Γλυπτά ρωμαϊκών χρόνων

Στον τόμο μελετώνται συστηματικά τα γλυπτά των ρωμαϊκών χρόνων που έχουν εντοπιστεί σε διάφορες θέσεις του νομού Κιλκίς και βρίσκονται στο Αρχαιολογικό Μουσείο του Κιλκίς. Συγκεκριμένα, δημοσιεύονται ογδόντα επτά γλυπτά, τα οποία αντιπροσωπεύουν όλες σχεδόν τις γνωστές κατηγορίες γλυπτικής στη ρωμαϊκή Μακεδονία. Δεδομένου, μάλιστα, ότι για την περιοχή της Μακεδονίας η ρωμαϊκή περίοδος ξεκινά με την ίδρυση της ρωμαϊκής επαρχίας της Μακεδονίας (146 π.Χ.), στη μελέτη έχουν περιληφθεί γλυπτά που χρονολογούνται από την εποχή αυτή και μετά. Με εξαίρεση έναν σχετικά μικρό αριθμό γλυπτών, των οποίων η προέλευση είναι εντελώς άγνωστη, για την πλειονότητα του εξεταζόμενου υλικού η περιοχή προέλευσης είναι γνωστή. Πρόκειται για τυχαία ευρήματα που αποτελούν αντικείμενα παράδοσης ή έχουν εντοπιστεί σε σωστικές ανασκαφές χωρίς ανασκαφικά συμφραζόμενα και ενίοτε ξαναχρησιμοποιημένα. Στο υπό εξέταση υλικό απαντούν σχεδόν όλες οι γνωστές κατηγορίες ολόγλυφης και ανάγλυφης πλαστικής. Τα ολόγλυφα έργα περιλαμβάνουν απεικονίσεις θεϊκών μορφών και απεικονίσεις θνητών, ενώ την ανάγλυφη πλαστική αντιπροσωπεύουν επιτύμβιες στήλες και ανάγλυφα, επιτύμβιοι βωμοί, σαρκοφάγοι και αναθηματικά ανάγλυφα. Πέρα από τον αναλυτικό κατάλογο, σημαντικές πληροφορίες επί του θέματος εμπεριέχονται στο συνθετικό μέρος της μελέτης που παρατίθεται στο εισαγωγικό κεφάλαιο. Η Ελένη Παπαγιάννη υπογράφει την πλειονότητα των λημμάτων του καταλόγου αλλά και τη διόρθωση και επιμέλεια των λημμάτων που συνέγραψαν οι δύο συνεργάτιδες αρχαιολόγοι, Δήμητρα Ακτσελή και Θώμη Σαββοπούλου. Η μελέτη περιλαμβάνει επίσης βιβλιογραφία (ελληνική και ξενόγλωσση), αγγλική περίληψη, αντιστοιχίες αριθμών ευρετηρίου του Αρχαιολογικού Μουσείου Κιλκίς και αριθμών καταλόγου, ευρετήρια γλυπτών, ονομάτων και πραγμάτων, τόπων και μουσείων, ενώ η έκδοση ολοκληρώνεται με 61 πίνακες φωτογραφιών. • Η Ελένη Παπαγιάννη είναι Καθηγήτρια Κλασικής Αρχαιολογίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.