Η αρχαϊκή Ελλάδα

Η πρόοδος της αρχαιολογίας επιτρέπει να φωτιστούν οι συνθήκες κάτω από τις οποίες οι Έλληνες εγκαταστάθηκαν γύρω από τη Μεσόγειο και οργάνωσαν τις πρώτες αποικίες. Οι τρεις αιώνες που χωρίζουν τον Όμηρο από τον Αισχύλο παρουσιάζουν σημαντικό ενδιαφέρον, γιατί τότε ακριβώς διαμορφώνεται το πρώτο πλαίσιο του ελληνικού πολιτισμού, η πόλις, όπου θα επινοηθεί η πολιτική, μέθοδος άγνωστη μέχρι τότε στις ανθρώπινες κοινωνίες.




Για πολλά χρόνια ταυτίζαμε τον ελληνικό πολιτισμό με την άνθηση του κλασικισμού στην Αθήνα του 5ου αιώνα. Σχετικά πρόσφατα, το ενδιαφέρον μετατοπίστηκε σε μια παλαιότερη ιστορική περίοδο, που για ευκολία την ονομάζουμε αρχαϊκή. Η νέα προσέγγιση στην ελληνική ιστορία των αρχαϊκών χρόνων αποκαλύπτει ότι η περίοδος αυτή υπήρξε η χοάνη όπου έλιωσαν τα στοιχεία που θα έπαιζαν πρωτεύοντα ρόλο στη γένεση του κλασικού πολιτισμού. Η πρόοδος της αρχαιολογίας επιτρέπει να φωτιστούν οι συνθήκες της εγκατάστασης των Ελλήνων γύρω από τη Μεσόγειο και της οργάνωσης των πρώτων αποικιών. Μια νέα ανάγνωση των ελληνικών μύθων αποκαλύπτει τον τρόπο σκέψης και τις αξίες που τροφοδότησαν για μεγάλο διάστημα τις ποικίλες εκφράσεις της ελληνικής διάνοιας. Με άλλα λόγια, στους τρεις αιώνες που χωρίζουν τον Ομηρο από τον Αισχύλο διαμορφώνεται το πρώτο πλαίσιο του ελληνικού πολιτισμού, η πόλις, όπου θα επινοηθεί η πολιτική, μέθοδος άγνωστη ώς τότε στις ανθρώπινες κοινωνίες.