) Αρχείον Ιωάννου Καρατζά και Μιχαήλ Σούτσου (Μιχάλβοδα) εν τω Μπενακείω Μουσείω.
ζ) Συλλογή Δαμιανού Κυριαζή εν τω ως άνω Μουσείω.
Τα εις τον Ιγνάτιον αφορώντα έγγραφα ταύτα, ανέκδοτα κατά το πλείστον, εκδίδονται in extenso εν τω Β΄ τόμω του παρόντος, όσα δ' ελάχιστα τυγχάνουν ήδη εκδεδομένα παρ' άλλων, μνημονεύονται απλώς εν τω οικείω τόπω.