Η φωνή των δέντρων

Διάβασα σχεδόν μονορούφι το «Η φωνή των Δέντρων» του πρωτοεμφανιζόμενου Θοδωρή Αραμπατζή από τις εκδόσεις Μεταίχμιο. Η εμπειρία ήταν συγκλονιστική. Όπως όλα τα αφηγήματα αυτού του είδους. Τα κείμενα εκείνα δηλαδή που με έναν αλληγορικό τρόπο όχι μόνο θέτουν τα προβλήματα αυτού του κόσμου αλλά την ίδια στιγμή με την πιο όμορφη κι ευφάνταστη αφήγηση προσφέρουν παράθυρα ανάσας, δίνουν τροφή για σκέψη και προτείνουν έναν επαναπροσανατολισμό στη λαθεμένη πορεία των ανθρώπων σήμερα, μέσα από την καθαρότητα των ματιών ενός παιδιού.

Για τον λόγο αυτό δεν ξέρω πως να το χαρακτηρίσω. Ένα αφήγημα για μεγάλους; Μια ιστορία για μικρούς; Ένα φιλοσοφικό δοκίμιο με τη μορφή παραμυθιού που θέτει τα ζητήματα στη σωστή τους βάση; Αλήθεια, δεν ξέρω. Ίσως και δεν χρειάζεται. Εκείνο όμως που με σιγουριά μπορώ να πω είναι ότι μας αφορά όλους. Είναι ένα κείμενο που πρέπει να διαβαστεί από όλους. Μικρούς και Μεγάλους.

Η Ιστορία καταπιάνεται με όλα τα σημαντικά ζητήματα που απασχολούν σήμερα τους ανθρώπους που κατοικούν σε αυτόν τον πλανήτη (ανθρώπους κάθε γενιάς, φύλου και εθνοτικής καταγωγής), ή τουλάχιστον θα έπρεπε να τους απασχολούν. Είναι ένα ευσύνοπτο, συμπαγές, γεμάτο ζουμί παραμύθι που απευθύνεται, χωρίς ηλικία, σε όλους. Θα τολμήσω να πω ότι απευθύνεται και σε μελλοντικές γενιές, σε ανθρώπους που θα έρθουν και θα παραλάβουν τη σκυτάλη της ζωής μετά από εμάς. Είναι ό,τι θα ήθελε να πει μια μάνα στην κόρη της, ένας πατέρας στο γιο του (ο συγγραφέας αφιερώνει το κείμενο στο γιο του), μια γιαγιά στο εγγόνι της αλλά την ίδια στιγμή και το αντίστροφο: ένα παιδί στους μεγαλύτερους! Ο συγγραφέας έχει υιοθετήσει την τελευταία εκδοχή, ως προσέγγιση, για να μας αφηγηθεί την ιστορία του.

Γλώσσα απλή, μεστή νοήματος και άμεση. Χωρίς στολίδια και περιττές περιγραφές. Χωρίς φλυαρίες και περιστροφές. Όταν μιλά κανείς τη γλώσσα της αλήθειας δεν χρειάζεται πολλά. Στοχεύει κατευθείαν στην καρδιά, στον πυρήνα της ύπαρξης του καθενός και σε αφήνει να αναμετρηθείς με τον εαυτό σου. Όπως ένας καθρέπτης που επιστρέφει σαν σφαλιάρα το είδωλο του σύγχρονου ανθρώπου, χωρίς παραμορφώσεις και φτιασιδώματα. Ένας καθρέπτης που μιλά για την ελλειμματική επαφή μας με τη φύση, τα διάφορα μυθεύματα στα οποία μας έμαθαν να πιστεύουμε από παιδιά, την αναζήτηση της αλήθειας, τα ψέματα τα οποία έχουμε φτιάξει και πίσω από τα οποία έχουμε κρύψει τις ζωές μας. Ένας καθρέπτης που μας κάνει να προσεγγίσουμε διαφορετικά την απώλεια και τον θάνατο.

Στο οπισθόφυλλο του βιβλίου διαβάζουμε:

«Όταν η πόλη της πλήττεται από μια πρωτόγνωρη οικολογική καταστροφή, η εντεκάχρονη Μαρία βρίσκει καταφύγιο μαζί με την οικογένειά της στα γύρω βουνά. Εκεί ανακαλύπτει έκπληκτη ότι μπορεί να συνομιλεί με τα δέντρα και τα υπόλοιπα φυτά. Καθώς μαθαίνει κάποια από τα πιο συγκλονιστικά μυστικά της φύσης, η Μαρία νιώθει τον σεβασμό και τον θαυμασμό της για τον κόσμο του δάσους να μεγαλώνουν. Ταυτόχρονα όμως καταλαβαίνει ότι πολλές από τις πράξεις και τις αξίες των ανθρώπων βρίσκονται σε αντίθεση όχι μόνο με τους κανόνες της φύσης, αλλά και με την ίδια τη λογική. Όλα μέσα της αρχίζουν λοιπόν να ανατρέπονται για να δώσουν τη θέση τους σε μια νέα ισορροπία. Κι όταν πια νιώθει πως ανήκει κι αυτή στον κόσμο του δάσους, τολμά να αναλάβει μια πολύ κρίσιμη αποστολή...»

Σε ποιον θα το πρότεινα; Σε όλους! Για μένα φέτος είναι το δώρο μου για τα Χριστούγεννα στα ανίψια μου, στους δυο βαφτισιμιούς μου και στην κυρία Ελένη, αγαπημένη μου γειτόνισσα, που φροντίζει με αγάπη τα λουλούδια της και συμβιώνει με το σκύλο της, και πρόσφατα κλήθηκε από τη ζωή να διαχειριστεί μιαν απώλεια.

Είμαι σίγουρος ότι θα το χαρείτε! Και μετά την ανάγνωσή του ο περίπατος στο δάσος δεν θα είναι πλέον ίδιος.