0
Your Καλαθι
Η αστική και ποινική ευθύνη στην καταδολίευση δανειστών
Έκπτωση
10%
10%
Περιγραφή
Το βιβλίο «Η αστική και ποινική ευθύνη στην καταδολίευση δανειστών» περιλαμβάνει ενδελεχή ανάλυση όλων των ζητημάτων που μπορεί να προκύπτουν γύρω από την καταδολίευση. Περιγράφει πώς καταστρώνεται μία αγωγή διάρρηξης υπό ουσιαστική και δικονομική έννοια, εξετάζει το ζήτημα της παθητικής νομιμοποίησης, της έκτασης των αποτελεσμάτων της διάρρηξης, ζητήματα αναγκαστικής εκτέλεσης, το ζήτημα του αποκλεισμού της δυνατότητας προσωρινής απαλλαγής υπερχρεωμένου φυσικού προσώπου και πολλά άλλα. Ο θεσμός προσεγγίζεται διεξοδικά και από τη σκοπιά του ποινικού δικαίου. Το έργο αποτελεί χρήσιμο εργαλείο για τον μαχόμενο δικηγόρο, αλλά και τον δικαστή.
ΠρόλογοςΣελ. IX
Λίγα λόγια από τον συγγραφέαΣελ. XIII
ΣυντομογραφίεςΣελ. XXV
Η αστική και ποινική ευθύνη λόγω καταδολιευτικής απαλλοτρίωσης: Διάκριση από συγγενείς μορφές ευθύνης και συνέπειες της δικαστικής διάγνωσης της ευθύνης μετά τον Ν 2298/95Σελ. 1
§1: Εισαγωγή στο αντικείμενο της έρευναςΣελ. 1
§2: Διάκριση από συγγενείς έννοιεςΣελ. 3
Ι. Ευθύνη λόγω μεταβίβασης περιουσίας ή επιχείρησης (ΑΚ 479)Σελ. 3
II. Ακυρότητα της καταδολιευτικής απαλλοτρίωσης λόγω εικονικότητας (ΑΚ 138) ή αντιθέσεως στον νόμο (ΑΚ 174) ή στα χρηστά ήθη (ΑΚ 178)Σελ. 7
1. Εικονικότητα (ΑΚ 138, 139)Σελ. 7
2. Αντίθεση στον νόμο (ΑΚ 174) ή στα χρηστά ήθη (ΑΚ 178)Σελ. 11
III. Αδικοπραξία (ΑΚ 914)Σελ. 12
ΙV. Πτωχευτική ανάκληση [άρθρα 41-51 Ν 3588/2007 (-άρθρα 116-121 Ν 4738/2020)]Σελ. 15
1. Η βασική ρύθμιση του άρθρου 41 Ν 3588/2007 (-άρθρου 116 Ν 4738/2020) και η απόκλιση (;) του άρθρου 44 Ν 3588/2007 (-άρθρου 119 Ν 4738/2020)Σελ. 15
2. Η διάκριση σε υποχρεωτική και δυνητική πτωχευτική ανάκλησηΣελ. 16
α. Η δυνητική πτωχευτική ανάκλησηΣελ. 16
β. Η υποχρεωτική πτωχευτική ανάκλησηΣελ. 19
γ. Εξαιρούμενες πράξειςΣελ. 19
δ. Παροχή του οφειλέτη, για την οποία ο αντισυμβαλλόμενος κατέβαλε άμεσα ισοδύναμη αντιπαροχή σε μετρητά (άρθρο 45 αρ. δ΄ Ν 3588/2007-άρθρο 120 αρ. γ΄ Ν 4738/2020)Σελ. 20
3. Σύγκριση της διάρρηξης των ΑΚ 939-946 προς την πτωχευτική ανάκληση των ΠτΚ 41-51 (-άρθρα 116-121 Ν 4738/2020)Σελ. 21
§3: H de lege lata κατάστρωση της αγωγής διάρρηξης υπό ουσιαστική και δικονομική έννοιαΣελ. 24
Ι. Οι προϋποθέσεις του πραγματικού της καταδολιευτικής απαλλοτρίωσης ως διαρρηκτής δικαιοπραξίαςΣελ. 24
1. Έννοια της απαλλοτρίωσηςΣελ. 24
Α. Εισαγωγικές παρατηρήσειςΣελ. 24
Β. Το πρόβλημα του “διαρρηκτού” της γονικής παροχής ως μη ρυθμιζόμενης απαλλοτριωτικής πράξηςΣελ. 29
α. Η υπαγωγή της γονικής παροχής στην έννοια της απαλλοτρίωσης της ΑΚ 939Σελ. 29
β. Η επίδραση της χαριστικής αιτίας της γονικής παροχής στο στοιχείο της γνώσης του τρίτου ως προϋπόθεσης της διάρρηξηςΣελ. 30
Γ. Οριακές ρυθμιζόμενες περιπτώσεις (ΑΚ 940) καταδολίευσης: Αποποίηση κληρονομίας ή κληροδοσίας (ΑΚ 940 §1) - Καταβολή ληξιπρόθεσμου χρέους (ΑΚ 940 §2 εδ. α΄) - Δόση αντί καταβολής (ΑΚ 940 §2 εδ. β΄)Σελ. 32
α. Εισαγωγικές παρατηρήσειςΣελ. 32
β. Η αποποίηση κληρονομίας ή κληροδοσίας (ΑΚ 940 §1)Σελ. 33
γ. Καταβολή ληξιπρόθεσμου ή/και μη ληξιπρόθεσμου χρέους - Εκπλήρωση ατελούς ή φυσικής ενοχής (ΑΚ 940 §2 εδ. α΄)Σελ. 34
γα. Καταβολή ληξιπρόθεσμου χρέουςΣελ. 34
γβ. Εμπίπτει στη sedes materiae της ΑΚ 940 §2 εδ. α΄ η καταβολή μη ληξιπρόθεσμου χρέους;Σελ. 35
γγ. Η εκπλήρωση ατελούς ή φυσικής ενοχής και συγγενείς περιπτώσεις εντός ή εκτός του πεδίου εφαρμογής της ΑΚ 940 §2 εδ. α΄;Σελ. 36
δ. Η δόση αντί καταβολής (ΑΚ 940 §2 εδ. β΄)Σελ. 37
2. Πρόθεση βλάβης του δανειστήΣελ. 38
α. Απαιτούμενος δόλος και βάρος απόδειξηςΣελ. 38
β. Η παρεμβολή και άλλων προσώπων (εκτός από τον οφειλέτη και τον τρίτο) στην καταδολιευτική δικαιοπραξίαΣελ. 40
3. Ο ρόλος του στοιχείου της γνώσεως του δόλου του οφειλέτη από τον τρίτοΣελ. 42
α. Επί επαχθούς απαλλοτριωτικής καταδολιευτικής δικαιοπραξίαςΣελ. 42
β. Επί χαριστικής απαλλοτριωτικής καταδολιευτικής δικαιοπραξίαςΣελ. 45
4. Βλάβη του δανειστή αιτιωδώς προκληθείσα από την απαλλοτρίωση (επιχ. από τις ΑΚ 939, 941 §1 και ΑΚ 944 εδ. α΄, 945 εδ. α΄)Σελ. 49
5. Αιτιώδης σύνδεσμος μεταξύ απαλλοτρίωσης (αίτιον) και βλάβης του δανειστή (αιτιατόν)Σελ. 52
ΙΙ. Το ορισμένο της αγωγής διάρρηξης αναφορικά προς τα στοιχεία του πραγματικού της ΑΚ 939 (ΚΠολΔ 216 §1)Σελ. 54
1. Οι προϋποθέσεις του ορισμένου της αγωγής (ΚΠολΔ 216 §1)Σελ. 54
2. Τα απαραίτητα στοιχεία της ιστορικής βάσης της αγωγής διάρρηξηςΣελ. 57
3. Η κατανομή του βάρους απόδειξης των στοιχείων της ιστορικής βάσης των αυτοτελών ισχυρισμών των διαδίκων στη δίκη που ανοίχθηκε με την αγωγή διάρρηξηςΣελ. 64
§4: Η νομική φύση του δικαιώματος διάρρηξης και τα αποτελέσματα της άσκησής του στη διαγνωστική δίκη και στην αναγκαστική εκτέλεσηΣελ. 67
Ι. Η αγωγή διάρρηξης (actio με ουσιαστική έννοια) και η παραγραφή τηςΣελ. 67
1. Η σχέση του δικαιώματος διάρρηξης προς τη ματαιωθείσα αξίωση του δανειστήΣελ. 67
2. Η παραγραφή της αγωγής διάρρηξηςΣελ. 69
α. Πρόκειται για κατά κυριολεξία παραγραφή ή για αποσβεστική προθεσμία;Σελ. 69
αα. Η κρατούσα γνώμη στη νομολογία και η πρακτική σημασία της διάκρισηςΣελ. 69
αβ. Η εναρμόνιση του γράμματος της ΑΚ 946 με τον χαρακτήρα της ενοχής από παραγεγραμμένη απαίτηση ως ατελούς ενοχήςΣελ. 72
β.Το ουσιαστικό περιεχόμενο της ΑΚ 946Σελ. 73
γ. “Έναρξη της 5ετίας επί διάσπασης του χρονικού σημείου κατάρτισης της απαλλοτριωτικής πράξης και ενεργοποίησης του μεταβιβαστικού αποτελέσματος”Σελ. 74
δ. Η de lege ferεnda πρόταση για μετάθεση του χρονικού σημείου έναρξης της παραγραφής στον χρόνο γνώσης του δανειστήΣελ. 76
ΙΙ. Παθητική νομιμοποίηση στην αγωγή διάρρηξηςΣελ. 77
ΙΙΙ. Ο προσδιορισμός του παθητικού υποκειμένου της διαγνωστικής δίκης και της αναγκαστικής εκτέλεσης υπό το πρίσμα των υποστηριζόμενων απόψεων πριν τον Ν 2298/95Σελ. 79
1. Ενοχική θεωρία (αμιγής και παραλλάσσουσα)Σελ. 79
α. Αμιγής ενοχική θεωρίαΣελ. 79
β. Παραλλάσσουσα ενοχική θεωρίαΣελ. 83
γ. Πραγμάτωση της ενοχικής θεωρίας στο στάδιο της εκτέλεσηςΣελ. 84
2. Η θεωρία της υπεγγυότηταςΣελ. 85
3. Εμπράγματη θεωρίαΣελ. 86
4. Η θεωρία της μη αντιταξιμότηταςΣελ. 87
§5: Οι δικονομικές αντανακλάσεις της διάρρηξηςΣελ. 92
Ι. Το ισχύον νομοθετικό καθεστώς υπό τον Ν 2298/95Σελ. 92
ΙΙ. Η εφαρμογή της θεωρίας της “μη αντιταξιμότητας” στη διαδικασία της αναγκαστικής εκτελέσεωςΣελ. 93
1. Κατάσχεση στα χέρια του οφειλέτη (ΚΠολΔ 953 §2 αρ. γ΄)Σελ. 93
2. Η de lege lata δικονομική υποχρέωση του τρίτου προς ανοχή αναγκαστικής εκτελέσεως (συνδυαστική εφαρμογή των ΚΠολΔ 936 §3, 953 §2 αρ. γ΄, 992 § 1 εδ. β΄)Σελ. 94
3. Μη αντιταξιμότητα και επίσπευση αναγκαστικής εκτέλεσης από δανειστή του καταδολιεύσαντος οφειλέτηΣελ. 98
α. Τα υποκειμενικά όρια της σχετικής ενέργειας της μη αντιταξιμότηταςΣελ. 98
β. Η έννομη θέση των λοιπών δανειστών του οφειλέτη που δεν πέτυχαν τη διάρρηξηΣελ. 100
γ. Η έννομη θέση των δανειστών του τρίτουΣελ. 101
δ. Πτώχευση του καταδολιεύσαντος οφειλέτη και ενεργητική νομιμοποίηση στην αγωγή διάρρηξηςΣελ. 103
4. Επίσπευση αναγκαστικής εκτέλεσης από τους προσωπικούς δανειστές του τρίτου και έννομη θέση του “διαρρήξαντος” δανειστήΣελ. 104
α. Οι υποστηριζόμενες γνώμες πριν τον Ν 2298/95Σελ. 104
β. Το δικαίωμα του διαρρήξαντος δανειστή έναντι των επισπευδόντων την αναγκαστική εκτέλεση δανειστών του τρίτου στο πλαίσιο της νέας ΚΠολΔ 936 § 3Σελ. 105
5. Οι όροι προστασίας του ειδικού διαδόχου του τρίτου επί μεταβιβάσεως κατά την εκκρεμοδικία της παυλιανής αγωγήςΣελ. 106
α. Μεταβίβαση στον ειδικό διάδοχο του τρίτου πριν τη σημείωση της απόφασης που απαγγέλλει τη διάρρηξηΣελ. 107
β. Έγερση αυτοτελούς αγωγής διάρρηξης κατά του ειδικού διαδόχου του τρίτου (αποκτήσαντος μετά την εγγραφή της αρχικής αγωγής διάρρηξης στα βιβλία διεκδικήσεων)Σελ. 108
γ. Σύγκρουση υποθήκης ή προσημείωσης υποθήκης με το δικαίωμα του “διαρρήξαντος” δανειστήΣελ. 109
§6: Η καταδολίευση δανειστών ως λόγος αποκλεισμού της δυνατότητας προσωρινής απαλλαγής υπερχρεωμένου φυσικού προσώπου μη εμπόρου (άρθρο 5α § 2 Ν 3869/2010)Σελ. 111
Ι. Προϋποθέσεις της προσωρινής απαλλαγήςΣελ. 112
ΙΙ. Η αρνητική προϋπόθεση της μη διενέργειας καταδολιευτικής πράξης κατά το 18μηνο της προσωρινής απαλλαγής και της αναστολής των ατομικών καταδιωκτικών μέτρωνΣελ. 113
ΙΙΙ. Έκπτωση από το καθεστώς προσωρινής απαλλαγής και άρση της αναστολής των ατομικών καταδιωκτικών μέτρωνΣελ. 113
§7: Η προσέγγιση του θεσμού από τη σκοπιά του Ποινικού ΔικαίουΣελ. 115
Ι. Αντιπαραβολή της παλαιάς και της νέας (μετά τον Ν 4619/2019) ΠΚ 397 ως προς τη νομοτυπική μορφή του αδικήματοςΣελ. 115
1. Η προϊσχύσασα ΠΚ 397Σελ. 115
2. Η νέα ΠΚ 397Σελ. 115
ΙΙ. Ratio και δογματική κατάταξη του αδικήματοςΣελ. 117
ΙΙΙ. Τα στοιχεία της αντικειμενικής υπόστασης του εγκλήματοςΣελ. 117
Α. Η ΠΚ 397 §1Σελ. 117
Β. Η ΠΚ 397 §2Σελ. 118
1. Έννοια του οφειλέτηΣελ. 118
2. Απαίτηση βέβαιη και εκκαθαρισμένη ενόψει επικείμενης εκπλήρωσης της υποχρέωσης του οφειλέτηΣελ. 119
α. Εισαγωγικές παρατηρήσειςΣελ. 119
β. Το “βέβαιον” της απαιτήσεως (ΚΠολΔ 915)Σελ. 121
βα. Απαίτηση εξαρτώμενη από αναβλητική αίρεση ή προθεσμίαΣελ. 121
ββ. Απαίτηση εξαρτώμενη από καθαρή προθεσμίαΣελ. 123
γ. Το “εκκαθαρισμένον” της απαιτήσεως (ΚΠολΔ 916)Σελ. 124
δ. Έννομες συνέπειες του αβέβαιου και μη εκκαθαρισμένου της απαιτήσεως ως προς την έκδοση απογράφουΣελ. 126
3. Η προσβολή του προστατευόμενου έννομου αγαθού με την επέλευση του ακόλουθου αποτελέσματος: της ματαίωσης ικανοποίησης του δικαιώματος του δανειστήΣελ. 129
α. Μορφές πραγμάτωσης της ματαίωσης ικανοποίησης της απαίτησης του δανειστήΣελ. 129
β. Η θεμελίωση της “ματαίωσης ικανοποίησης του δανειστή” επί παθητικής εις ολόκληρον ενοχήςΣελ. 132
γ. Η θεμελίωση της “ματαίωσης ικανοποίησης του δανειστή” επί ενεργητικής εις ολόκληρον ενοχήςΣελ. 133
δ. Η επάρκεια της προσφορότητας της πράξεως αντικειμενικής υποστάσεως για την πραγμάτωση των νομοτυπικών μορφών των § 1, 2 της ΠΚ 397Σελ. 134
ε. Αποκλεισμός του στοιχείου της “ματαίωσης ικανοποίησης” του δανειστή με διαπίστωση της “επάρκειας” της περιουσίας του οφειλέτη. ΠεριπτωσιολογίαΣελ. 136
εα. Δυνατότητα ικανοποίησης μόνον από κατασχετά περιουσιακά στοιχείαΣελ. 136
εβ. Άρση του στοιχείου της “ματαίωσης ικανοποίησης” επί δυνατότητας ικανοποίησης του δανειστή από τρίτο;Σελ. 137
εγ. Δυνατότητα ικανοποίησης από τη δευτερογενή αξίωση αποζημίωσης ως υπολειπόμενο περιουσιακό στοιχείο (;)Σελ. 138
4. Η δυνατότητα πραγμάτωσης της προσβολής με περισσότερους τρόπουςΣελ. 139
5. Το ειδικότερο περιεχόμενο των πράξεων προσβολήςΣελ. 140
α. Βλάβη ή καταστροφή ή “εκμηδένιση” της αξίας του περιουσιακού στοιχείουΣελ. 140
αα. ΒλάβηΣελ. 140
αβ. ΚαταστροφήΣελ. 141
αγ. Εκμηδένιση (απομείωση) της αξίαςΣελ. 142
β. ΑπόκρυψηΣελ. 143
γ. Απαλλοτρίωση χωρίς ισότιμο και αξιόχρεο αντάλλαγμαΣελ. 144
γα. Έννοια της απαλλοτρίωσηςΣελ. 144
γβ. Η γονική παροχή ως αξιόποινη καταδολιευτική πράξη απαλλοτρίωσηςΣελ. 147
γγ. Χρόνος συντέλεσης της απαλλοτρίωσης: ο χρόνος της συμβολαιογραφικής κατάρτισης ή ο χρόνος της μεταγραφής της απαλλοτριωτικής πράξης;Σελ. 149
γδ. Έννοια του ισότιμου και αξιόχρεου ανταλλάγματοςΣελ. 150
δ. Κατασκευή ψεύτικων χρεών ή ψευτικών δικαιοπραξιώνΣελ. 151
δα. Εισαγωγικές ΠαρατηρήσειςΣελ. 151
δβ. Έννοια του ψευδούς χρέουςΣελ. 153
δγ. Έννοια της ψευδούς δικαιοπραξίαςΣελ. 154
IV. Τα στοιχεία της υποκειμενικής υπόστασης του εγκλήματοςΣελ. 158
V. Το κυρωτικό τμήμα της νέας ΠΚ 397Σελ. 159
1. Εισαγωγικές ΠαρατηρήσειςΣελ. 159
2. Επί πληρώσεως της ειδικής υποστάσεως της ΠΚ 397 §1 ανεξάρτητα από τον βαθμό ωριμότητας της οφειλήςΣελ. 159
3. Επί πληρώσεως της ειδικής υποστάσεως της ΠΚ 397 §2 με αυξημένο βαθμό ωριμότητας της απαίτησηςΣελ. 160
4. Καταδολίευση ιδιαίτερα μεγάλης αξίας (ΠΚ 397 §3)Σελ. 160
5. Τέλεση των ειδικών υποστάσεων από τρίτον υπέρ του οφειλέτηΣελ. 160
VI. Λόγοι εξάλειψης του αξιοποίνου και προσωπικής απαλλαγής από την ποινήΣελ. 160
1. Εξάλειψη του αξιοποίνουΣελ. 160
2. Υποχρεωτική απαλλαγή από την ποινήΣελ. 163
VII. Απόπειρα - Συμμετοχή - ΣυρροήΣελ. 163
1. ΑπόπειραΣελ. 163
2. ΣυμμετοχήΣελ. 165
α. Συναυτουργία (ΠΚ 45, 397 §4)Σελ. 166
αα. Συναυτουργία κατά τη γενική διάταξη της ΠΚ 45Σελ. 166
αβ. Συναυτουργική (;) δράση “τρίτου” (ΠΚ 397 §4)Σελ. 167
β. Συμμετοχή με στενή έννοιαΣελ. 169
βα. Αντικειμενική υπόσταση της stricto sensu συμμετοχικής δράσηςΣελ. 169
(βαi) Ηθική αυτουργίαΣελ. 169
(βαii) Άμεση συνέργειαΣελ. 170
(βαiii) Απλή συνέργειαΣελ. 170
ββ. Υποκειμενική υπόσταση της stricto sensu συμμετοχικής δράσηςΣελ. 170
(ββi) Ο δόλος του ηθικού αυτουργούΣελ. 170
(ββii) Ο δόλος του άμεσου συνεργούΣελ. 171
(ββiii) Ο δόλος του απλού συνεργούΣελ. 172
βγ. Περιπτωσιολογία εν στενή εννοία συμμετοχικής δράσηςΣελ. 174
3. ΣυρροήΣελ. 175
VIII. Λοιπά Δικονομικά ΖητήματαΣελ. 176
1. ΈγκλησηΣελ. 176
α.Δικαιολογητικός λόγοςΣελ. 176
β. Δικαιούχος υποβολής έγκλησης - Παράσταση πολιτικής αγωγήςΣελ. 176
βα. Δικαιούχος φυσικό πρόσωποΣελ. 176
ββ. Δικαιούχος νομικό πρόσωπο (;)Σελ. 177
2. ΠροθεσμίαΣελ. 178
α. Εμπρόθεσμη έγκλησηΣελ. 178
β. Συνέπειες εκπρόθεσμης έγκλησηςΣελ. 179
§8: ΕΠΙΛΟΓΟΣ: Η αρχή της αναλογικότητας ως μεθοδολογικό εργαλείο ρύθμισης των αποτελεσμάτων της διάρρηξης με στάθμιση συμφερόντων στην τριμερή σχέση δανειστή - οφειλέτη - τρίτουΣελ. 182
Ι. Η αρχή της αναλογικότητας ως μεθοδολογικό εργαλείο για μια δίκαιη στάθμιση συμφερόντωνΣελ. 182
ΙΙ. Η εφαρμογή της αρχής της αναλογικότητας για τον περιορισμό των αποτελεσμάτων της διάρρηξης στην τριμερή σχέση δανειστή - οφειλέτη - τρίτουΣελ. 183
1. Η δικαιολόγηση του περιορισμού των αποτελεσμάτων της διάρρηξηςΣελ. 183
2. Τα στοιχεία του ορισμένου της αγωγής διάρρηξης ως δικονομική αντανάκλαση του “αναλογικού” περιορισμού της ανατροπής της καταδολιευτικής απαλλοτρίωσηςΣελ. 184
3. Η εξάρτηση της έκτασης της διάρρηξης (ολικής ή μερικής) από το είδος της απαίτησηςΣελ. 186
ΒιβλιογραφίαΣελ. 189
Αλφαβητικό ευρετήριοΣελ. 207
Πρόλογος: Δελούκα-Ιγγλέση Κ.
ΠρόλογοςΣελ. IX
Λίγα λόγια από τον συγγραφέαΣελ. XIII
ΣυντομογραφίεςΣελ. XXV
Η αστική και ποινική ευθύνη λόγω καταδολιευτικής απαλλοτρίωσης: Διάκριση από συγγενείς μορφές ευθύνης και συνέπειες της δικαστικής διάγνωσης της ευθύνης μετά τον Ν 2298/95Σελ. 1
§1: Εισαγωγή στο αντικείμενο της έρευναςΣελ. 1
§2: Διάκριση από συγγενείς έννοιεςΣελ. 3
Ι. Ευθύνη λόγω μεταβίβασης περιουσίας ή επιχείρησης (ΑΚ 479)Σελ. 3
II. Ακυρότητα της καταδολιευτικής απαλλοτρίωσης λόγω εικονικότητας (ΑΚ 138) ή αντιθέσεως στον νόμο (ΑΚ 174) ή στα χρηστά ήθη (ΑΚ 178)Σελ. 7
1. Εικονικότητα (ΑΚ 138, 139)Σελ. 7
2. Αντίθεση στον νόμο (ΑΚ 174) ή στα χρηστά ήθη (ΑΚ 178)Σελ. 11
III. Αδικοπραξία (ΑΚ 914)Σελ. 12
ΙV. Πτωχευτική ανάκληση [άρθρα 41-51 Ν 3588/2007 (-άρθρα 116-121 Ν 4738/2020)]Σελ. 15
1. Η βασική ρύθμιση του άρθρου 41 Ν 3588/2007 (-άρθρου 116 Ν 4738/2020) και η απόκλιση (;) του άρθρου 44 Ν 3588/2007 (-άρθρου 119 Ν 4738/2020)Σελ. 15
2. Η διάκριση σε υποχρεωτική και δυνητική πτωχευτική ανάκλησηΣελ. 16
α. Η δυνητική πτωχευτική ανάκλησηΣελ. 16
β. Η υποχρεωτική πτωχευτική ανάκλησηΣελ. 19
γ. Εξαιρούμενες πράξειςΣελ. 19
δ. Παροχή του οφειλέτη, για την οποία ο αντισυμβαλλόμενος κατέβαλε άμεσα ισοδύναμη αντιπαροχή σε μετρητά (άρθρο 45 αρ. δ΄ Ν 3588/2007-άρθρο 120 αρ. γ΄ Ν 4738/2020)Σελ. 20
3. Σύγκριση της διάρρηξης των ΑΚ 939-946 προς την πτωχευτική ανάκληση των ΠτΚ 41-51 (-άρθρα 116-121 Ν 4738/2020)Σελ. 21
§3: H de lege lata κατάστρωση της αγωγής διάρρηξης υπό ουσιαστική και δικονομική έννοιαΣελ. 24
Ι. Οι προϋποθέσεις του πραγματικού της καταδολιευτικής απαλλοτρίωσης ως διαρρηκτής δικαιοπραξίαςΣελ. 24
1. Έννοια της απαλλοτρίωσηςΣελ. 24
Α. Εισαγωγικές παρατηρήσειςΣελ. 24
Β. Το πρόβλημα του “διαρρηκτού” της γονικής παροχής ως μη ρυθμιζόμενης απαλλοτριωτικής πράξηςΣελ. 29
α. Η υπαγωγή της γονικής παροχής στην έννοια της απαλλοτρίωσης της ΑΚ 939Σελ. 29
β. Η επίδραση της χαριστικής αιτίας της γονικής παροχής στο στοιχείο της γνώσης του τρίτου ως προϋπόθεσης της διάρρηξηςΣελ. 30
Γ. Οριακές ρυθμιζόμενες περιπτώσεις (ΑΚ 940) καταδολίευσης: Αποποίηση κληρονομίας ή κληροδοσίας (ΑΚ 940 §1) - Καταβολή ληξιπρόθεσμου χρέους (ΑΚ 940 §2 εδ. α΄) - Δόση αντί καταβολής (ΑΚ 940 §2 εδ. β΄)Σελ. 32
α. Εισαγωγικές παρατηρήσειςΣελ. 32
β. Η αποποίηση κληρονομίας ή κληροδοσίας (ΑΚ 940 §1)Σελ. 33
γ. Καταβολή ληξιπρόθεσμου ή/και μη ληξιπρόθεσμου χρέους - Εκπλήρωση ατελούς ή φυσικής ενοχής (ΑΚ 940 §2 εδ. α΄)Σελ. 34
γα. Καταβολή ληξιπρόθεσμου χρέουςΣελ. 34
γβ. Εμπίπτει στη sedes materiae της ΑΚ 940 §2 εδ. α΄ η καταβολή μη ληξιπρόθεσμου χρέους;Σελ. 35
γγ. Η εκπλήρωση ατελούς ή φυσικής ενοχής και συγγενείς περιπτώσεις εντός ή εκτός του πεδίου εφαρμογής της ΑΚ 940 §2 εδ. α΄;Σελ. 36
δ. Η δόση αντί καταβολής (ΑΚ 940 §2 εδ. β΄)Σελ. 37
2. Πρόθεση βλάβης του δανειστήΣελ. 38
α. Απαιτούμενος δόλος και βάρος απόδειξηςΣελ. 38
β. Η παρεμβολή και άλλων προσώπων (εκτός από τον οφειλέτη και τον τρίτο) στην καταδολιευτική δικαιοπραξίαΣελ. 40
3. Ο ρόλος του στοιχείου της γνώσεως του δόλου του οφειλέτη από τον τρίτοΣελ. 42
α. Επί επαχθούς απαλλοτριωτικής καταδολιευτικής δικαιοπραξίαςΣελ. 42
β. Επί χαριστικής απαλλοτριωτικής καταδολιευτικής δικαιοπραξίαςΣελ. 45
4. Βλάβη του δανειστή αιτιωδώς προκληθείσα από την απαλλοτρίωση (επιχ. από τις ΑΚ 939, 941 §1 και ΑΚ 944 εδ. α΄, 945 εδ. α΄)Σελ. 49
5. Αιτιώδης σύνδεσμος μεταξύ απαλλοτρίωσης (αίτιον) και βλάβης του δανειστή (αιτιατόν)Σελ. 52
ΙΙ. Το ορισμένο της αγωγής διάρρηξης αναφορικά προς τα στοιχεία του πραγματικού της ΑΚ 939 (ΚΠολΔ 216 §1)Σελ. 54
1. Οι προϋποθέσεις του ορισμένου της αγωγής (ΚΠολΔ 216 §1)Σελ. 54
2. Τα απαραίτητα στοιχεία της ιστορικής βάσης της αγωγής διάρρηξηςΣελ. 57
3. Η κατανομή του βάρους απόδειξης των στοιχείων της ιστορικής βάσης των αυτοτελών ισχυρισμών των διαδίκων στη δίκη που ανοίχθηκε με την αγωγή διάρρηξηςΣελ. 64
§4: Η νομική φύση του δικαιώματος διάρρηξης και τα αποτελέσματα της άσκησής του στη διαγνωστική δίκη και στην αναγκαστική εκτέλεσηΣελ. 67
Ι. Η αγωγή διάρρηξης (actio με ουσιαστική έννοια) και η παραγραφή τηςΣελ. 67
1. Η σχέση του δικαιώματος διάρρηξης προς τη ματαιωθείσα αξίωση του δανειστήΣελ. 67
2. Η παραγραφή της αγωγής διάρρηξηςΣελ. 69
α. Πρόκειται για κατά κυριολεξία παραγραφή ή για αποσβεστική προθεσμία;Σελ. 69
αα. Η κρατούσα γνώμη στη νομολογία και η πρακτική σημασία της διάκρισηςΣελ. 69
αβ. Η εναρμόνιση του γράμματος της ΑΚ 946 με τον χαρακτήρα της ενοχής από παραγεγραμμένη απαίτηση ως ατελούς ενοχήςΣελ. 72
β.Το ουσιαστικό περιεχόμενο της ΑΚ 946Σελ. 73
γ. “Έναρξη της 5ετίας επί διάσπασης του χρονικού σημείου κατάρτισης της απαλλοτριωτικής πράξης και ενεργοποίησης του μεταβιβαστικού αποτελέσματος”Σελ. 74
δ. Η de lege ferεnda πρόταση για μετάθεση του χρονικού σημείου έναρξης της παραγραφής στον χρόνο γνώσης του δανειστήΣελ. 76
ΙΙ. Παθητική νομιμοποίηση στην αγωγή διάρρηξηςΣελ. 77
ΙΙΙ. Ο προσδιορισμός του παθητικού υποκειμένου της διαγνωστικής δίκης και της αναγκαστικής εκτέλεσης υπό το πρίσμα των υποστηριζόμενων απόψεων πριν τον Ν 2298/95Σελ. 79
1. Ενοχική θεωρία (αμιγής και παραλλάσσουσα)Σελ. 79
α. Αμιγής ενοχική θεωρίαΣελ. 79
β. Παραλλάσσουσα ενοχική θεωρίαΣελ. 83
γ. Πραγμάτωση της ενοχικής θεωρίας στο στάδιο της εκτέλεσηςΣελ. 84
2. Η θεωρία της υπεγγυότηταςΣελ. 85
3. Εμπράγματη θεωρίαΣελ. 86
4. Η θεωρία της μη αντιταξιμότηταςΣελ. 87
§5: Οι δικονομικές αντανακλάσεις της διάρρηξηςΣελ. 92
Ι. Το ισχύον νομοθετικό καθεστώς υπό τον Ν 2298/95Σελ. 92
ΙΙ. Η εφαρμογή της θεωρίας της “μη αντιταξιμότητας” στη διαδικασία της αναγκαστικής εκτελέσεωςΣελ. 93
1. Κατάσχεση στα χέρια του οφειλέτη (ΚΠολΔ 953 §2 αρ. γ΄)Σελ. 93
2. Η de lege lata δικονομική υποχρέωση του τρίτου προς ανοχή αναγκαστικής εκτελέσεως (συνδυαστική εφαρμογή των ΚΠολΔ 936 §3, 953 §2 αρ. γ΄, 992 § 1 εδ. β΄)Σελ. 94
3. Μη αντιταξιμότητα και επίσπευση αναγκαστικής εκτέλεσης από δανειστή του καταδολιεύσαντος οφειλέτηΣελ. 98
α. Τα υποκειμενικά όρια της σχετικής ενέργειας της μη αντιταξιμότηταςΣελ. 98
β. Η έννομη θέση των λοιπών δανειστών του οφειλέτη που δεν πέτυχαν τη διάρρηξηΣελ. 100
γ. Η έννομη θέση των δανειστών του τρίτουΣελ. 101
δ. Πτώχευση του καταδολιεύσαντος οφειλέτη και ενεργητική νομιμοποίηση στην αγωγή διάρρηξηςΣελ. 103
4. Επίσπευση αναγκαστικής εκτέλεσης από τους προσωπικούς δανειστές του τρίτου και έννομη θέση του “διαρρήξαντος” δανειστήΣελ. 104
α. Οι υποστηριζόμενες γνώμες πριν τον Ν 2298/95Σελ. 104
β. Το δικαίωμα του διαρρήξαντος δανειστή έναντι των επισπευδόντων την αναγκαστική εκτέλεση δανειστών του τρίτου στο πλαίσιο της νέας ΚΠολΔ 936 § 3Σελ. 105
5. Οι όροι προστασίας του ειδικού διαδόχου του τρίτου επί μεταβιβάσεως κατά την εκκρεμοδικία της παυλιανής αγωγήςΣελ. 106
α. Μεταβίβαση στον ειδικό διάδοχο του τρίτου πριν τη σημείωση της απόφασης που απαγγέλλει τη διάρρηξηΣελ. 107
β. Έγερση αυτοτελούς αγωγής διάρρηξης κατά του ειδικού διαδόχου του τρίτου (αποκτήσαντος μετά την εγγραφή της αρχικής αγωγής διάρρηξης στα βιβλία διεκδικήσεων)Σελ. 108
γ. Σύγκρουση υποθήκης ή προσημείωσης υποθήκης με το δικαίωμα του “διαρρήξαντος” δανειστήΣελ. 109
§6: Η καταδολίευση δανειστών ως λόγος αποκλεισμού της δυνατότητας προσωρινής απαλλαγής υπερχρεωμένου φυσικού προσώπου μη εμπόρου (άρθρο 5α § 2 Ν 3869/2010)Σελ. 111
Ι. Προϋποθέσεις της προσωρινής απαλλαγήςΣελ. 112
ΙΙ. Η αρνητική προϋπόθεση της μη διενέργειας καταδολιευτικής πράξης κατά το 18μηνο της προσωρινής απαλλαγής και της αναστολής των ατομικών καταδιωκτικών μέτρωνΣελ. 113
ΙΙΙ. Έκπτωση από το καθεστώς προσωρινής απαλλαγής και άρση της αναστολής των ατομικών καταδιωκτικών μέτρωνΣελ. 113
§7: Η προσέγγιση του θεσμού από τη σκοπιά του Ποινικού ΔικαίουΣελ. 115
Ι. Αντιπαραβολή της παλαιάς και της νέας (μετά τον Ν 4619/2019) ΠΚ 397 ως προς τη νομοτυπική μορφή του αδικήματοςΣελ. 115
1. Η προϊσχύσασα ΠΚ 397Σελ. 115
2. Η νέα ΠΚ 397Σελ. 115
ΙΙ. Ratio και δογματική κατάταξη του αδικήματοςΣελ. 117
ΙΙΙ. Τα στοιχεία της αντικειμενικής υπόστασης του εγκλήματοςΣελ. 117
Α. Η ΠΚ 397 §1Σελ. 117
Β. Η ΠΚ 397 §2Σελ. 118
1. Έννοια του οφειλέτηΣελ. 118
2. Απαίτηση βέβαιη και εκκαθαρισμένη ενόψει επικείμενης εκπλήρωσης της υποχρέωσης του οφειλέτηΣελ. 119
α. Εισαγωγικές παρατηρήσειςΣελ. 119
β. Το “βέβαιον” της απαιτήσεως (ΚΠολΔ 915)Σελ. 121
βα. Απαίτηση εξαρτώμενη από αναβλητική αίρεση ή προθεσμίαΣελ. 121
ββ. Απαίτηση εξαρτώμενη από καθαρή προθεσμίαΣελ. 123
γ. Το “εκκαθαρισμένον” της απαιτήσεως (ΚΠολΔ 916)Σελ. 124
δ. Έννομες συνέπειες του αβέβαιου και μη εκκαθαρισμένου της απαιτήσεως ως προς την έκδοση απογράφουΣελ. 126
3. Η προσβολή του προστατευόμενου έννομου αγαθού με την επέλευση του ακόλουθου αποτελέσματος: της ματαίωσης ικανοποίησης του δικαιώματος του δανειστήΣελ. 129
α. Μορφές πραγμάτωσης της ματαίωσης ικανοποίησης της απαίτησης του δανειστήΣελ. 129
β. Η θεμελίωση της “ματαίωσης ικανοποίησης του δανειστή” επί παθητικής εις ολόκληρον ενοχήςΣελ. 132
γ. Η θεμελίωση της “ματαίωσης ικανοποίησης του δανειστή” επί ενεργητικής εις ολόκληρον ενοχήςΣελ. 133
δ. Η επάρκεια της προσφορότητας της πράξεως αντικειμενικής υποστάσεως για την πραγμάτωση των νομοτυπικών μορφών των § 1, 2 της ΠΚ 397Σελ. 134
ε. Αποκλεισμός του στοιχείου της “ματαίωσης ικανοποίησης” του δανειστή με διαπίστωση της “επάρκειας” της περιουσίας του οφειλέτη. ΠεριπτωσιολογίαΣελ. 136
εα. Δυνατότητα ικανοποίησης μόνον από κατασχετά περιουσιακά στοιχείαΣελ. 136
εβ. Άρση του στοιχείου της “ματαίωσης ικανοποίησης” επί δυνατότητας ικανοποίησης του δανειστή από τρίτο;Σελ. 137
εγ. Δυνατότητα ικανοποίησης από τη δευτερογενή αξίωση αποζημίωσης ως υπολειπόμενο περιουσιακό στοιχείο (;)Σελ. 138
4. Η δυνατότητα πραγμάτωσης της προσβολής με περισσότερους τρόπουςΣελ. 139
5. Το ειδικότερο περιεχόμενο των πράξεων προσβολήςΣελ. 140
α. Βλάβη ή καταστροφή ή “εκμηδένιση” της αξίας του περιουσιακού στοιχείουΣελ. 140
αα. ΒλάβηΣελ. 140
αβ. ΚαταστροφήΣελ. 141
αγ. Εκμηδένιση (απομείωση) της αξίαςΣελ. 142
β. ΑπόκρυψηΣελ. 143
γ. Απαλλοτρίωση χωρίς ισότιμο και αξιόχρεο αντάλλαγμαΣελ. 144
γα. Έννοια της απαλλοτρίωσηςΣελ. 144
γβ. Η γονική παροχή ως αξιόποινη καταδολιευτική πράξη απαλλοτρίωσηςΣελ. 147
γγ. Χρόνος συντέλεσης της απαλλοτρίωσης: ο χρόνος της συμβολαιογραφικής κατάρτισης ή ο χρόνος της μεταγραφής της απαλλοτριωτικής πράξης;Σελ. 149
γδ. Έννοια του ισότιμου και αξιόχρεου ανταλλάγματοςΣελ. 150
δ. Κατασκευή ψεύτικων χρεών ή ψευτικών δικαιοπραξιώνΣελ. 151
δα. Εισαγωγικές ΠαρατηρήσειςΣελ. 151
δβ. Έννοια του ψευδούς χρέουςΣελ. 153
δγ. Έννοια της ψευδούς δικαιοπραξίαςΣελ. 154
IV. Τα στοιχεία της υποκειμενικής υπόστασης του εγκλήματοςΣελ. 158
V. Το κυρωτικό τμήμα της νέας ΠΚ 397Σελ. 159
1. Εισαγωγικές ΠαρατηρήσειςΣελ. 159
2. Επί πληρώσεως της ειδικής υποστάσεως της ΠΚ 397 §1 ανεξάρτητα από τον βαθμό ωριμότητας της οφειλήςΣελ. 159
3. Επί πληρώσεως της ειδικής υποστάσεως της ΠΚ 397 §2 με αυξημένο βαθμό ωριμότητας της απαίτησηςΣελ. 160
4. Καταδολίευση ιδιαίτερα μεγάλης αξίας (ΠΚ 397 §3)Σελ. 160
5. Τέλεση των ειδικών υποστάσεων από τρίτον υπέρ του οφειλέτηΣελ. 160
VI. Λόγοι εξάλειψης του αξιοποίνου και προσωπικής απαλλαγής από την ποινήΣελ. 160
1. Εξάλειψη του αξιοποίνουΣελ. 160
2. Υποχρεωτική απαλλαγή από την ποινήΣελ. 163
VII. Απόπειρα - Συμμετοχή - ΣυρροήΣελ. 163
1. ΑπόπειραΣελ. 163
2. ΣυμμετοχήΣελ. 165
α. Συναυτουργία (ΠΚ 45, 397 §4)Σελ. 166
αα. Συναυτουργία κατά τη γενική διάταξη της ΠΚ 45Σελ. 166
αβ. Συναυτουργική (;) δράση “τρίτου” (ΠΚ 397 §4)Σελ. 167
β. Συμμετοχή με στενή έννοιαΣελ. 169
βα. Αντικειμενική υπόσταση της stricto sensu συμμετοχικής δράσηςΣελ. 169
(βαi) Ηθική αυτουργίαΣελ. 169
(βαii) Άμεση συνέργειαΣελ. 170
(βαiii) Απλή συνέργειαΣελ. 170
ββ. Υποκειμενική υπόσταση της stricto sensu συμμετοχικής δράσηςΣελ. 170
(ββi) Ο δόλος του ηθικού αυτουργούΣελ. 170
(ββii) Ο δόλος του άμεσου συνεργούΣελ. 171
(ββiii) Ο δόλος του απλού συνεργούΣελ. 172
βγ. Περιπτωσιολογία εν στενή εννοία συμμετοχικής δράσηςΣελ. 174
3. ΣυρροήΣελ. 175
VIII. Λοιπά Δικονομικά ΖητήματαΣελ. 176
1. ΈγκλησηΣελ. 176
α.Δικαιολογητικός λόγοςΣελ. 176
β. Δικαιούχος υποβολής έγκλησης - Παράσταση πολιτικής αγωγήςΣελ. 176
βα. Δικαιούχος φυσικό πρόσωποΣελ. 176
ββ. Δικαιούχος νομικό πρόσωπο (;)Σελ. 177
2. ΠροθεσμίαΣελ. 178
α. Εμπρόθεσμη έγκλησηΣελ. 178
β. Συνέπειες εκπρόθεσμης έγκλησηςΣελ. 179
§8: ΕΠΙΛΟΓΟΣ: Η αρχή της αναλογικότητας ως μεθοδολογικό εργαλείο ρύθμισης των αποτελεσμάτων της διάρρηξης με στάθμιση συμφερόντων στην τριμερή σχέση δανειστή - οφειλέτη - τρίτουΣελ. 182
Ι. Η αρχή της αναλογικότητας ως μεθοδολογικό εργαλείο για μια δίκαιη στάθμιση συμφερόντωνΣελ. 182
ΙΙ. Η εφαρμογή της αρχής της αναλογικότητας για τον περιορισμό των αποτελεσμάτων της διάρρηξης στην τριμερή σχέση δανειστή - οφειλέτη - τρίτουΣελ. 183
1. Η δικαιολόγηση του περιορισμού των αποτελεσμάτων της διάρρηξηςΣελ. 183
2. Τα στοιχεία του ορισμένου της αγωγής διάρρηξης ως δικονομική αντανάκλαση του “αναλογικού” περιορισμού της ανατροπής της καταδολιευτικής απαλλοτρίωσηςΣελ. 184
3. Η εξάρτηση της έκτασης της διάρρηξης (ολικής ή μερικής) από το είδος της απαίτησηςΣελ. 186
ΒιβλιογραφίαΣελ. 189
Αλφαβητικό ευρετήριοΣελ. 207
Πρόλογος: Δελούκα-Ιγγλέση Κ.
Κριτικές
Δεν βρέθηκαν δημοσιεύσεις
