Τουρκία: Το τρένο του μεγάλου εκσυγχρονισμού

Μετά την καταστολή της εξέγερσης του πάρκου Γκεζί (2013) και το πραξικόπημα του Ιουλίου του 2016, η τουρκική κοινωνία έχει βυθιστεί σ’ ένα επικίνδυνο κλίμα πόλωσης κι έντασης, στο οποίο κυριαρχούν ο άκρατος εθνικισμός, η υπερσυντηρητική πατριαρχία και η κουλτούρα της βίας. Ο ίδιος ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν τροφοδοτεί αυτό το κλίμα μεταδίδοντας παντού την πεποίθηση ότι η Τουρκία βάλλεται άμεσα από εξωτερικούς και εσωτερικούς εχθρούς.

Την ίδια στιγμή όμως, ριζοσπαστικές μεταλλάξεις και ανθρωπολογικές ζυμώσεις βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη εντός της τουρκικής κοινωνίας: ένας βαθύς και πολλές φορές υποσυνείδητος εκσυγχρονισμός μετασχηματίζει τη συμπεριφορά, την καθημερινότητα, τις νοοτροπίες και τελικά τις προσδοκίες των Τούρκων πολιτών, φέρνοντας όλο και πιο κοντά στον σύγχρονο τρόπο ζωής τους συντηρητικούς πληθυσμούς των αστικών κέντρων και της υπαίθρου που βρίσκονται μακριά από τα από δεκαετίες «εκσυγχρονισμένα» δυτικά παράλια της χώρας.

Μέσα από ενδελεχείς δημοσιογραφικές παρατηρήσεις, συζητήσεις με απλούς πολίτες, διαμορφωτές της κοινής γνώμης, πολιτικούς και διανοούμενους και πλαισιωμένο από εξαιρετικές θεωρητικές επισημάνσεις βασισμένες στην ιστορία και την κοινωνιολογία της Τουρκίας αλλά και των μουσουλμανικών κοινωνιών, το βιβλίο του Γιώργου Αγγελετόπουλου και του Βαγγέλη Αρεταίου αποκαλύπτει αυτή τη διπλή και αντιφατική πορεία της Τουρκίας, όπου ο αυταρχισμός, ο εθνικισμός και ο θρησκευτικός αυταρχισμός συνυπάρχουν και αντιπαραβάλλονται με μια ατομικότητα που αμφισβητεί το παραδοσιακό, κυρίαρχο μοντέλο συμπεριφορών, συνηθειών και κοινωνικής διαστρωμάτωσης.