Σαν σήμερα, 5 Νοεμβρίου, πεθαίνει ο «πατέρας» του Αστερίξ, René Goscinny

Σαν σήμερα, ο κόσμος των κόμικ θρηνεί την απώλεια του René Goscinny. Ο Γάλλος Walt Disney και δημιουργός των Αστερίξ και Οβελίξ άφησε την τελευταία του πνοή στις 5 Νοεμβρίου του 1977, κατά την διάρκεια ενός ιατρικού τεστ σε ηλικία 51 ετών. Ήταν στη μέση της δημιουργίας του τελευταίου τεύχους Αστερίξ με τίτλο, «Ο Αστερίξ στους Βέλγους». Το τεύχος τελικά ολοκληρώθηκε και δημοσιεύτηκε το 1977, δύο χρόνια μετά τον θάνατό του.

Αστερίξ και Οβελίξ: Το κόμικ που έχει μεταφραστεί σε 150 γλώσσες

Εκατομμύρια παιδιά -ή και μεγαλύτεροι- σε όλο τον κόσμο έχουν διαβάσει τις τρέλες του αχτύπητου δίδυμου Αστερίξ και Οβελίξ. Το ζευγάρι, μαζί με μια σειρά αξέχαστων χαρακτήρων από Δρυίδες και πειρατές μέχρι Ρωμαίους λεγεωνάριους, μπλέκουν σε απίστευτες περιπέτειες ενάντια στην Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία η οποία φυσικά και ηττάται σε κάθε τεύχος.

Σήμερα, ο Αστερίξ παραμένει το πιο μεταφρασμένο κόμικ παγκοσμίως, σε περισσότερες από 150 διαλέκτους και γλώσσες, συμπεριλαμβανομένων των εβραϊκών και των αραβικών, ενώ έχουν γυριστεί πέντε ταινίες με πρωταγωνιστές τους δύο Γαλάτες. Η πιο διάσημη είναι ίσως το «Αστερίξ και Οβελίξ: Επιχείρηση Κλεοπάτρα» με πρωταγωνίστρια την Μόνικα Μπελούτσι. 

Το κόμικ μπορούν να το απολαύσουν τόσο τα παιδιά, όσο και οι ενήλικες με τις ιδιαίτερα έξυπνες ιστορικές αναφορές και λογοπαίγνια, με αποκορύφωμα τις λατινικές ατάκες των πειρατών στην τελευταία σελίδα κάθε τεύχους.

Πριν από την επιτυχία του, ο René Goscinny είχε ένα σκοπό: να κάνει τους ανθρώπους να γελάνε. Και με περίπου μισό δισεκατομμύριο πωλήσεις σε όλο τον κόσμο σήμερα, σίγουρα τα κατάφερε. Ο Goscinny δεν ήταν μόνο πολύ επιτυχημένος στο χώρο των κόμικς αλλά και γενικά στη συγγραφή.

Ο Αστερίξ δεν είναι η μοναδική επιτυχία του

Αν και τον γνωρίζουμε ως συνδημιουργό του Αστερίξ δίπλα στον Albert Urdezo, ο Goscinny βρίσκεται πίσω από πολλά άλλα επιτυχημένα κόμικς εκείνης της εποχής. Μερικά από τα πιο γνωστά του περιλαμβάνουν τη δημιουργία του Ιζνογκούντ με τον Jean Tabary και του Λούκι Λουκ με τον Αμερικανό σκιτσογράφο Maurice de Bevere.

Επίσης, ο Goscinny ήταν ο δημιουργός του «Μικρού Νικόλα» και συνιδρυτής και ο αρχισυντάκτης του Pilote για πολλά χρόνια, του μεγαλύτερου γαλλικού περιοδικού κόμικ της εποχής του. Όσο δούλευε εκεί, γνώρισε πολλούς άλλους διάσημους Γάλλους σκιτσογράφους όπως ο Jean-Marc Reiser που έγινε διάσημος χάρη στο περιοδικό.

Πως γεννήθηκε η ιδέα του Αστερίξ

Η επιτυχία του Αστερίξ ήταν κάπως αναπάντεχη. Στην αρχή, σε συνεργασία με τον Uderzo, συνιδρυτή του Pilote, το έργο ξεκίνησε ως μια σύγχρονη εκδοχή του γαλλικού κλασικού «Le Roman de Renart (Reynard the Fox)». Μόλις ο Goscinny διαπίστωσε ότι και άλλοι συγγραφείς εργάζονταν στην ίδια ιδέα, αποφάσισε να δοκιμάσει κάτι καινούργιο. Και έτσι, γεννήθηκε ο Αστερίξ.

Όλα ξεκίνησαν το 1959 στο μπαλκόνι του διαμερίσματος του Albert Uderzo στο Bobigny της Γαλλίας.  Έμεναν μόνο τρεις μήνες μέχρι να κυκλοφορήσει η δοκιμαστική έκδοση για το Pilote και οι δύο συγγραφείς René Goscinny και Albert Uderzo ήταν πιεσμένοι. Έπρεπε να βρουν μια εντελώς πρωτότυπη σειρά κόμικ βασισμένη στη γαλλική κουλτούρα.

Ανέτρεξαν στην ιστορία της Γαλλίας αναζητώντας έμπνευση για να βασίσουν τους ήρωές τους. Και ξαφνικά, ανάμεσα στα γέλια, υπήρξε μια στιγμή «εύρηκα». Θα χρησιμοποιούσαν την περίοδο των Γαλατών… Έτσι ο Αστερίξ έκανε την πρώτη του εμφάνιση στο περιοδικό Pilote, στις 29 Οκτωβρίου 1959. Το κόμικ σύντομα έγινε ανάρπαστο: «Οι Περιπέτειες του Αστερίξ του Γαλάτη».

Ο René Goscinny θυμάται: «Ήμασταν στο διαμέρισμα του Uderzo ένα απόγευμα ψάχνοντας μια ιδέα, θέλαμε κάτι αστείο και ασυνήθιστο. Δεν χρειάστηκε πολύς χρόνος για να συμφωνήσουμε στο βασικό θέμα: την ιστορία των Γαλατών, μια περίοδο που είχε αγνοηθεί στη Γαλλία, αλλά φαινόταν να είναι γεμάτη πιθανότητες.

Η δημιουργία των χαρακτήρων δεν ήταν εύκολη υπόθεση. Τα πρώτα μοντέλα που σχεδίασε ο Uderzo έδειχναν τον Αστερίξ πολύ μεγαλύτερο και δυνατότερο. Με την συμβουλή του Goscinny, ο σκιτσογράφος άλλαξε την εικόνα και δημιούργησε έναν χαρακτήρα ακριβώς αντίθετο από τον αρχικό, φτιάχνοντας τον Αστερίξ όπως τον ξέρουμε σήμερα. Ο Οβελίξ τελικά έγινε ο δυνατός της παρέας, με βάση τα αρχικά σκίτσα του Αστερίξ.

Όλα ξεκίνησαν με τον «Μικρό Νικόλα»

Ο Αστερίξ δεν ήταν η μοναδική επιτυχία του Goscinny. Μεταξύ 1955 και 1962, έφτιαξε άλλες τρεις σειρές που παραμένουν εξαιρετικά δημοφιλείς μέχρι σήμερα. Κάθε μία από αυτές δημιουργήθηκε με διαφορετικό συνεργάτη. Το πρώτο, «ο Μικρός Νικόλας (Le Petit Nicolas)», είναι η ζωή μέσα από τα μάτια ενός μαθητή.

Δημιούργημα του καλλιτέχνη Jean-Jacques Sempé, το όνομα του χαρακτήρα πάρθηκε από έναν τοπικό έμπορο κρασιού. Από το 1956 έως το 1958, οι ιστορίες του Goscinny και του Sempé φιλοξενούνταν κάθε εβδομάδα σε κάποια εφημερίδα, μέχρι που κυκλοφόρησαν σε μορφή βιβλίου.

Ακολούθησαν ο Λούκι Λουκ και ο Ιζνογκούντ

Το 1955 ο Goscinny ξεκίνησε να γράφει το τις περιπέτειες του Λούκι Λουκ. Ο πιο διάσημος ίσως καουμπόι δημιουργήθηκε το 1946 από τον Maurice de Bevere για το περιοδικό Spirou. Αλλά, μόλις ο Maurice παραχώρησε την ιστορία του στον Goscinny, ο χαρακτήρας του Λούκι Λουκ, έγινε ο άνθρωπος που πυροβολεί πιο γρήγορα και από την σκιά του.

Λιγότερο γνωστός εκτός Ευρώπης είναι ο Ιζνογκούντ, δημιούργημα του Jean Tabary το 1962. Μικρόσωμος και ύπουλος, ο Ιζνογκούντ είναι ο Μεγάλος Βεζίρης της Βαγδάτης που προσπαθεί μάταια να πάρει την θέση του Χαλίφη. «Ο Ιζνογκούντ έχει όλα τα ελαττώματα», είπε κάποτε ο Goscinny. «Γελάει με τις αρχές και αξίες των άλλων, είναι άπληστος, αγενής και εγκληματίας. Κάνει όμως τους ανθρώπους να γελούν... άρα είναι ήρωας». Η διάσημη φράση του, «Θα γίνω Χαλίφης στη θέση του Χαλίφη» έχει μείνει στην ιστορία.

Ο Goscinny  μεταμόρφωσε την γαλλόφωνη σκηνή των κόμικ

Ο Αστερίξ, ο Νικόλας και ο Λούκι Λουκ διαβάζονται σε όλο τον κόσμο από μικρούς και μεγάλους. Ωστόσο, από πολλές απόψεις, το μεγαλύτερο επίτευγμα του Goscinny ήταν το περιοδικό Pilote. Μεταξύ 1963 και 1974, το περιοδικό μεταμόρφωσε τη γαλλική σκηνή των κόμικς και ως αρχισυντάκτης του, τα κόμικς άρχισαν να διαβάζονται από ενήλικες. Έφερε σεβασμό στο είδος με 1,5 εκατομμύριο αναγνώστες κάθε εβδομάδα.

Ο Αστερίξ, όπως περιγράφει ο Maurice, είναι ο πρωταγωνιστής «ενός περιθωριοποιημένου λαού που απειλείται και πώς ένα μικρό χωριό χρησιμοποιεί το μυαλό του για να αντισταθεί σε μια κατοχική δύναμη», μια ιδέα που έχει απήχηση σε όλες τις ηλικίες και μέρη.

Goscinny: Δεν έχω ιδέα γιατί λειτουργεί τόσο καλά

Περισσότερα από 58 χρόνια μετά τη γέννηση του Αστερίξ, η επιτυχία συνεχίζεται: «Δεν έχω ιδέα γιατί λειτουργεί τόσο καλά. Μας ξεπερνά, αλλά δεν θα μπορέσω ποτέ να ευχαριστήσω αρκετά τους πιστούς αναγνώστες του Αστερίξ. Είμαι γεμάτος ευγνωμοσύνη και τους οφείλω πάρα πολλά», είχε δηλώσει ο Albert Uderzo.

Η μαγική φόρμουλα των René Goscinny και του Albert Uderzo περιλαμβάνει χιούμορ, εξαιρετικούς χαρακτήρες, έξυπνη αφήγηση, φιλία, δράση και συντροφικότητα σε συνδυασμό με το ταλέντο αυτών των δύο δημιουργών.

Η απώλεια του Goscinny

Στις 5 Νοεμβρίου 1977 ήρθε η σοκαριστική είδηση ​​ότι ο René Goscinny πέθανε κατά τη διάρκεια ενός τσεκάπ. Ήταν 51 ετών. Ήταν ένα τρομερό χτύπημα για τον φίλο του Albert Uderzo.

Σε εκείνο το σημείο, ο Albert Uderzo συνέχισε μόνος τις περιπέτειες του Γαλάτη ήρωα και ίδρυσε την εταιρεία Éditions Albert René. Μετά από 26 χρόνια συνεργασίας με τον René Goscinny, συνέχισε γράφοντας και εικονογραφώντας και άλλα άλμπουμ με μεγάλη επιτυχία, αν και με πολύ πιο αργό ρυθμό.

Το 2011 πέρασε τη σειρά στον συγγραφέα Jean-Yves Ferri και στον εικονογράφο Didier Conrad, ενώ ο Morris συνέχισε τον Λούκι Λουκ με διάφορους άλλους συγγραφείς.

Το αγαπημένο κόμικ του René Goscinny ήταν το «Αστερίξ και Κλεοπάτρα».

Athens Voice, 05.11.2023, Κωνσταντίνος Χριστοφόρου.