Η συμβολή του Καρόλου Μάρξ στην επιστήμη της ιστορίας

O 19ος αιώνας, ο αιώνας του αστικού πολιτισμού, είχε πολλές και σπουδαίες πνευματικές επιτυχίες, αλλά η πανεπιστημιακή ιστορική επιστήμη, που τότε ακριβώς αναπτύχθηκε, δεν συμπεριλαμβάνεται σ' αυτές. Πραγματικά, σημειώνεται μια οπισθοχώρηση σ' όλους τους τομείς -εκτός από τις τεχνικές της έρευνας- συγκριτικά με τις, συχνά κακοτεκμηριωμένες, θεωρησιακές και εξαιρετικά γενικευτικές μελέτες, με τις οποίες, όσοι έζησαν την πιο ριζικά επαναστατική εποχή, τον αιώνα της γαλλικής και της βιομηχανικής επανάστασης, επιχειρούσαν να κατανοήσουν τις μεταλλαγές της ανθρώπινης κοινωνίας. Η πανεπιστημιακή ιστορία, εκείνη που πηγάζει από τη διδασκαλία και το παράδειγμα του Λεοπόλδου φον Ράνκε, και που εμφανίστηκε στα ειδικευμένα περιοδικά που πήραν ανάπτυξη στο δεύτερο μισό του περασμένου αιώνα, αντέδρασε δικαιολογημένα σε μια γενίκευση ελάχιστα στηριγμένη στα γεγονότα, ή βασισμένη σε γεγονότα αναξιόπιστα. Καθώς όμως συγκέντρωσε τις προσπάθειές της στην κατοχύρωση "των γεγονότων", ελάχιστα συνέβαλε στην ιστορία, εκτός από μια σειρά εμπειρικών κριτηρίων για την αξιολόγηση μερικών τεκμηρίων (λ.χ. χειρόγραφες πηγές περιστατικών που αναφέρονται σε συνειδητές αποφάσεις σημαντικών προσώπων) και τις ανάλογες τεχνικές που ήταν απαραίτητες. [...] (απόσπασμα από το βιβλίο)