Σμαρώ η Κυζικηνή

Η Σμαρώ η Κυζικηνή, μια νεαρή προσφυγοπούλα, ακολουθεί μια τραγική πορεία προς τη μητέρα Ελλάδα, μετά τη Μικρασιατική καταστροφή. Ο δρόμος της την φέρνει στις λεγόμενες Νέες Χώρες, στην έως μια δεκαετία πριν Οθωμανοκρατούμενη Χρούπιστα, στο Άργος Ορεστικό. Θα μπορούσε να είναι σε οποιαδήποτε άλλη γωνιά της πληγωμένης από τρεις πολέμους Ελλάδας. Κουβαλάει μαζί της "την περηφάνια της φυλής, το ήθος, τη γραφή και μια εικόνα της Παναγίας".

Στη Μακεδονίτικη γη, η Σμαρώ αναζητάει μια φωλιά για να πλάσει τα νεανικά της όνειρα, ώσπου "ήρθε ο έρωτας και χτύπησε σαν κεραυνός την καρδιά της". Εκτός από τον αγώνα για επιβίωση, απέναντί της, τείχη ορθώνονται πανύψηλα, οι κανόνες, τα ήθη της εποχής του Μεσοπολέμου και οι ταξικές διαφορές. Όλα απειλούν να την αλώσουν.

Δίπλα της, αγωνιστής πιστός, ο αγαπημένος της Γιώργος, υπάλληλος της Επιτροπής Αποκατάστασης Προσφύγων, από την Αθήνα. Συνοδοιπόροι της, ένα μωσαϊκό από ντόπιους Μακεδόνες, Πόντιους, Βλάχους και λίγους Κυζικηνούς. Θα καταφέρει να ριζώσει; Θα καταφέρει να νικήσει η αγάπη;