Μεταφυσικής προλεγόμενα

Η φυσική, και γενικότερα η επιστημονική προσπάθεια του ανθρώπου να συλλάβει, με κριτήρια λογικά, τον κόσμο και τον εαυτό του, δε σταματάει, βέβαια, ποτέ. Κάθε στιγμή νομίζει ότι σταματάει κάπου, αλλά κάθε στιγμή προχωρεί και πιο πέρα. Σε ποιά, όμως, κατεύθυνση; Πάντοτε στην ίδια· στην κατεύθυνση που οδηγεί εκεί όπου το άγνωστο μπορεί να γίνει γνωστό. Υπάρχουν, όμως, όρια που χωρίζουν το άγνωστο αυτό από κάποιο άλλο που η επιστήμη μπορεί μόνο να το επισημάνει. Στα όρια αυτά αρχίζει η μεταφυσική.
Όπως, όμως, η φυσική νομίζει κάθε στιγμή ότι σταματάει κάπου, και πάντα προχωρεί πιο πέρα, έτσι και η μεταφυσική νομίζει κάθε στιγμή ότι αρχίζει από κάπου, και πάντα πρέπει να ξαναρχίζει. Αν η μια δεν έχει τέρμα, η άλλη δεν έχει αρχή· σωστότερα, αν η φυσική πρέπει αδιάκοπα να επαληθεύει το τέρμα της, η μεταφυσική πρέπει να επαλυθεύει αδιάκοπα την αρχή της.


άτι από τον αγώνα αυτόν, και από την αγωνία, ελπίζω να βρει ο αναγνώστης στις σελίδες του βιβλίου μου. Εκείνους που θα καταδεχθούν να με διαβάσουν θα 'θελα να τους βεβαιώσω, ότι, αν έγραψα το βιβλίο τούτο, δεν το 'γραψα μόνο για να εκφραστώ -πράγμα που κι αυτό μου ήταν απόλυτα αναγκαίο- αλλά το 'γραψα έχοντας κι αυτούς, τους άγνωστους που μπορεί να με διαβάσουν (και μερικούς γνωστούς), μπροστά στα μάτια μου. Προπάντων τους νέους. Ήμουν πάντοτε κοντά τους και όσο με απομακρύνει ο χρόνος από τη νεότητα, τόσο περισσότερο βρίσκομαι κοντά τους. Θά 'θελα, όμως, να προσθέσω και τούτο: γράφοντας το βιβλίο μου, είχα μπροστά στα μάτια μου και τους νέους όλων των ηλικιών.

Από τον πρόλογο του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΥ