Εισαγωγή στην Ιστορία και θεολογία των Εκκλησιαστικών Ύμνων

Η ορθόδοξη υμνογραφία κατέχει μεγάλους θησαυρούς. Το κάλλος και η αρμονία των εκκλησιαστικών ύμνων, μάλιστα δε εκείνων που ευρίσκονται σε λειτουργική χρήση, εστιάζεται σε πολλές πτυχές: στις λέξεις, στους στίχους, στις στροφές, στον τόνο και στη μελωδία. Η εκκλησιαστική ποίηση είναι ποίηση προσευχής, διά της οποίας εκφράζονται τα βαθύτατα θρησκευτικά συναισθήματα. Η ποίηση, άλλωστε, υπήρξε πάντοτε ένας μοναδικός δρόμος για την ανθρώπινη ψυχή, ώστε να κατανοήσει και να καλλιεργήσει σημαντικές αξίες. Οι ύμνοι της Εκκλησίας αποτελούν την εκκλησιαστική ποίηση και ενεργούν (στις καρδιές των μελών της Εκκλησίας) το μυστήριο του Θεού, δηλαδή τη διαρκή πρόσκληση για ένωση μαζί Του (Θέωση) που Εκείνος τους απευθύνει.

Το παρόν εγχειρίδιο ακολουθεί τους κανόνες του είδους του, δηλαδή αναφέρεται συνοπτικά σε θέματα και προβλήματα της έρευνας σε όλο το εύρος του επιστημονικού κλάδου της Υμνολογίας, χωρίς να υπεισέρχεται σε επιμέρους μελέτη τους. Θεωρήσαμε ότι η ανάγκη να μυηθούν οι φοιτητές μας σ’ αυτόν το σημαντικό θεολογικό κλάδο αποτελούσε προτεραιότητα και, ως εκ τούτου, επέβαλε τη δημιουργία ενός συνοπτικού εγχειριδίου. Πρόκειται για ένα οφειλόμνο «αντίδωρο» στους αειμνήστους καθηγητές της Υμνολογίας στη Θεολογική Σχολή (κατά τον 20ο αι.), αλλά κυρίως στους αγίους υμνογράφους της Ορθοδόξου Εκκλησίας μας, ο ποιητικός κάλαμος των οποίων μας επιτρέπει να υμνήσουμε πρεπόντως τον εν Τριάδι Θεό και τους Αγίους του, αλλά και να εκφράσουμε αλήθειες που ευρίσκονται κρυμμένες στα βάθη της καρδιάς μας και οι οποίες αφορούν στη μυστηριακή σχέση μας με το Θεό.