Με το βελόνι της μνήμης

Δεν υπάρχει ελληνικό σπίτι που να μην έχει έστω κι ένα κέντημα, ένα πλεκτό ή ένα υφαντό από τα χέρια της γιαγιάς ή της μάνας. Ένα νήμα που ξεκινάει από το παρελθόν και υφαίνει ποικιλότροπα το μέλλον. Σημαντικό μέρος της ζωής ήταν και η ενδυμασία, που πρόβαλε την πολιτισμική ταυτότητα του κάθε τόπου μαζί με τον τρόπο ζωής, ενώ ανέκαθεν λειτουργεί προστατευτικά και αισθητικά, φανερώνοντας την προσωπικότητα και τον χαρακτήρα εκείνου που την φορά. Στην πραγματικότητα, στην ενδυμασία καθρεφτίζονται οι όψεις μιας κοινωνίας που συνεχώς μεταβάλλεται, εξελίσσεται, με τα υφάσματα πλέον σήμερα να «ταξιδεύουν» σε όλο τον κόσμο. Η έλευση της Βιομηχανικής Επανάστασης, της εντατικοποίησης της παραγωγής και αποδοτικότητας, της μαζικής παραγωγής και του χαμηλού κόστους, περιθωριοποίησαν σταδιακά το χειροποίητο και σε κάποιες περιπτώσεις το εξαφάνισαν. Έτσι, χάθηκαν οι παραδοσιακές τεχνικές που ενείχαν τη δημιουργική υλικότητα, χάθηκε η κυκλική οικονομία και επανάχρηση, έναντι του ανορθολογικού και μη βιώσιμου τρόπου κατανάλωσης. Όμως, η μνήμη μπορεί να κεντηθεί, να πλεχτεί, να υφανθεί, να ραφτεί επάνω σ’ ένα κομμάτι ύφασμα, και αντίστοιχα, ένα ρούχο, ένα κέντημα, ένα υφαντό είναι ικανό να αναγείρει τη μνήμη, να ζωντανέψει εικόνες και πρόσωπα του παρελθόντος χρόνου. Αυτός είναι και ο σκοπός αυτής της μελέτης, που ξαναφέρνει στο προσκήνιο τις τέχνες αυτές και τη ζωή των ανθρώπων που τις υπηρέτησαν.