Τι είναι πολιτική

Η νεωτερικότητα φθάνει στο τέλος της. Είναι η εξάντληση ενός μοντέλου αυταρχικής εξουσίας, όπου η λήψη αποφάσεων συγκεντρώθηκε στα χέρια μίας εξουσίας από τα πάνω, της αποτυχίας των αυτοανακηρυσσόμενων ελίτ, των οποίων η ιστορική εμπειρία έδειξε ότι δεν ήταν περισσότερο ικανές ή λιγότερο αλάνθαστες από τις μάζες, τις οποίες υποτίθεται ότι διαφώτιζε. Το να επιτρέψουμε την επιστροφή της πολιτικής σημαίνει ότι δεν υπάρχει τίποτα περισσότερο να περιμένουμε από τον ανοικτό κομματικό ανταγωνισμό ή από μία δημοκρατία η οποία, λόγω του φιλελεύθερου κοινοβουλευτισμού, έχει γίνει αποκλειστικά αντιπροσωπευτική και δεν αντιπροσωπεύει πλέον τίποτα. Στον βαθμό που ο κύριος διχασμός είναι μεταξύ των ελίτ και του λαού, καμία λύση από τα πάνω δεν είναι πιά δυνατή. Ο Πωλ Βαλερύ (Paul Valery) συνήθιζε να λέει ότι η πολιτική είναι η τέχνη του να εμποδίζεις τους ανθρώπους να συμμετέχουν στις υποθέσεις που τους αφορούν. Σήμερα η άσκηση πολιτικής συνίσταται στο να κάνεις τους ανθρώπους να αποφασίζουν όσο το δυνατόν περισσότερο για ο,τι τους αφορά.

[…] Όσο πιο στενούς δεσμούς έχουν μεταξύ τους τα μέλη μίας κοινότητας, τόσο περισσότερο έχουν κοινά αισθήματα, τις ίδιες αξίες και την ίδια κοσμοθέαση, τόσο ευκολότερο είναι να λαμβάνουν από κοινού αποφάσεις δίχως να έχουν ανάγκη από την βοήθεια διαμεσολαβητών. Αντιθέτως, οι σύγχρονες κοινωνίες έχουν πάψει να είναι τόποι συλλογικού νοήματος. Οι σύγχρονες κοινωνίες έχουν ανάγκη από ένα πλήθος διαμεσολαβητών. Οι φιλοδοξίες που αναδύονται από αυτόν τον τύπο δημοκρατίας απορρέουν από αντιφατικά αξιακά συστήματα που δεν είναι πλέον συμβατά με ενιαίες αποφάσεις.

[…] Επομένως, για να επιστρέψουμε στην ελληνική έννοια της δημοκρατίας, η δημοκρατία δεν έχει την ρηχή έννοια της «πρόσωπο με πρόσωπο» κοινωνικής διαφάνειας. Αντιθέτως, σημαίνει την επανοικειοποίηση και προσαρμογή στο σύγχρονο κόσμο των εννοιών του λαού και της κοινότητας -έννοιες που έχουν εκλείψει ύστερα από δύο χιλιάδες χρόνια εξισωτισμού, ρασιοναλισμού και αποθεώσεως του αρίζου ατόμου.