Τα πέτρινα καταφύγια

Έχοντας διασχίσει όλη την Ευρώπη, η Άυλα και ο Τζονταλάρ φτάνουν στον γενέθλιο τόπο του, την Ένατη Σπηλιά των Ζελαντόνιι, στην περιοχή που σήμερα ξέρουμε ως νοτιο-δυτική Γαλλία. Η Άυλα γοητεύεται αμέσως από τους Ζελαντόνιι. Όλα σ' αυτούς τη γεμίζουν θαυμασμό -τα ρούχα τους, τα έθιμά τους, ακόμα και οι κατοικίες τους, μέσα στους μεγάλους, κάθετους βράχους από ασβεστόλιθο.
Ωστόσο, καθώς ετοιμάζονται με τον Τζονταλάρ για την επίσημη τελετή του ζευγαρώματός τους στη θερινή Συνάθροιση, γίνεται όλο και πιο φανερό ότι για κάποιους η Άυλα δεν είναι καλοδεχούμενη. Οι τρόποι της τους φοβίζουν και η σχέση της μ' αυτούς που εκείνοι αποκαλούν πλατυκέφαλους και η ίδια Φυλή, τους προκαλεί απέχθεια.
Κι όταν η Άυλα κι ο Τζονταλάρ γίνουν ζευγάρι, θα πρέπει να επιστρατεύσει όλες τις ικανότητες, τις γνώσεις και τα ένστικτά της για να βρει τη θέση της σ' αυτή την πολυσύνθετη κοινωνία και να ετοιμαστεί για τη γέννηση του παιδιού της...

Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου

ΚΡΙΤΙΚΗ



Υπάρχει μια κάστα συγγραφέων οι οποίοι έχουν τη δυνατότητα να πωλούν εκατομμύρια αντίτυπα με κάθε νέο τους μυθιστόρημα. Το μυστικό τους είναι ότι βάζουν τους αναγνώστες σε κόσμους που ήταν προηγουμένως δύσκολα προσπελάσιμοι. Κάτι τέτοιο βέβαια απαιτεί ειδικές γνώσεις και επιπλέον μόχθο. Ο Μάικλ Κράιτον, λ.χ., ο οποίος δημιούργησε το «Τζουράσικ Παρκ» και αποκάλυψε τα κρυφά πειράματα στα εργαστήρια της βιολογίας, είναι βιολόγος ο ίδιος. Ο Τζον Γκρίσαμ, ο οποίος χρησιμοποίησε τις νομικές του γνώσεις σε μια σειρά μπεστ σέλερ, μπόρεσε να αποκαλύψει τα παραθυράκια του νομικού συστήματος της χώρας του γιατί είναι δικηγόρος ο ίδιος. Σε αυτή τη λέσχη των νούμερο 1 συγγραφέων μπήκε και η Τζιν Αουελ, η οποία έκανε τόση έρευνα, ταξίδια και αυτοψίες, τόση δουλειά υποδομής για να σχηματίσει το υπόβαθρο των μυθιστορημάτων της ώστε το αποτέλεσμα είναι εντυπωσιακό: ζωντανεύει το προϊστορικό παρελθόν και βάζει τους ήρωές της να διασχίζουν την Ευρώπη την Εποχή των Παγετώνων. Βέβαια συχνά ο όγκος των πληροφοριών για την προϊστορία συνθλίβει την υπόθεση, που κινείται με εξαιρετικά αργό ρυθμό από μυθιστόρημα σε μυθιστόρημα. Αυτές τις ημέρες κυκλοφόρησε το πέμπτο βιβλίο της σειράς «Τα παιδιά της Γης» και αναμένεται σύντομα από τη συγγραφέα το έκτο, που θα είναι και το τελευταίο.

Ολα ξεκίνησαν το 1980, όταν η συγγραφέας άρχισε να γράφει μια εποποιία που θα εκτυλισσόταν στο προϊστορικό παρελθόν, τον καιρό που τη Γη μοιράζονταν οι άνθρωποι Κρομανιόν και Νεάντερταλ. Πώς περνούσε η ζωή με τις συνθήκες εκείνης της εποχής; Ποιοι ήταν οι φόβοι των ανθρώπων, ποια τα πιστεύω τους; Η Αουελ διάβασε και ταξίδεψε πολύ προτού αρχίσει να αναπλάθει το υλικό της. Η ηρωίδα της, η Αϋλα, ήταν μια νεαρή Κρομανιόν γυναίκα των σπηλαίων που ανατράφηκε από τους Νεάντερταλ και θεωρούσε πια ότι η ίδια δεν έχει λαό δικό της. Σε κάθε βιβλίο η Αϋλα βρίσκεται σε άλλη φυλή, όπου όλοι τη συμπαθούν και υποκλίνονται μπροστά στην ανωτερότητά της και στο ανεξάρτητο πνεύμα της, αλλά πάντα υπάρχει και κάποιος που την εχθρεύεται και την κάνει να φεύγει ξανά και ξανά. Στο πρώτο βιβλίο Ούρσους. Το πνεύμα των σπηλαίων η Αϋλα αντιμετωπίζει μόνη τις δυσκολίες της ζωής στη φυλή της Αρκούδας των Σπηλαίων, όπου οι άνθρωποι την έχουν περιθάλψει, πλην ενός ο οποίος καταφέρνει να τη διώξει. Στο δεύτερο βιβλίο Η Κοιλάδα των Αλόγων η Αϋλα περιπλανιέται μόνη ώσπου φθάνει στην Κοιλάδα των Αλόγων και συναντά εκεί τον Τζονταλάρ, τον άνδρα της ζωής της. Του σώζει μάλιστα τη ζωή. Στο τρίτο βιβλίο Οι Κυνηγοί των Μαμούθ η Αϋλα και ο Τζονταλάρ συνεχίζουν πλέον μαζί την πορεία τους και φθάνουν στους Μαμουτόι, τους Κυνηγούς των Μαμούθ, οι οποίοι μάλλον είναι της ίδιας φυλής με την Αϋλα, αλλά εκείνη και πάλι αισθάνεται ξένη. Μεταξύ των άλλων κινδύνων η Αϋλα ερωτεύεται εκεί κάποιον άλλον, τον γλύπτη της κοινότητας, αλλά ως το τέλος του βιβλίου έχει συνειδητοποιήσει ότι θέλει μόνο τον Τζονταλάρ. Το τέταρτο βιβλίο Ο Ποταμός της Μεγάλης Μητέρας είναι και πάλι βιβλίο περιπλάνησης. Ο ποταμός που περιγράφεται στον τίτλο είναι ο σημερινός Δούναβης και ακολουθώντας τις όχθες του το ζευγάρι πορεύεται προς τη σημερινή Νότια Γαλλία. Η Αϋλα, η οποία είχε ξεκινήσει στο πρώτο βιβλίο από μια περιοχή της σημερινής Ουκρανίας, είναι αποφασισμένη να ακολουθήσει τον αγαπημένο της στη φυλή του, να μείνει εκεί μαζί του και να κάνει τον λαό του δικό της. Πιστεύει ότι κατέκτησε τον στόχο της.

Ως το 1990 είχαν γραφεί τα τέσσερα βιβλία της σειράς, είχαν αποκομίσει τον έπαινο των σημαντικότερων ειδικών της ανθρωπολογίας διεθνώς και προπαντός είχαν μεταφραστεί σε 29 γλώσσες και είχαν πουλήσει περισσότερα από 35 εκατομμύρια αντίτυπα. Αναμενόταν το πέμπτο με μεγάλη ζέση αλλά μεσολάβησε μια δεκαετία κατά την οποία η συγγραφέας συγκέντρωνε τις δυνάμεις της. Οπότε το 2002, στις 30 Απριλίου, ύστερα από 12 χρόνια, παρουσιάστηκε πανηγυρικώς το πολυαναμενόμενο πέμπτο βιβλίο παρουσία εκδοτών από όλον τον κόσμο. Η έκδοση ανακοινώθηκε στην Dordogne της Γαλλίας, όπου εκτυλίσσεται και η υπόθεση αυτού του πέμπτου μέρους. Η Αϋλα έχει φθάσει στον προορισμό της, παντρεύεται τον Τζονταλάρ και μένει έγκυος, αλλά δεν λείπουν τα προβλήματα με τα άλλα μέλη της νέας κοινωνίας. Παρ' ότι η εξέλιξη προχωρεί, η συγγραφέας χρειάζεται να επαναλάβει πράγματα που είναι ήδη γνωστά σε όσους έχουν διαβάσει τα προηγούμενα βιβλία της και έτσι καταφέρνει να προκαλέσει τα παράπονα των πιο πιστών αναγνωστών της στο Internet οι οποίοι είχαν παραγγείλει το βιβλίο προτού καν κυκλοφορήσει. Δεν είναι λίγες οι κριτικές αναγνωστών που φαίνεται ότι απογοητεύθηκαν από το τελευταίο αυτό βιβλίο της σειράς. Οι δόσεις με τις οποίες εναλλάσσονται ο ρομαντισμός, το σεξ και οι φυλετικές συγκρούσεις με το πλούσιο αρχαιολογικό και παλαιοντολογικό υλικό οδήγησαν τους ειδικούς στο εξής συμπέρασμα:

«Τα παιδιά της Γης» είναι είτε το ιδανικό εγχειρίδιο προϊστορίας για το σχολείο είτε μια ενδεχόμενη σαπουνόπερα για την τηλεόραση. Αλλά τίποτε δεν αποκλείει να είναι και τα δύο.

Οι τίτλοι των άλλων βιβλίων της σειράς «Τα παιδιά της Γης» είναι Ούρσους. Το πνεύμα των σπηλαίων, Η Κοιλάδα των Αλόγων, Οι Κυνηγοί των Μαμούθ και Ο Ποταμός της Μεγάλης Μητέρας.



ΜΑΙΡΗ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΙΔΟΥ

ΤΟ ΒΗΜΑ , 26-05-2002