Ιωσήφ Φουσέ ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΜΕΝΟ

Στο έργο του Τσβάιχ συναντάμε τον σπαραγμό της αγωνίας για το ανθρώπινο δημιούργημα? το πάθος του ανθρώπινου όντος σε όλη τη διαβάθμιση των τόνων και των αποχρώσεών του? την συνεχή, αδιάλειπτη και φονική σύγκρουση του κόσμου των ενστίκτων? τον αυτοκολασμό, την αυτοκαταστροφή και την αυτολύτρωση.
Στο έργο του συμπυκνώθηκε και ανατνακλάστηκε, μέσα στο δράμα των ηρώων του, που πραγματικά υπήρξαν ή πρόβαλαν από την έμπνευσή του, μέσα στους πνευματικούς εκείνους τιτάνες και στα δείγματα εκείνα όντα με τα εκατομμύρια αδερφών πάνω στη Γη, το δράμα, ή καλύτερα η τραγωδία του ανθρώπου του σημερινού και του αιώνιου, του ανθρώπου που μάχεται για τον άνθρωπο, του ανθρώπου που ποθεί τον άνθρωπο, την ψυχή του και το πνεύμα του.[…]

Ο Ιωσήφ Φουσέ, ένας από τους ισχυρότερους ανθρώπους του καιρού του κι ένας από τους πιο αξιοπρόσεχτους όλων των εποχών, ελάχιστη αγάπη βρήκε από τους συγχρόνους του κι ακόμα λιγότερη δικαιοσύνη από τους μεταγενέστερους.
Ο Ναπολέων στην Αγία Ελένη, ο Ροβεσπιέρος ανάμεσα στους Γιακωβίνους, ο Καρνό, ο Μπαρά, ο Ταλεϋράνδος στα απομνημονεύματά τους κι όλοι οι γάλλοι συγγραφείς, βασιλόφρονες, δημοκρατικοί, ή βοναπαρτιστές, βαφτίζουν την πένα τους στη χολή, κάθε φορά που είναι να γράψουνε το όνομά του. Προδότης από γεννησιμιού του, άθλιος μηχανορράφος, έρπουσα φύση, επαγγελματίας λιποτάκτης, ταπεινή ψυχή χαφιέ, αξιοθρήνητος ανηθικιστής, καμιά βρισιά δεν φειδωλεύτηκαν ενάντιά του κι ούτε ο Λαμαρτίνος, ούτε ο Μισελέ, ούτε ο Λουί Μπλαν, δεν προσπαθούν σοβαρά να μελετήσουν τον χαρακτήρα του –ή καλύτερα την θαυμαστά σταθερή έλλειψη χαρακτήρα του.[…]