Ίνγκμαρ Μπέργκμαν ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΜΕΝΟ

Τα τρία αξιώματα του Μπέργκμαν

Να είσαι πάντα ενδιαφέρων: Αυτό σημαίνει πως το κοινό σαν έρχεται να δει την ταινία μου και προσφέροντάς μου τα προς το ζην, έχει το δικαίωμα να απαιτεί από μένα ψυχαγωγία, συγκίνηση, χαρά ή μια νέα ζωτικότητα. Είναι για μένα καθήκον να του προσφέρω ό,τι ζητά.
Αλλά για να αποφύγει κανείς να εκπορνεύσει το ταλέντο του, πρέπει να θέσει το δεύτερο τούτο αξίωμα:
Να πράττεις πάντοτε σύμφωνα με την καλλιτεχνική σου συνείδηση: Είναι μια επικίνδυνη εντολή και βρίσκεται κανείς σαν τον ισορροπιστή σε τεντωμένο σχοινί, κάθε στιγμή κινδυνεύει να τσακιστεί. Οι επικίνδυνοι δρόμοι είναι τελικά οι πιο ευκολοδιάβατοι. Η δυσκολία και ο ίλιγγος είναι οι πιο απαραίτητοι πόλοι της έμπνευσης.
Κάθε ταινία είναι η τελευταία μου: Μερικοί σοφοί του Μεσαίωνα συνήθιζαν να κοιμούνται στο φέρετρό τους, ώστε να μη λησμονούν τη σημαντικότητα της κάθε στιγμής και τον φευγαλέο χαρακτήρα της ζωής.
Δίχως να προσφεύγω σε τόσο ακραία μέτρα και τόσο άβολα, προστατεύομαι από την απατηλή ματαιοδοξία και τις ωμές ατυχίες του επαγγέλματός μας, πείθοντας τον εαυτό μου κατάβαθα πως κάθε ταινία είναι η τελευταία μου.
Θέλω να είμαι ένας από τους καλλιτέχνες του καθεδρικού που υψώνεται στην πεδιάδα. Θέλω να φτιάξω από μια πέτρα, ένα κεφάλι δράκου, έναν άγγελο ή ένα δαίμονα, ίσως κι έναν άγιο, δεν έχει σημασία, νιώθω την ίδια ικανοποίηση με όλα αυτά. Κι αν είμαι πιστός ή άπιστος, χριστιανός ή ειδωλολάτρης, εργάζομαι για το κτίσιμο του καθεδρικού με τον κόσμο όλο, γιατί είμαι καλλιτέχνης και τεχνίτης και γιατί έμαθα να βγάζω από την πέτρα πρόσωπα, μέλη, βιώματα. Ποτέ δε μ' απασχόλησε η υστεροφημία ή η κρίση των συγχρόνων μου. Τ' όνομα και το επώνυμό μου δεν χαράχτηκαν πουθενά και θα χαθούν μαζί μου. Αλλά ένα μικρό κομμάτι από μένα, θα επιζήσει μέσα στη θριαμβευτική ανώνυμη ολότητα του ναού. Ένας δράκος, ένας δαίμονας, ίσως ένας άγιος, πραγματικά δεν έχει σημασία.

Από το βιβλίο σελ. 21