Facebook, Blogs και δικαιώματα

Το διαδίκτυο έχει ήδη μεταλλάξει τις ζωές των ανθρώπων προσφέροντάς τους καταρχήν απεριόριστες δυνατότητες να συνδεθούν και να επικοινωνήσουν, να ανακαλύψουν, να διευρύνουν γνώσεις, γνωριμίες κι εμπειρίες, να εκφράσουν τον εξατομικευμένο δημόσιο λόγο τους. Το συμμετοχικό διαδίκτυο εξελίσσεται σε κατεξοχήν πεδίο προσωπικής παρουσίας και δια-προσωπικής αντιπαράθεσης.
Είναι τα ψηφιακά κοινωνικά δίκτυα, το Facebook και τα Blogs, η ρεπλίκα της offline, της πραγματικής ζωής, ή μία νέα επικράτεια όπου ασκούνται, (αυτό)περιορίζονται ή παραβιάζονται τα δικαιώματα των προσώπων; Αλλάζουν οι όροι άσκησης της ελευθερίας της έκφρασης αλλά και των περιορισμών της; Ποιος δικαιούται να θέτει όρια στη διαδικτυακή επικοινωνία και συμπεριφορά ή και να επιδιώκει και πώς τον κολασμό, όταν παραβιάζονται τα δικαιώματα των άλλων;
Στον νεόκοσμο του κυβερνοχώρου όπου οι χρήστες "ιδιωτεύουν δημόσια" παραμένει η ιδιωτικότητα αγαθό, αξία και αξίωση; Ή μήπως ισχύει το "παράδοξο της ιδιωτικότητας", να παραιτούνται δηλ. οι φορείς δικαιωμάτων - χρήστες από την ιδιωτικότητά τους, κι ας την αξιολογούν ως σημαντική, χάριν του διαμοιρασμού πληροφορίας και ζωής με τους "φίλους" και "συνομιλητές" του "παγκόσμιου χωριού";
Είναι (και αισθάνονται) τα άτομα - χρήστες δεσμευμένα από τις επιταγές κι απαγορεύσεις της offline δικαιικής τάξης; Προσδοκούν και αξιώνουν, ευλόγως και έναντι ποίων, προστασία των δικαιωμάτων τους, δικαιωμάτων που έχουν διατυπωθεί και εξελιχθεί ωστόσο σε "παραδοσιακά" θεσμικά και κοινωνικά πλαίσια, όπου συνήθως αντιπαρατίθεται το Κράτος και οι πολίτες και όχι οι πάροχοι και οι χρήστες;
Ποιοί είναι οι κυρίαρχοι παράγοντες και διαμορφωτές αυτής της αλλαγής: οι συν-ομιλούντες πολίτες, η διαδικτυακή κοινωνία πολιτών, οι πάροχοι, η Πολιτεία; Ποια είναι τα όρια και οι πραγματικές δυνατότητες της ρυθμιστικής παρέμβασης του νομοθέτη;
Αυτά τα ερωτήματα θέτουν και πραγματεύονται οι συγγραφείς αυτού του τόμου. Φιλοδοξία τους δεν είναι η τελική απάντηση αλλά η συνεισφορά σε ένα νέο και εξόχως ενδιαφέρον πεδίο δημόσιου διαλόγου.

*****

συλλογικό: Σπύρος Κοκολάκης, Μαρία Καρύδα, Λίλιαν Μήτρου, Άννα-Μαρία Πισκοπάνη, Σπύρος Τάσσης
επιμέλεια σειράς: Θ. Κ. Παπαχρίστου, Λ. Μήτρου, Τ. Βιδάλης, Θ. Ξηρός