Η καντιανή ηθική στον σύγχρονο κινηματογράφο

Είναι ο ακαδημαϊσμός ο θάνατος του κινηματογράφου; O εκπρόσωπος του Νέου Γερμανικού Κινηματογράφου Werner Herzog υποστηρίζει πως ναι: «(Ο ακαδημαϊσμός) είναι το ακριβώς αντίθετο του πάθους. Το σινεμά δεν είναι η τέχνη των ακαδημαϊκών, αλλά των αγράμματων».

Ο Herzog επιβεβαιώνει έτσι την καντιανή θεωρία περί «άσκοπης σκοπιμότητας» στην τέχνη. Και όταν συμπληρώνει ότι «το σινεμά δεν είναι ανάλυση, είναι η αναταραχή του μυαλού, προέρχεται από τα πανηγύρια και τα τσίρκα, όχι από την τέχνη και τον ακαδημαϊσμό», δεν φαντάζεται πόσο προσεγγίζει το πνεύμα της αισθητικής θεωρίας του Kant περί ωραίου και υψηλού.

Πέρα και πάνω από το προσωπικό γούστο και τις αναφορές στις προσωπικές καταβολές και εμπειρίες, υπάρχει ίσως πίσω από τον κινηματογράφο μια ενιαία αρχή, χωρίς εγγραφή στο συνειδητό του δημιουργού ή του κοινού, άρα και χωρίς καμία κρυφή ατζέντα. Και ίσως αυτή η αρχή μπορεί να αναζητηθεί διά της φιλοσοφικής οδού.

Το βιβλίο αυτό είναι κατ’ ουσίαν ένα πείραμα ανίχνευσης φιλοσοφικών ιδεών σε μη αναμενόμενες και υπεράνω φιλοσοφικής υποψίας κινηματογραφικές παραγωγές. Τελικός στόχος: η διαμόρφωση μιας διαφορετικής ανάγνωσης τόσο του κλασικού, όσο και του pop κινηματογράφου και σίγουρα όχι ο εξαναγκασμός υιοθέτησης μιας περιχαρακωμένης οπτικής, αλλά μάλλον το αντίθετο.