Χριστούγεννα, Πρωτούγεννα, πρώτη γιορτή του χρόνου

Χριστούγεννα, Πρωτοχρονιά, Φώτα, τρεις μέρες που απαρτίζουν το Δωδεκαήμερο των χειμωνιάτικων γιορτών και στην παράδοσή μας χαρακτηρίζονται από τη διακοπή της εργασίας, την παραμονή στη θαλπωρή της οικογένειας και από πλήθος εθίμων και δοξασιών.

Σήμερα μπορεί στην θέση των πλουσίων δραστηριοτήτων της περιόδου να έχουν κυριαρχήσει οι έξοδοι και η νυχτερινή ζωή, αλλά κάτω από την επιφάνεια οι παραδόσεις μας διεκδικούν την προσοχή μας και οι άνθρωποι συνεχίζουν να αναζητούν τρόπους να αισθανθούν το «μαζί» της χαράς και του μοιράσματος.

Συχνά, το χριστιανικό πνεύμα των ημερών αναμιγνυόταν με πλήθος δεισιδαιμονιών και τελετουργιών που επιβιώνουν από τα ειδωλολατρικά προχριστιανικά χρόνια.

Στο βιβλίο αυτό οι εθνογραφικές καταγραφές πλαισιώνται από λογοτεχνικές αναπαραστάσεις και ζωντανεύουν τον τρόπο που γιόρτασε ο λαός μας κατά την διάρκεια αυτών των μεγάλων ημερών.

Από την Εισαγωγή του Μανόλη Βαρβούνη

***

Χριστούγιννα, πρωτούγιννα, πρώτη ορτή του χρόνου.

Για βγείτε για να μάθετε, όπου Χριστός γεννάται,

Γεννάται κι ανατρέφεται με μέλι και με γάλα,

Το μέλι τρων οι άρχοντες, το γάλα οι αφεντάδες.



Ανοίξτε τα κουτάκια σας, τα κατακλειδωμένα

Και δώστε για τον κόπο μας απ΄ το χρυσό πουγκί σας.

Αν είστε από τους άρχοντες φλουριά μην τα λυπάστε,

Αν είστε από τους δεύτερους, τάλαρα και δραχμίτσες,

αν είτε από τους πάμφτωχους, ένα ζευγάρι κότες.