Η πολιτισμική ποιητική της ελληνικής πεζογραφίας

Η πολιτισμική ποιητική βλέπει το λογοτεχνικό κείμενο ως σημείο συνάντησης διαφορετικών λόγων και λειτουργεί ως ένα διαδραστικό πλέγμα που συστεγάζει, συναιρεί και συνθέτει κοινωνικές, ιστορικές, πολιτικές και τεχνοτροπικές αναζητήσεις στον χώρο της ελληνικής πεζογραφίας αλλά και πέρα από αυτόν. Το παρόν βιβλίο προσφέρει εναλλακτικές θεωρήσεις πεζογράφων και νέες αναγνώσεις κειμένων της νεοελληνικής πεζογραφίας από την ανεξαρτησία μέχρι τις μέρες μας, θέτοντας νέα ερωτήματα και επανατοποθετώντας τα λογοτεχνικά κείμενα στα συμφραζόμενα της εποχής τους και της δικής μας. Στέκεται σε κάποιες κρίσιμες στιγμές της ελληνικής πεζογραφικής παραγωγής, επιδιώκοντας, με άξονα την ανάγνωση είτε ως ερμηνεία είτε ως ηθική πρό(σ)κληση, να προσεγγίσει συγγραφείς, κείμενα και λογοτεχνικές τάσεις μέσα σε ένα ευρύτερο πολιτισμικό πλαίσιο. Ορισμένα κεφάλαια εστιάζουν σε γενικότερα φαινόμενα ή στις εξελίξεις μιας περιόδου ενώ άλλα ασχολούν­ται με μεμονωμένους συγγραφείς ή κείμενα. Συζητούνται οι κειμενικές μεταμορφώσεις της Πάπισσας Ιωάννας και της Ιστορίας ενός αιχμαλώτου και μείζονες συγγραφείς όπως ο Καζαντζάκης, ο Θεοτοκάς, ο Καραγάτσης, ο Βασιλικός, ο Χατζής και άλλοι, ενώ ξεκινώντας από τον ρομαντισμό της μυθιστο­ρίας καταλήγουμε στην πεζογραφία της μεταπολίτευσης και από τον μοντερνισμό στο nouveau roman.
Το γενικό με το ειδικό εναλλάσσονται και αλληλοσυμπληρώνονται, διερευνώντας μεταβάσεις, πολιτικές αφηγήσεις και πολιτισμικές αλληγορίες.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Πρόλογος

1. Από το παραδοσιακό στο πολιτισμικό κείμενο

I. ΑΠΟ ΤΟΝ ΡΟΜΑΝΤΙΣΜΟ ΤΗΣ ΜΥΘΙΣΤΟΡΙΑΣ ΣΤΟ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ
2. Από τη μυθιστορία στο μυθιστόρημα
3. Το μυθιστόρημα και το στέμμα: ο Λέανδρος και η πολιτική του ρομαντισμού
4. Το μυθιστόρημα στα Επτάνησα

II. Η ΗΘΟΓΡΑΦΙΑ ΩΣ ΕΘΝΙΚΟ ΑΦΗΓΗΜΑ
5. Περι-γράφοντας το έθνος: μια επανεξέταση της ηθογραφίας
6. Αγροτικό ειδύλλιο και συμβολικές αντιθέσεις: φύση και πολιτισμός σε μεταιχμιακές ελληνικές αφηγήσεις του δέκατου ένατου αιώνα

III. ΚΕΙΜΕΝΙΚΕΣ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΙΣ
7. Θρησκεία, ύφος και μετάφραση: οι τύχες της Πάπισσας Ιωάννας
8. Οι μεταμορφώσεις της Ιστορίας ενός αιχμαλώτου του Στρατή Δούκα

IV. ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΚΑΙ ΙΔΕΟΛΟΓΙΑ
9. Νίκος Καζαντζάκης: από το είναι στο γίγνεσθαι
10. Ο πειρασμός του αρχάγγελου και το νόημα της θυσίας: η ερμηνευτική του προσωπείου στο Ο Χριστός ξανασταυρώνεται
11. Ρεαλισμός ή παραπλανητική τέχνη;

V. ΜΕΤΑΒΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΝΑΖΗΤΗΣΕΙΣ
12. H μυθιστορηματική πορεία του Γιώργου Θεοτοκά: άτομο, ιστορία, μεταφυσική
13. Λαϊκός και μοντέρνος: η διάρκεια του Καραγάτση
14. Από τον μοντερνισμό στο nouveau roman: θεωρητικές αναζητήσεις και προβληματισμοί γύρω από το μυθιστόρημα στην Ελλάδα

VI. ΠΟΛΙΤΙΚΗ, ΑΛΛΗΓΟΡΙΑ ΚΑΙ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ
15. Υπερβαίνοντας την πολιτική: συμβολισμός, αλληγορία και λογοκρισία στην ελληνική πεζογραφία
16. Το Φύλλο του Βασίλη Βασιλικού: αλληγορία, ταυτότητα και σεξουαλικότητα

VII. ΡΕΑΛΙΣΜΟΣ, ΜΝΗΜΗ ΚΑΙ ΤΡΑΥΜΑ
17. Η πεζογραφία του Δημήτρη Χατζή: ουμανιστικός ρεαλισμός και η ποιητική της μεταβατικής αφήγησης
18. Τόπος, μνήμη, τραύμα: η Κύπρος στην ελληνική μεταπολεμική πεζογραφία

VIII. ΜΕΤΑΜΥΘΟΠΛΑΣΙΑ ΚΑΙ ΗΘΙΚΗ
19. Φυγόκεντρες τοπογραφίες, πολιτισμικές αλληγορίες και μεταμυθοπλαστικές στρατηγικές στην ελληνική πεζογραφία μετά το 1974
20. Νεοελληνική πεζογραφία και η ηθική της ανάγνωσης

Πρώτες δημοσιεύσεις
Ευρετήριο ονομάτων