Μακρυγιάννη απομνημονεύματα

Ο Γιάννης Μακρυγιάννης τόσον ως πρόσωπο του αγώνα, όσο και ως τεκμήριο του νεοελληνικού πολιτισμού οφείλεται αποκλειστικά στο Γ. Βλαχογιάννη. Δίχως τη δική του έρευνα θάμενε στην ιστορική μνήμη ως ένας από τους πολλούς αγωνιστές του 21, και μάλιστα δεύτερης γραμμής. Τον ανέσυρε από την πιθανή ζωή των παραπομπών και τον κατέστησε ολκληρωμένη προσωπικότητα σε μιαν αδιαφιλονίκητης αξίας βιογραφία, που δεν ξεπεράστηκε ούτε και πρόκειται να ξεπεραστεί με τα σημερινά δεδομένα τουλάχιστο. Στη βιογραφία του Βλαχογιάννη κατορθώνεται με βάση το Απομνημόνευμα, το προσωπικό αρχείο Μακρυγιάννη, τον τύπο της εποχής, τις νεκρολογίες για το Μακρυγιάννη, τις βασικές πηγές του 21, όπου υπάρχουν μνείες για το Μακρυγιάννη, κι αυτήν την προφορική παράδοση να εξεικονιστεί όχι μόνο η προσωπικότητα του βιογραφούμενου, αλλά και να συναρτηθεί κι ερμηνευθεί με το κλίμα της εποχής μας, που ο Βλαχογιάννης κατείχε τόσον ως αντικείμενο ιστορίας, όσο και σαν ψυχολογική πραγματικότητα.