Γιατί το Βυζάντιο

Το βιβλίο αποτελείται από ένα σύνολο εγκωμιαστικών και ενθουσιωδών δοκιμίων, απόσταγμα της πολυετούς ενασχόλησης και διδασκαλίας της Βυζαντινής ιστορίας στο πανεπιστήμιο της Σορβόνης , γύρω από τα πολυποίκιλα κατορθώματα του Βυζαντίου, γραμμένα από μια επιστήμονα που πιθανότατα είναι μια από τις μεγαλύτερες διεθνώς αναγνωρισμένες αυθεντίες πάνω στο συγκεκριμένο θέμα. Πράγματι η Ε. Γλύκατζη – Αρβελέρ μας παραδίδει ένα κείμενο, χαρακτηριστικό δείγμα εκλαϊκευμένης επιστήμης, που εξετάζει συνοπτικά αλλά και ουσιαστικά πολλά ζητήματα γύρω από την χιλιόχρονη Βυζαντινή Αυτοκρατορία. Ξεκινά με μια ιστορική επισκόπηση, προχωρά στην εξέταση των περιοχών που ήταν ενταγμένες στην αυτοκρατορία, διατρέχει τις σχέσεις κράτους και εκκλησίας, εξετάζει τις σχέσεις του Βυζαντίου με τους γείτονες για να καταλήξει σε δύο επιλογικά κείμενα που συνοψίζουν την προηγούμενη ανάλυση και καταλήγουν να δώσουν της ουσία του παρεξηγημένου - κατά πολλούς ιστορικούς - Βυζαντίου. Με δικά της λόγια : «Διοίκηση ρωμαϊκής έμπνευσης, θρησκεία και εκκλησία χριστιανική και ελληνόφωνη, ελληνοπρεπής πνευματική κίνηση και διανόηση είναι τα θεμελιώδη χαρακτηριστικά του Βυζαντίου και αυτό ήδη από την αυγή της ύπαρξής του». Η Αρβελέρ δεν παραλείπει σε κάποια σημεία να αγγίξει και το ακανθώδες πρόβλημα της νεοελληνικής ταυτοτικής σχιζοφασίας , δηλαδή, το ποια υποστηρίζεται ότι είναι η σχέση των Νεοελλήνων με τους αρχαίους όσο και με τους Βυζαντινούς (Ρωμιοί-ρωμιοσύνη) Έλληνες. Να τελειώσω με την επισήμανση ότι το βιβλίο γράφτηκε πρωτίστως για την ενημέρωση του μεγάλου κοινού και όχι για εξειδικευμένους γνώστες του αντικειμένου και για αυτό το λόγο είναι γραμμένο σε γλώσσα απλή και δεν έχει υποσημειώσεις και βιβλιογραφικές αναφορές. Για εμένα είναι εξαιρετικό και του αξίζουν τα πέντε αστέρια !

Ένα ιστορικό βιβλίο χωρίς πηγές, δε μπορεί να θεωρηθεί επιστημονικό,
όποιος/α κι αν το έχει υπογράψει.
Αυτό το "σχεδόν βιωματικό απόσταγμα" από τη πολύχρονη διδασκαλία της συγγραφέως στη Σορβόννη, εμπεριέχει δαιδαλώδεις ιστορικές αναφορές, ταλαιπωρεί αρκετά τον απλό αναγνώστη, αφήνοντας τελικά, το "γιατί" της βυζαντινής πολιτικής εμβέλειας να πλανάται...

Δεν είναι επιστημονικό.

Πολύ ενδιαφέρον, μου έλυσε πολλές απορίες που ποτέ δεν μου κάλυψαν τα σχολικά ιστορικά βιβλία για την περίοδο αυτή.

Με αυτό το βιβλίο η κυρία Αρβελέρ δεν δικαιολογεί τη φήμη της. Δεν είναι ούτε για τον ειδικό αλλά νομίζω ότι δεν προσφέρει ούτε στον απλό αναγνώστη.
Λυπάμαι.