Επιστροφή από τη Σοβιετική Ένωση

«… Α! ας ήταν να είχα έρθει ως απλός τουρίστας! Ή ως φυσιοδίφης που θα ανακάλυπτε εδώ γεμάτος ενθουσιασμό πλήθος καινούργια φυτά, που θα αναγνώριζε στα υψίπεδα το “ψωροβότανο του Καυκάσου” του κήπου μου… Δεν ήρθα όμως καθόλου στη Σοβιετική Ένωση για να αναζητήσω αυτά. Εκείνο που με ενδιαφέρει είναι οι άνθρωποι, και τι μπορούμε να κάνουμε γι’ αυτούς, τι κάναμε ήδη. Το δάσος που με ελκύει εδώ, φοβερά πυκνό, που μέσα του χάνομαι, είναι το δάσος των κοινωνικών ζητημάτων. Στη Σοβιετική Ένωση αυτά τα ζητήματα σε προκαλούν, σε πιέζουν και σε καταπιέζουν από όλες τις μεριές…»

Με την επιστροφή του από τη Σοβιετική Ένωση, το 1936, ο γνωστός γάλλος νομπελίστας συγγραφέας, Αντρέ Ζιντ, μας δίνει μια σημαντική μαρτυρία για ένα καθεστώς που είχε θεωρηθεί ότι εκφράζει το σοσιαλιστικό ιδεώδες. Τόσο η Επιστροφή από τη Σοβιετική Ένωση όσο και οι Διορθώσεις στο «Επιστροφή από τη Σοβιετική Ένωση», που γράφτηκαν ένα χρόνο μετά και εμπεριέχονται στο συγκεκριμένο βιβλίο, αποτελούν μια σημαντική μαρτυρία καθώς ο συγγραφέας μάς περιγράφει την απογοήτευσή του για τις επώδυνες αλήθειες που ανακάλυψε εκεί, και δίνει απαντήσεις με επιχειρήματα στους πρώην συντρόφους.