Ελοίζα και Αβελάρδος

Η ιστορίας της Ελοίζας και του Αβελάρδου -ιστορία έρωτος που εξελίχθηκε σε τραγωδία- είναι τόσο ταξιδευμένη μέσα στο θρύλο, ώστε πολλοί ότι πρόκειται για μύθο (σαν κι αυτόν λ.χ. του Τριστάνου και της Ιζόλδης) ή για προιόν λογοτεχνικής φαντασίας, και όχι για ιστορία αληθινή προσώπων ιστορικών, εκ των οποίων μάλιστα ο Αβελάρδος υπήρξε ο σημαντικώτερος ίσως θεολόγος και φιλόσοφος του 12ου αιώνα.


Το βιβλίο του Ετιέν Ζιλσόν συναντά ιστορική μονογραφία που συναρπάζει πολλαπλώς, συγκεντρώνοντας τρία στοιχεία: την εξωτερική περιπέτεια, ως σύνολο απίστευτων συμβάντων, την εσωτερική περιπέτεια, ως δοκιμασία συνειδήσεων σε καταστάσεις οριακές και τέλος, την περιπέτεια του ίδιου του ερευνητή ως προσπάθεια να αποσυνδέσει την ιστορία από τον μύθο.


Πράγματι, ελαυνόμενος μεσαιωνολόγος αποκαθαίρει την ιστορία των δύο εραστών από τις προσχώσεις του θρύλου και της λογοτεχνίας, και αποδίδοντας τα πρόσωπα στην πραγματική τους αλήθεια, μας τα κάνει πιο κοντινά και οικεία και την ιστορία τους πιο συγκινητική, παρέχοντας συγχρόνως μάθημα αληθινής ανθρωπογνωσίας ως προς τις δυνατότητες διαστολής των ορίων και κορυφώσεως των υπαρκτικών εμπειριών.