Άγιος Θεόληπτος Φιλαδελφείας

Εισαγωγή – Ερμηνευτική απόδοση κειμένου – Σχόλια – Πίνακες

Ο άγιος Θεόληπτος, Μητροπολίτης Φιλαδελφείας, είναι πνευματικό ανάστημα της Εκκλησίας μας που, αν και τιμάται υπ΄ Αυτής ως Άγιος, εντούτοις παραμένει μέχρι των ημερών μας ελάχιστα γνωστός στο ευρύ τουλάχιστον πλήρωμά Της. Αυτό θεωρούμε ότι κατά κύριο λόγο συμβαίνει, επειδή δεν έγινε ανά τους αιώνες κάποια ολοκληρωμένη συλλογή και έρευνα του συγγραφικού έργου του από τους ορθόδοξους χριστιανούς και, μάλιστα, από τη θεολογική επιστημονική κοινότητα. Ελάχιστα μόνο τμήματα του έργου του έφερε στο φως της δημοσιότητας ο άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης στη συλλογή του με τον τίτλο, «Φιλοκαλία των ιερών και νηπτικών Πατέρων».

Ο πιθανός λόγος που το έργο του παρέμεινε σχετικά άγνωστο είναι ότι ο Άγιος έζησε και διακόνησε την Εκκλησία σε πολύ δύσκολες ιστορικές περιόδους. Κατά την εποχή εκείνη (13ος – 14ος αι.), η Βυζαντινή αυτοκρατορία ήταν εσωτερικά αποσταθεροποιημένη και, ως εκ τούτου, βρισκόταν σε ιδιαίτερα κρίσιμη εθνική και κοινωνική κατάσταση. Οι εξωτερικές, εξ ανατολών κυρίως, εχθρικές απειλές κλυδώνιζαν έντονα την πολιτική σταθερότητά της και δυσκόλευαν την ευρυθμία των κρατικών δομών.

(Από τα Προλεγόμενα της εκδότριας Μονής)