Από τη λατρεία του παλιού στην επιδίωξη του καινούργιου

Για μας, σήμερα, το καινούργιο έχει σχεδόν αυτονόητη αξία. Εκτιμάμε και εγκωμιάζουμε ό,τι είναι ή μοιάζει να είναι καινοφανές, πρωτότυπο, ρηξικέλευθο, ριζοσπαστικό ή ανατρεπτικό. Αντιμετωπίζουμε παρεκκλίνουσες ιδέες και συμπεριφορές με ανοιχτή διάθεση. Ωστόσο δεν ήταν πάντοτε έτσι. Για την Ευρώπη, υπήρξε μια εποχή που η παρέκκλιση και ο νεωτερισμός ήταν συνδεδεμένα με τον κίνδυνο, την αμαρτία, και την κακοήθεια. Πότε και πώς η νεωτεριστική έφεση έπαψε να είναι κατακριτέα για να γίνει επαινετή; Πότε και πώς η επινόηση και η δημιουργικότητα ελευθερώθηκαν από τα δεσμά της αυθεντίας και της παράδοσης; Πότε και πώς περάσαμε από τη λατρεία του παλιού στην επιδίωξη του καινούργιου; Αυτά τα ερωτήματα αφορούν στη συγκρότηση του νεότερου πνεύματος και στα θεμέλια του σύγχρονου συστήματος αξιών. Ο 17ος αιώνας υπήρξε σημείο καμπής, καθώς είδε τον εαυτό του σαν μια νέα ιστορική περίοδο και βάλθηκε να ανακαινίσει εκ βάθρων το ανθρώπινο πνεύμα. Από τους πρωτεργάτες αυτής της ανακαίνισης, ο Ντεκάρτ επεξεργάστηκε έναν μετριοπαθή, φιλοσοφικό και ορθολογικό νεωτερισμό που συμπύκνωσε και ενέπνευσε το πνεύμα της εποχής.