0
Your Καλαθι
Αντρέας Φραγκιάς ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΜΕΝΟ
Ιδεολογία και αφήγηση. Πρόλογος:Ερατοσθένης Γ. Καψωμένος.
Περιγραφή
ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΡΟΛΟΓΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ
«Η έκδοση της μελέτης του Γιάννη Η. Παππά έρχεται στην κατάλληλη στιγμή, για να ξαναφέρει στην επιφάνεια έναν από τους πιο σημαντικούς και λιγότερο ευνοημένους, από το σύστημα προβολής του βιβλίου, πεζογράφους της πρώτης μεταπολεμικής περιόδου, τον Αντρέα Φραγκιά. Το βιβλίο αναφέρεται στη μυθιστορηματική τριλογία του Φραγκιά, Άνθρωποι και σπίτια (1955), Η Καγκελόπορτα (1962), Λοιμός (1972), έργα που αντλούν τη θεματική τους από την πρώτη μεταπολεμική δεκαετία, μια περίοδο οξύτατης κρίσης, όπου επανακαθορίζονται, υπό όρους ιδιαίτερα δυσμενείς, οι τύχες του ελληνισμού για πολλές δεκαετίες. Σ’ αυτό ακριβώς έγκειται η επικαιρότητα που παρουσιάζει σήμερα το μυθιστορηματικό έργο του Φραγκιά: αναπαριστά μια - ανάλογη με τη σημερινή– περίοδο κρίσης, όπου το κυριότερο χαρακτηριστικό είναι η αναγκαστική και άμετρη αστικοποίηση των αγροτοκτηνοτροφικών πληθυσμών και η συνακόλουθη ανατροπή των παραδοσιακών οικονομικών και κοινωνικών δομών και αξιών, μέσα σε χρονικό διάστημα που δεν άφηνε περιθώριο για μια ομαλή προσαρμογή. Οι νεοαστικοί πληθυσμοί που προέκυψαν απ’ αυτό το κύμα εσωτερικής μετανάστευσης, πρόσφυγες μέσα στην ίδια τους τη χώρα, όφειλαν να προσαρμοστούν σε ένα διαφορετικό τρόπο ζωής, που απαξίωνε και εξουδετέρωνε, ως «χωριατιά», την πλούσια συλλογική εμπειρία του παραδοσιακού πολιτισμού. Κάτω απ’ αυτούς τους όρους, αναγκάστηκαν να επιδοθούν σ’ ένα απελπισμένο αγώνα επιβίωσης, μέσα σ’ ένα κοινωνικό περιβάλλον αδιαμόρφωτο, όπου κυριάρχησε ο νόμος του άγριου ανταγωνισμού και του ατομικού συμφέροντος απέναντι στις παραδοσιακές αρχές της συλλογικότητας, της αλληλεγγύης και της αυτοθυσίας για τα κοινά ανθρώπινα ιδανικά, αρχές που εμψύχωσαν τους αγώνες της προηγούμενης δεκαετίας. Τα υπό μελέτη μυθιστορήματα του Φραγκιά εστιάζουν στις κοινωνικοπολιτικές διαστάσεις του προβλήματος, ανατέμνοντας, μέσα από το ατομικό δράμα των ηρώων τους, τα νοσηρά κοινωνικά φαινόμενα με όλη τη συμπτωματολογία τους. Ο στόχος του μελετητή, όπως εκτίθεται στην Εισαγωγή του βιβλίου, είναι να αναλύσει, με συστηματικές μεθόδους (συνδυασμό αφηγηματολογικής και ιδεολογικής ανάλυσης), τη δομή και τα ιδεολογικά περιεχόμενα της τριλογίας, προκειμένου να αποκαλύψει και να διατυπώσει τα «μοντέλα δράσης» και τα συστήματα αξιών και στη συνέχεια, με το συνδυασμό των δεδομένων, να ανασυνθέσει το μυθικό και το ιδεολογικό σύμπαν του συγγραφέα».
Ερατοσθένης Γ. Καψωμένος
Ομότιμος καθηγητής Μεσαιωνικής και Νέας Ελληνικής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.
«Η έκδοση της μελέτης του Γιάννη Η. Παππά έρχεται στην κατάλληλη στιγμή, για να ξαναφέρει στην επιφάνεια έναν από τους πιο σημαντικούς και λιγότερο ευνοημένους, από το σύστημα προβολής του βιβλίου, πεζογράφους της πρώτης μεταπολεμικής περιόδου, τον Αντρέα Φραγκιά. Το βιβλίο αναφέρεται στη μυθιστορηματική τριλογία του Φραγκιά, Άνθρωποι και σπίτια (1955), Η Καγκελόπορτα (1962), Λοιμός (1972), έργα που αντλούν τη θεματική τους από την πρώτη μεταπολεμική δεκαετία, μια περίοδο οξύτατης κρίσης, όπου επανακαθορίζονται, υπό όρους ιδιαίτερα δυσμενείς, οι τύχες του ελληνισμού για πολλές δεκαετίες. Σ’ αυτό ακριβώς έγκειται η επικαιρότητα που παρουσιάζει σήμερα το μυθιστορηματικό έργο του Φραγκιά: αναπαριστά μια - ανάλογη με τη σημερινή– περίοδο κρίσης, όπου το κυριότερο χαρακτηριστικό είναι η αναγκαστική και άμετρη αστικοποίηση των αγροτοκτηνοτροφικών πληθυσμών και η συνακόλουθη ανατροπή των παραδοσιακών οικονομικών και κοινωνικών δομών και αξιών, μέσα σε χρονικό διάστημα που δεν άφηνε περιθώριο για μια ομαλή προσαρμογή. Οι νεοαστικοί πληθυσμοί που προέκυψαν απ’ αυτό το κύμα εσωτερικής μετανάστευσης, πρόσφυγες μέσα στην ίδια τους τη χώρα, όφειλαν να προσαρμοστούν σε ένα διαφορετικό τρόπο ζωής, που απαξίωνε και εξουδετέρωνε, ως «χωριατιά», την πλούσια συλλογική εμπειρία του παραδοσιακού πολιτισμού. Κάτω απ’ αυτούς τους όρους, αναγκάστηκαν να επιδοθούν σ’ ένα απελπισμένο αγώνα επιβίωσης, μέσα σ’ ένα κοινωνικό περιβάλλον αδιαμόρφωτο, όπου κυριάρχησε ο νόμος του άγριου ανταγωνισμού και του ατομικού συμφέροντος απέναντι στις παραδοσιακές αρχές της συλλογικότητας, της αλληλεγγύης και της αυτοθυσίας για τα κοινά ανθρώπινα ιδανικά, αρχές που εμψύχωσαν τους αγώνες της προηγούμενης δεκαετίας. Τα υπό μελέτη μυθιστορήματα του Φραγκιά εστιάζουν στις κοινωνικοπολιτικές διαστάσεις του προβλήματος, ανατέμνοντας, μέσα από το ατομικό δράμα των ηρώων τους, τα νοσηρά κοινωνικά φαινόμενα με όλη τη συμπτωματολογία τους. Ο στόχος του μελετητή, όπως εκτίθεται στην Εισαγωγή του βιβλίου, είναι να αναλύσει, με συστηματικές μεθόδους (συνδυασμό αφηγηματολογικής και ιδεολογικής ανάλυσης), τη δομή και τα ιδεολογικά περιεχόμενα της τριλογίας, προκειμένου να αποκαλύψει και να διατυπώσει τα «μοντέλα δράσης» και τα συστήματα αξιών και στη συνέχεια, με το συνδυασμό των δεδομένων, να ανασυνθέσει το μυθικό και το ιδεολογικό σύμπαν του συγγραφέα».
Ερατοσθένης Γ. Καψωμένος
Ομότιμος καθηγητής Μεσαιωνικής και Νέας Ελληνικής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.
Κριτικές
Δεν βρέθηκαν δημοσιεύσεις
