Οικοδομική βία και αρχιτεκτονική

Το πόνημα αυτό είναι μια μελετητική περιήγηση. Ας πούμε ότι ο περιπλανώμενος, με κάποιο πρόσχημα και σ' έναν συγκεκριμένο γεωγραφικό χώρο σήμερα, προσπαθεί ταυτόχρονα να σκεφτεί κάπως πιο θεωρητικά τα ερεθίσματα και τις εντυπώσεις του. Η μελέτη μου, πιο συγκεκριμένα, με αφορμή την περιήγησή μου στα μεταψυχροπολεμικά Βαλκάνια, είναι μια δοκιμή: επιχειρεί ν' αγγίξει τα οικοδομικά κι αρχιτεκτονικά πράγματα από μια, μάλλον, ασυνήθιστη πλευρά τους. Η «καταστροφή» (τους) είναι το θέμα που θα μ' απασχολήσει.

Η φθορά γενικότερα και τ' «ατυχήματα», που θα μπορούσαν ν' αφορούν την οικοδομική και την αρχιτεκτονική, αποτελούν μια δυσκολία για τον στρωτό δημιουργικό λόγο, την ευκταία κατασκευαστι&kap! pa;ή πράξη, την αυτονόητη αισθητική πρόθεση. Ωστόσο, οι δυνάμεις βίας είναι υπαρκτές και η λειτουργία τους -περισσότερο ή λιγότερο άδηλη- ασίγαστη, πώς υπεισέρχονται, πού ανιχνεύονται, ποιος είναι ο ρόλος τους και, πριν απ’ όλα, αν είναι δυνατόν να τεθούν στη συζήτηση που αφορά τον σχεδιασμό και την παραγωγή του (αρχιτεκτονικού) έργου, είναι η οδηγητική απορία της δοκιμής μου.

Στο οικοδομικό (δηλαδή, θεμελιώδες) ερώτημα «τι κομίζει αυτή η εργασία», θ' απαντούσα για αρχή πως κομίζει ό,τι κι ένα σύμπτωμα - ένα σύμπτωμα της εποχής της (μας), που ίσως δώσει κάποιες ιδέες στην αγωνία κατανόησης κι ερμηνείας της.