Υπάρχει επίσης / Il y a aussi

Ο μονόλογος Υπάρχει επίσης βασίζεται καταρχήν στην αντιφατική σχέση που είχε ο ποιητής Paul Celan (1920-1970) με τον φιλόσοφο Theodor Adorno (1903-1969). Μελανό σημείο στη σχέση τους, ο πολύ γνωστός αφορισμός του Adorno ότι «κάθε ποίηση μετά το Άουσβιτς είναι βαρβαρική». Κεντρικό γεγονός, μία συνάντηση που δεν έγινε τελικά ποτέ.


Απόσπασμα από το βιβλίο

[...] Ήρθα μέχρι εδώ – (παύση. Αγκομαχητό) – ήρθα μέχρι εδώ θέλοντας – (παύση. Σκέφτεται. Ξαφνικά) Όχι! Όχι, δεν είναι απλό να πω γιατί ήρθα μέχρι εδώ, δεν είναι καθόλου απλό. (Παύση.) Γιατί ήρθα εδώ; (Κοιτάζει περιμετρικά, όπως κάποιος που θωρεί από κάποιο ύψωμα.) Γιατί; (παύση.) Τέσσερις λέξεις εξακολουθούν να αντηχούν τον εαυτό τους, τέσσερις λέξεις επιμένουν σ’ αυτήν την απάντηση που δεν μπορώ να δώσω, τέσσερις λέξεις με τρελαίνουν αυτήν τη στιγμή: Ποίηση. (παύση.) Ρήγμα. (παύση.) Φυλακή. (παύση.) Πραγματικότητα. (προσωρινή ανακούφιση από την εκφορά των λέξεων. Καθώς η σκέψη επιμένει, σφίγγει το κεφάλι του, θέλει να απαλλαγεί, βγάζει ήχους μάχης. Ηρεμεί, με ύφος απολογιστικό) Ήξερα από πριν πως με περίμενε μια κοπιαστική πεζοπορία, και όχι μόνο: τόσοι δρόμοι, έπρεπε κάθε φορά να διαλέξω έναν και μοναδικό, να αποφασίσω μόνος, δεν υπάρχει άλλος οδηγός στη ζωή εκτός από τα ποιήματά μου, δεν υπάρχει άλλος οδηγός στη δική μου ζωή. (παύση.) Η δική μου ζωή! (γελάει.) Τη δική μου ζωή θα τη συνεχίσει πλέον η … (διστάζει) Η μορφή της δικής μου ζωής έχει το περίγραμμα που της έχει δώσει η … (διστάζει. Παύση. Αλλαγή τόνου.) Αλλά υπάρχει μια εκκρεμότητα. (παύση.) Πολλές. (παύση.) [...]