Οι αδερφοφάδες (Σκληρόδετο)

Τίποτα, λοιπόν, δεν πεθαίνει μέσα μας;
Τίποτα δεν μπορεί να πεθάνει όσο ζούμε;

Το συγκλονιστικό και συνάμα πικρό μυθιστόρημα του Νίκου Κα­ζα­­­ντζά­κη Οι Αδερφοφάδες εκτυλίσσεται στο φανταστικό χωριό Κάστελος, στα χρόνια του Εμφυλίου.
Το χωριό βρίσκεται υπό τον έλεγχο του στρατού και πολιορκείται από τους αντάρτες.
Ο ιερέας του, ο παπα-Γιάνναρος, δεν δέχεται τον θάνατο ως τετελεσμένο αποτέλεσμα του διχασμού και συνεχώς αναρωτιέται πού πραγματικά βρίσκεται η έννοια του δικαίου.

Παρόλο που το κοινωνικό και επαναστατικό όραμα των ανταρτών τού φαίνεται κάποιες φορές σωστό, τον προβληματίζει η βία που θεωρούν αναγκαία για την επίτευξη των στόχων τους.
Η κατάσταση στον Κάστελο συνεχίζει να παραμένει τραγική και η διχόνοια, που απλώνεται βίαια και σαρωτικά, ωθεί τον ήρωα να δράσει, παίρνοντας μια μεγάλη απόφαση, με απώτερο σκοπό τη συμφιλίωση, την αδελφοσύνη, την ειρήνη.
Η ειρήνη όμως θα έρθει με το μεγαλύτερο αντίτιμο: Τη θυσία της ανθρώπινης ζωής.

Οι Αδερφοφάδες είναι ένα βιβλίο-ύμνος στην υπαρξιακή ελευθερία του ανθρώπου, στην υπέρτατη αξία της ζωής πάνω από κάθε ιδεολογία.
Στάθηκε μια στιγμή πάνω από τον τάφο του ο παπα-Γιάνναρος χαρούμενος. «Θάνατε, δε σε φοβούμαι!» μουρμούρισε, κι ένιωσε απότομα μέσα στο νου του πως είναι λεύτερος.
Τι θα πει λεύτερος; Αυτός που δε φοβάται το θάνατο.
Χάδεψε ο παπα-Γιάνναρος τα γένια του ευχαριστημένος. «Θεέ μου», συλλογίστηκε, «υπάρχει μεγαλύτερη χαρά στον κόσμο, να μη φοβάσαι το θάνατο; Όχι, δεν υπάρχει».