Νιέτοτσκα Νιεσβάνοβα

«Ο Ντοστογιέφσκι συνθέτει έναν πίνακαν στον οποίον αυτό που έχει κυρίως και κατ’ εξοχήν σημασία είναι ο καταμερισμός του φωτός. Το φως πηγάζει από ένα εστιακό σημείο. . . Το σπουδαιότερο πράγμα σε ένα έργο του Ντοστογιέφσκι, όπως ακριβώς και σ’ έναν πίνακα του Ρέμπραντ, είναι η σκιά», μας λέει ο Αντρέ Ζιντ. Πράγματι, καθώς η ίδια η Νιέτοτσκα Νιεσβάνοβα μας διηγείται τις αναμνήσεις της παιδικής της ηλικίας, παρακολουθούμε να αναδύεται μέσα από τις σκιές της αφήγησής της η λανθάνουσα ερωτική σχέση της παιδίσκης Νιέτοτσκα με τον μητριό της, τον κακορίζικο βιολιστή Εφίμωφ. Ύστερα από την καταστροφή που επέρχεται, η ορφανή πλέον εννιάχρονη Νιέτοτσκα βρίσκεται προστατευόμενη στο μέγαρο ενός πρίγκιπα, ενός πολύ ασυνήθιστου ανθρώπου. Εκεί ερωτεύεται την ατίθαση και υπερήφανη κόρη του Κάτια, η οποία παρά την αρχικά αγέρωχη στάση της τελικά ανταποκρίνεται. Και πάλι ακολουθεί σχεδόν αναπόφευκτα ο χωρισμός. Τα εφηβικά της χρόνια, η Νιέτοτσκα τα περνά κοντά στην αρκετά μεγαλύτερη, ετεροθαλή αδελφή της Κάτιας, την Αλεξάνδρα, η οποία παρόλη τη μελαγχολία της αποδεικνύεται εξαιρετική κηδεμόνας της ηρωίδας. Λεπτή ψυχολογική παρατήρηση και υφέρπουσες, ξαφνικές αποκαλύψεις χαρακτηρίζουν το μυθιστόρημα αυτό του μεγάλου Ρώσου συγγραφέα, που έμεινε ανέκδοτο για αρκετό χρόνο λόγω της σύλληψης και εξορίας του Ντοστογιέφσκι από το τσαρικό καθεστώς στα 1849.