Πού πας χωρίς σακάκι;

Μέσα από τις αφηγήσεις του Ηλία Παππά, η Ελευθερία Δροσάκη ξετυλίγει τα δύσκολα χρόνια της Κατοχής και του Εμφυλίου για τα μικρά παιδιά που κατάγονταν από ορεινά χωριά, όπως τ'Αγραφα. Χωρίς παιχνίδια, με λιγοστά μέσα, ακόμα και λειψό φαγητό, κατάφεραν να επιβιώσουν.



Η δουλειά στα ανθρακωρυχεία δε σταματούσε. Δουλεύαμε μέρα-νύχτα με βάρδιες. Αμέτρητες αλυσίδες διπλές, κρέμονταν απ' το ταβάνι. Ο καθένας έπιανε μια, κρέμαγε τα ρούχα του στο γάντζο της και με μια τροχαλία τ' ανέβαζε ψηλά. Ύστερα κλείδωνε την άκρη της αλυσίδας σε μια κρικέλα, που είχε τον ίδιο αριθμό με το κλειδί. Όταν τελείωνες τη βάρδια σου πέρναγες πρώτα απ' τα λουτρά. Που να πας όπως ήσουν; Η σκόνη ήταν ένα δάχτυλο απάνω μας. Είχαμε και ειδική κρέμα που καθαρίζαμε από μέσα τα μάτια μας. Η μαυρίλα απ' τα μάτια δεν έφευγε με το νερό. Όταν έφτυνες, έβγαινε από μέσα σου μαυρίλα. Όπως ήταν απέξω ήσαν κι από μέσα. Το κάπνισμα απαγορευόταν αυστηρά. Μας το είχαν κάνει και μάθημα; Αν δείτε άνθρωπο να καπνίζει μέσα στο ορυχείο, έχετε το δικαίωμα να τον σκοτώσετε και θα πάρετε και αμοιβή».