Οι Τσιγγάνοι

Όταν κατανικήσεις τον εαυτό σου και ταπεινωθείς, τότε θα γίνεις πιο ελεύθερος απ’ όσο μπορείς να φανταστείς, και θα ασχοληθείς με τα σημαντικά, και θα κάνεις και τους άλλους ελεύθερους, και θα βρεις την ευτυχία, επειδή η ζωή σου θα γεμίσει και τότε θα κατανοήσεις το λαό σου και την αλήθεια του. Ούτε κοντά στους Τσιγγάνους ούτε κάπου αλλού θα βρεις την παγκόσμια αρμονία, αν εσύ ο ίδιος δεν είσαι άξιος γι’ αυτή, αν είσαι κακός και εγωιστής και θέλεις η ζωή να σου χαρίζεται δωρεάν, χωρίς καν να σου περνάει από το μυαλό ότι γι’ αυτή πρέπει να πληρώσεις».

Η απάντηση σ’ αυτό το ερώτημα, στο πως θα βρει κάποιος την παγκόσμια αρμονία διαγράφεται καθαρά σ’ αυτό το έργο του Πούσκιν.

Φ. Ντοστογιέφσκι

Ο Πούσκιν ονειρευόταν την ελευθερία σ΄ ένα κόσμο αγνό και άγιο. Διψούσε για ζωή μακριά από μια κοινωνία ματαιόδοξη, εγωιστική με προκαταλήψεις και προνόμια.
Σύχναζε στα καμπαρέ των Τσιγγάνων στα προάστια της Αγίας Πετρούπολης όπου μπορούσε να βλέπει τους Τσιγγάνους να χορεύουν και να τραγουδούν, έναν κόσμο ελεύθερο κι ευτυχισμένο δίχως όρια. Ο χαρακτήρας του Αλέκο είναι ο «ξένος» που θέλει να ζήσει τη ελεύθερη ζωή των τσιγγάνων ενστερνιζόμενος τις ιδέες τους.
Ο χαρακτήρας του Αλέκο είμαστε εμείς, που θέλουμε να ζήσουμε σ’ ένα κόσμο ελεύθερο χωρίς όμως να θέλουμε να πληρώσουμε το τίμημα.

Φανί Αρντάν