Βιοηθική και δικαιώματα

Τα ανθρώπινα δικαιώματα διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο στη σύγχρονη ηθική και πολιτική φιλοσοφία. Ειδικά στη Βιοηθική, τα δικαιώματα αποτελούν έννοια-κλειδί. Οι φιλόσοφοι, στην προσπάθειά τους να αναμετρηθούν με τα ηθικά διλήμματα που ανακύπτουν, ενίοτε επικαλούνται ή αναδιαμορφώνουν υπάρχοντα και αναγνωρισμένα δικαιώματα, ή εισηγούνται νεοπαγή. Στη μελέτη αυτή, εξετάζεται η συνάφεια των δικαιωμάτων με παλαιά και νέα βιοηθικά ερωτήματα, καθώς και η σχετική επιχειρηματολογία. Σημείο εκκίνησης είναι το ιστορικό πλαίσιο των βασικότερων θεωριών περί δικαιωμάτων και αυτονομίας, το οποίο εμπλουτίζεται από αναφορές σε τρέχοντα προβλήματα, όπως αυτό της ιδιοκτησίας ή μη του σώματός μας και των ηθικών της συνεπαγωγών. Ακόμη, αναλύονται λεπτομερώς δύο αντιτιθέμενες θεωρήσεις (φιλελεύθερου και συντηρητικού προσανατολισμού) για την άμβλωση και την ευθανασία, μέσω των οποίων καταδεικνύεται η βαρύτητα των κοσμοθεωρητικών παραδοχών κατά τη λήψη κρίσιμων βιοηθικών αποφάσεων. Επίσης, παρουσιάζονται ενδεικτικά ορισμένα ηθικά ζητήματα που τίθενται από τη βιοτεχνολογική πρόοδο. Από την ανάλυσή τους συνάγεται ότι η έννοια της γονεϊκότητας μεταλλάσσεται ραγδαία, αφού οι γονείς αποκτούν άνευ προηγουμένου δυνατότητες προγεννητικής παρέμβασης, καθώς επίσης ότι η γενετική και η βιοτεχνολογία επιτρέπουν σταδιακά τον ανθρωποκεντρικό επαναπρογραμματισμό της φύσης, χωρίς ωστόσο η δυναμική τους να μπορεί (προς το παρόν, ίσως.) να κλονίσει τη νομοτέλεια του θανάτου.