Τα αναγνωστικά βιβλία του δημοτικού σχολείου ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΜΕΝΟ

Το σχολείο μεταδίδει γνώσεις. Προετοιμάζει δηλαδή το παιδί για την επαγγελματική ενσωμάτωση του στο κοινωνικό σύνολο, για τη μετατροπή του σε μέρος του παραγωγικού πληθυσμού. Συγχρόνως, το σχολείο «διαμορφώνει τον άνθρωπο». Προετοιμάζει δηλαδή το παιδί για την ιδεολογική του ενσωμάτωση στην κοινωνία. Οι αξίες με τις οποίες το σχολείο διαμορφώνει τον «ηθικό άνθρωπο» είναι πάντοτε οι κυρίαρχες κοινωνικές αξίες. Με την έννοια αυτή, κάθε κοινωνία μπορεί να κριθεί από το περιεχόμενο της διδασκαλίας του εκπαιδευτικού της θεσμού. Η εργασία που ακολουθεί καταγράφει και αναλύει τις αξίες που περιέχονται στα αναγνωστικά του δημοτικού σχολείου, αξίες που στοιχειοθετούν μιάν αντίληψη για την παιδαγωγική, την ηθική και την ερμηνεία του κόσμου. Μέσα από τις σελίδες που ακολουθούν θα δούμε να διαγράφεται καθαρά ο ανθρώπινος τύπος, ο ηθικός άνθρωπος και ο πολίτης που το σχολείο τείνει να διαμορφώσει. Το πρότυπο αυτό είναι τερατώδες. Το δημοτικό μας σχολείο επιδιώκει, όπως θα δούμε, τη διαμόρφωση ενός ανθρώπου πρίν απ’ όλα υποταγμένου, πειθήνιου, δίχως κριτική σκέψη, μοιρολάτρη, δεισιδαίμονα, θρησκόληπτου, ενός πολίτη για τον οποίο ο πατριωτισμός ταυτίζεται με την άκριτη αποδοχή της οποιασδήποτε πολιτικής εξουσίας, εφόσον είναι εξουσία. [...]


ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ


ΕΙΣΑΓΩΓΗ
I. ΤΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΩΝ ΑΝΑΓΝΩΣΤΙΚΩΝ: ΑΞΙΕΣ ΚΑΙ ΘΕΣΜΟΙ
1. Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ
2. Η ΘΡΗΣΚΕΙΑ
3. Η ΕΡΓΑΣΙΑ
4. Η ΙΣΤΟΡΙΑ
5. ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΦΥΣΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΠΕΙΘΑΝΑΓΚΑΣΜΟΣ
6. ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΗ ΣΗΜΕΙΩΣΗ
7. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ: ΕΝΑ ΙΔΕΟΛΟΓΙΚΟ ΑΜΑΛΓΑΜΑ ΠΡΟΑΣΤΙΚΟ
II. ΣΥΝΤΟΜΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ ΣΤΑ ΑΝΑΓΝΩΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΜΕΣΟΠΟΛΕΜΟΥ
1. ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ
2. ΟΙ ΒΑΣΙΚΕΣ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΤΩΝ ΑΝΑΓΝΩΣΤΙΚΩΝ ΤΟΥ ΜΕΣΟΠΟΛΕΜΟΥ ΜΕ ΤΑ ΣΗΜΕΡΙΝΑ 1954-1974
III. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΒΑΔΙΖΕΙ ΠΡΟΣ ΤΑ ΠΙΣΩ
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
ΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΤΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ
ΤΑ ΕΓΚΕΚΡΙΜΕΝΑ ΑΝΑΓΝΩΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΜΕΣΟΠΟΛΕΜΟΥ (1927, 1929, 1934)
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ