Τρύπες

108984
Συγγραφέας: Σέιτσαρ, Λούις
Εκδόσεις: Πατάκης
Σελίδες:281
Μεταφραστής:ΓΚΕΡΤΣΟΥ-ΣΑΡΡΗ ΑΝΝΑ
Ημερομηνία Έκδοσης:01/09/2000
ISBN:9789603787013


Εξαντλημένο από τον Εκδοτικό Οίκο

Περιγραφή

Στην οικογένεια του Στάνλεϋ Υέλνατς υπάρχει ένα ιστορικό από αλλεπάλληλες ατυχίες. Έτσι, ο Στάνλεϋ δεν ξαφνιάζεται και πολύ όταν εξαιτίας μιας κακοδικίας θα βρεθεί σ' ένα σωφρονιστήριο αρρένων, στην Κατασκήνωση της Πράσινης Λίμνης. Λίμνη δεν υπάρχει -είναι ξερή για πάνω από εκατό χρόνια- και το μέρος αυτό δεν είναι καν κατασκήνωση. Η ποινή που επιβάλλεται στο κάθε αγόρι είναι να σκάβει μια τρύπα την ημέρα, ενάμισι μέτρο βαθιά κι ενάμισι μέτρο πλατιά, στο σκληρό χώμα του πυθμένα της ξεραμένης λίμνης.[...]




ΚΡΙΤΙΚΗ


Μέσα από τις περιπέτειες δύο φίλων η ακτινογραφία της σύγχρονης Αμερικής. Η φυλετική βία, η παραβατικότητα, η κοινωνική αναλγησία.



Απλά, ο Στάνλεϋ Υέλνατς βρέθηκε σε λάθος τόπο τη λάθος ώρα. Για κακή του τύχη κατηγορήθηκε ότι έκλεψε τα αθλητικά παπούτσια ενός αστέρα του μπέιζμπολ τα οποία είχαν εκτεθεί σε μια δημοπρασία υπέρ των άστεγων παιδιών. Ετσι ξεκινά το σουρεαλιστικό μυθιστόρημα για νέους του Λούις Σέιτσαρ.

Επειδή ο πατέρας του Στάνλεϋ ήταν εφευρέτης και προσπαθούσε να βρει έναν τρόπο ανακύκλωσης των μεταχειρισμένων σπορτέξ υποδημάτων, η Δικαιοσύνη αποφάνθηκε ότι η κλοπή έγινε για να εξυπηρετηθούν οι πειραματισμοί του. Χωρίς να υπάρχουν αποδείξεις ο δικαστής αποφασίζει να σταλεί ο νεαρός για σωφρονισμό στην κατασκήνωση της Πράσινης Λίμνης, έναν ξερότοπο όπου τα μόνα ζωντανά πλάσματα είναι οι κροταλίες, οι δηλητηριώδεις σαύρες με τις κίτρινες βούλες, οι τρόφιμοι, οι φύλακες και δύο οξιές. Σκιά, νερό και κατοικημένος τόπος δεν υπάρχουν παρά εκατοντάδες μίλια μακριά.

Η κατασκήνωση της Πράσινης Λίμνης είναι ένα γκουλάγκ για νέους, οργανωμένο στη λογική του ότι κάθε νεαρός παραβάτης είναι δυνάμει εγκληματίας.

Η μέθοδος σωφρονισμού «για να φτιάξουν καλό χαρακτήρα τα κακά παιδιά» εντελώς παρανοϊκή, όπως παρανοϊκά είναι τα κάθε λογής βασανιστήρια που έχει επινοήσει ο άνθρωπος στη σύντομη ιστορία του. Σε ένα περιβάλλον που θυμίζει τη μετεμφυλιακή Μακρόνησο, όπου οι πολιτικοί κρατούμενοι έσπαζαν χωρίς λόγο πέτρες με σκοπό να καμφθεί το φρόνημά τους, τα αγόρια πρέπει να σκάβουν κάτω από τον ανελέητο ήλιο μια τρύπα την ημέρα, πλάτους και βάθους ενάμιση μέτρου, όσο είναι το φτυάρι τους. Στην κατασκήνωση βασιλεύει το πνεύμα του μάγκα, ο εξευτελισμός, ο σαδισμός και η ταπείνωση, η σκληρότητα των φυλάκων, η τρέλα.

Μέσα σε αυτό το σουρεαλιστικό χάος ο υπέρβαρος και τρυφερός Στάνλεϋ μετονομάζεται Πίθηκας και, ως άλλος ενήλικος, δέχεται τον παραλογισμό και αφομοιώνεται στην ομάδα αρνούμενος να καρφώσει τους συντρόφους του για να μπορέσει να τα βγάλει πέρα. Επιπλέον σπέρνει δόσεις ανθρωπισμού, τέτοιες που έχουμε ακούσει να λένε ότι βγαίνουν στην επιφάνεια σε τόπους εγκλεισμού: αρχίζει να μαθαίνει γράμματα στον μαύρο τρόφιμο Τιποτάκη, στον Τίποτα, αυτόν που όλοι θεωρούν τον ηλίθιο της κατασκήνωσης, και τον σώζει όταν οι δυο τους επιχειρούν να αποδράσουν. Τελικά η Δικαιοσύνη αντιλαμβάνεται το λάθος της, ο ήρωας και ο φίλος του δικαιώνονται, ενώ ο πατέρας εφευρέτης κατοχυρώνει μια νέα πατέντα αποσμητικού για αθλητικά παπούτσια και σπάει την κατάρα της ατυχίας που κυνηγάει την οικογένεια Υέλνατς.

Παράλληλα το αμερικανικό όνειρο «των ευκαιριών για όλους», στο πλαίσιο μιας κοινωνίας που επιβραβεύει και τιμωρεί όσους αποκλίνουν, δεμένο με μύθους από το Φαρ Ουέστ, διαπερνά σαν μια δεύτερη ιστορία το κυρίως σώμα του μυθιστορήματος. Είναι η ιστορία της μετανάστευσης στον Νέο Κόσμο, η αναζήτηση καλύτερης ζωής ­ ο παππούς Υέλνατς έφτασε από τη Λετονία και κινήθηκε προς τα δυτικά για να βρει την τύχη του ­ και η πορεία της πρώην δασκάλας Κέιτ Μάρλοου της Φιλούσας, μιας από τις τρομερές γυναίκες του Ουέστ, που βγήκε στην παρανομία επειδή φίλησε έναν μαύρο άντρα και έκτοτε με τη δράση της κατέστρεψε την ευημερούσα κοινωνία στο χωριό της Πράσινης Λίμνης.

Το βιβλίο σοκάρει με τη διαύγεια με την οποία περιγράφει σε κάθε κεφάλαιο, σε κάθε παράγραφο, τη βία στις διάφορες μορφές της. Ο συγγραφέας διάλεξε τον πιο ακραίο τρόπο για να περιγράψει μια ακραία ανατροπή της φυσιολογικής ζωής, το άκρο δηλαδή αντίθετο από εκείνο που θα ευχόμαστε να έχουν τα παιδιά μας. Το μυθιστόρημα, σπαρμένο με κρυφές αναφορές, θίγει με σύντομες και εξαιρετικά πυκνές φράσεις ζητήματα από την καθημερινότητα της αμερικανικής κοινωνίας: ρατσισμός και φυλετικές διακρίσεις, παρανομία και παραβατικότητα, φτώχεια και πλούτος, αλλά και αναλγησία, ταξικές προκαταλήψεις και ψυχολογική βία.

Ενα από τα πιο δυνατά κομμάτια, στο περιθώριο του κεντρικού θέματος, είναι εκείνο με το μάθημα της αριθμητικής στο σχολείο. Δύο προτάσεις αρκούν για να δεχθεί η προσωπικότητα του ήρωα ένα υπόγειο αλλά καίριο χτύπημα: διδάσκοντας την αναλογία στα μαθηματικά, η καθηγήτρια ζυγίζει τον υπέρβαρο Στάνλεϋ και ένα λεπτότατο συμμαθητή του: 3 προς 1! Συμπέρασμα; Η μαθηματική θεωρία δεν είναι κάτι αφηρημένο, αλλά έχει συγκεκριμένες εφαρμογές στη ζωή μας και όχι μόνον!

Υπάρχει διέξοδος από την τρέλα; Ναι, και τη βρίσκουν τα παιδιά: ο Στάνλεϋ και οι σύντροφοί του θα επιβιώσουν, όχι επειδή θα εκτίσουν την ποινή τους. Θα επιβιώσουν γιατί έχουν το παιδικό πείσμα που συχνά είναι το ίδιο παράλογο με τις τιμωρίες που επιβάλλει η κοινωνία.

Ο Γουίλιαμ Γκόλντινγκ τάραξε τα νερά όταν παρουσίασε τη βιαιότητα των παιδιών στο βιβλίο του Ο άρχοντας των μυγών. Ο Σέιτσαρ προχωρεί πιο πέρα, εμπλέκοντας και την ευνομούμενη τάξη των ενηλίκων.

Μαρίζα Ντεκάστρο
ΤΟ ΒΗΜΑ, 21-01-2001

Κριτικές

Δεν βρέθηκαν δημοσιεύσεις

Γράψτε μια κριτική
ΔΩΡΕΑΝ ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΣΕ ΟΛΗ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ!

Δωρεάν αποστολή σε όλη την Ελλάδα με αγορές > 30€

ΒΙΒΛΙΑ ΧΕΡΙ ΜΕ ΧΕΡΙ

Γιατί τα βιβλία πρέπει να είναι φτηνά!

ΕΩΣ 6 ΑΤΟΚΕΣ ΔΟΣΕΙΣ

Μέχρι 6 άτοκες δόσεις με την πιστωτική σας κάρτα!